NGUYỄN TRƯỜNG TỘ
(1830 - 1871)
Ông là người theo Đạo.
Quê Nghệ An, Xã Đoài.
Bố học nhiều, biết rộng,
Một thầy thuốc có tài.
Ông học bố từ bé.
Vốn thông minh hơn người,
Nên rất giỏi chữ Hán.
Từng vang bóng một thời.
Là vì theo Công Giáo,
Ông không được đi thi.
Người đời gọi Trạng Tộ,
Dẫu không bằng cấp gì.
Năm ông hai bảy tuổi,
Giám mục Gauthier
Mời vào tòa giám mục
Trong nhà thờ gần quê.
Ông dạy Cha chữ Hán.
Cha dạy ông tiếng Tây.
Chẳng bao lâu sau đó
Thông thạo thứ tiếng này.
Ngoài tiếng, Cha còn dạy
Cả văn minh, thơ ca.
Cả kiến thức khoa học,
Xa lạ với nước ta.
Năm Một Tám Năm Tám,
Giám mục Gauthier
Đưa ông sang Pháp học.
Ba năm sau mới về.
Trong thời gian ở Pháp,
Ông có đến Roma,
Cùng giám mục yết kiến
Đức Giáo Hoàng cao xa.
Về nước, đúng vào lúc
Pháp xâm chiếm Nam Kỳ.
Ông thành người thông dịch,
Dẫu không thích thú gì.
Vì vậy, xin giám mục
Cho phép được về quê.
Giúp dân chúng canh tác
Và đào Kênh Nhà Lê.
Sau đó ông thiết kế
Và chỉ đạo việc xây
Một công trình kiến trúc
Tồn tại đến này nay.
Đó là tòa Tu Viện
Của Dòng Thánh Phao-lồ.
Số Bốn Tôn Đức Thắng,
Quận Bến Nghé bây giờ.
Suốt đời ông tâm nguyện
Phụng sự nước và dân.
Thông qua những đề nghị
Về chấn hưng, canh tân.
Gần sáu chục văn bản
Ông gửi lên triều đình.
Khẩn cấp và thiết thực.
Chí nghĩa và chí tình.
Tiếc là triều Nhà Nguyễn
Đã không nghe lời ông,
Để đất nước lạc hậu.
Ngẫm mà thấy dau lòng.
Năm Một Tám Bảy Một,
Ông lặng lẽ qua đời.
Thọ chỉ bốn mốt tuổi.
Uổng phí một cuộc đời.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét