THÁI BÁ TÂN: Thơ Phật

Thơ Phật

KHI CÁI TÂM CHƯA TĨNH

Bạn lái xe giữa phố,

Mà đầu nghĩ vấn vương,

Thì dễ gây tai nạn

Hay có thể nhầm đường.

Là vì tâm bạn động,

Tức là lòng chưa yên,

Đang làm bạn đãng trí

Và che khuất tầm nhìn.

Bạn ngồi học trong lớp,

Mà nghĩ chuyện đi chơi,

Cô giáo gọi lên bảng,

Ấp úng, khó trả lời.

Là vì tâm chưa tĩnh,

Tai bạn không thể nghe,

Hoặc nghe mà không hiểu,

Gây hậu quả nặng nề.

Chừng nào tâm còn động

Thì chúng ta, con người,

Chưa nhìn rõ mọi việc

Và thấu hiểu sự đời.

Vì vậy, quan trọng nhất

Là cái tâm phải an.

Tâm mà an, mọi việc

Trở thành dễ và nhàn.

Tâm của ta luôn động,

Chỉ trừ lúc ngủ say.

Nên ta dễ lầm lỗi

Trong cuộc sống hàng ngày.

Duy nhất chỉ Đức Phật

Tâm luôn tĩnh, vì Ngài

Nắm được Tuệ, Định, Giới,

Để thoát cõi trần ai.

Tuệ tức là trí tuệ.

Định là an định tâm.

Giới gồm năm điều cấm

Như sát sinh, tà dâm…

Muốn có được trí tuệ,

Tâm phải định, thảnh thơi.

Tâm thảnh thơi chỉ có

Khi không phạm giới đời.

Điều giúp ta có thể

Đạt cái tâm an này

Là thường xuyên thiền định

Hay niệm Phật hàng ngày.

Khi cặn bẩn lắng xuống,

Nước lặng yên như tờ,

Ta có thể nhìn rõ

Mọi vật dưới đáy hồ.

Khi tâm trí an định,

Ngọn đèn Tuệ sáng lên,

Ta thấy hết sai đúng,

Tức là đạt đến Thiền.

CẢ ĐỜI NGƯỜI TRONG MỘT CÂU

Có một vị vua trẻ

Giao cho quan đại thần

Một trọng trách to lớn,

Dẫn đầu một nghìn quân

Đi khắp nơi tìm kiếm,

Dẫu góc bể, chân trời,

Tìm triết lý cuộc sống

Và ý nghĩa làm người.

Tức là vị vua trẻ

Muốn đại thần của mình

Tìm cái hay, cái đẹp

Giúp cai trị dân tình.

Ba mươi năm chờ đợi,

Vị vua trẻ thành già.

Bỗng đại thần quay lại

Cùng một đoàn lạc đà.

Đoàn lạc đà chở nặng

Một nghìn cuốn sách dày.

Sách dạy đời, triết lý

Ông thu tập lâu nay.

Ông vua già mừng lắm,

Nhưng chợt buồn, thẫn thờ.

“Ta nay đã già yếu.

Đọc hết, đến bao giờ?”

Đoàn lạc đà chở sách

Về nhà quan đại thần.

Ông đọc rồi đúc kết.

Số lượng sách giảm dần.

Còn lại một trăm cuốn.

Ông cho mang vào triều.

Vua nói: “Tốt, tốt lắm.

Nhưng thế vẫn quá nhiều.”

Năm năm ông lặng lẽ

Đọc, đúc kết đêm ngày.

Chép những ý hay nhất

Vào một cuốn sách dày.

Khi cuốn sách dày ấy

Được trình lên vua xem,

Ngài không may bệnh nặng

Nằm rên sau bức rèm.

“Giờ ta đã yếu lắm.

Khó cầm sách trên tay.

Hãy cô đọng lần nữa

Từ cả cuốn sách này

Thành chỉ một câu ngắn

Về toàn bộ cuộc đời.

Về số phận, ý nghĩa

Của mỗi một con người.”

Quan đại thần chấp bút,

Nắn nót viết một câu,

Là “Sinh, Lão, Bệnh, Tử”

Rồi cung kính cúi đầu.

PHẢNG PHẤT MỘT CHÚT BUỒN

Trong dáng đi chầm chậm,

Trong hàng cúc áo nâu

Có cái gì tư lự

Phảng phất chút buồn rầu.

Cả trong lời niệm Phật,

Trong tư thế chắp tay

Cũng có cái gì đấy

Buồn buồn và cay cay.

Chùa Yên Quang, chiều vắng,

Sân ngổn ngang lá vàng.

Cô sư trẻ thong thả

Đưa chiếc chổi nhẹ nhàng.

Bâng quơ như chiếc lá

Rơi nghiêng giữa hoàng hôn.

Bâng quơ tiếng chổi quét.

Bâng quơ cái dáng buồn.

Tôi ngồi trên ghế đá

Tế nhị, không nhìn cô,

Nhưng biết sau cái vẻ

Phẳng lặng như nước hồ

Hình như có gì đó,

Ẩn dưới lớp áo nâu

Hơi mơ màng nuối tiếc

Hơi dìu dịu nỗi đau.

TẢN MẠN VỀ PHẬT

Anh cầu trời, khấn Phật,

Mà Phật vẫn làm thinh?

Đừng buồn, vì mọi cái

Có thời điểm của mình.

Cũng thế, luật nhân quả.

Nhiều đứa ác ngày nay

Vẫn chưa bị trừng trị.

Không sao, sẽ có ngày…

Như hạt giống dưới đất

Khao khát chờ mưa rơi,

Hạt giống ân oán ấy

Cũng chờ lúc, chờ thời.

Không quên người giúp mình.

Không ghét người yêu mình.

Không bao giờ lừa dối

Người đã tin tưởng mình.

Đó là ba nguyên tắc,

Được gọi Nguyên Tắc Vàng

Trong giáo lý Đạo Phật.

Đơn giản và rõ ràng.

Đừng quên Đức Phật dạy,

Ngài là người như anh.

Ngài chỉ đã thành Phật,

Còn anh thì chưa thành.

Tức ý Ngài muốn nói,

Trong tất cả chúng ta

Ai cũng có cái thiện,

Vậy phải cố khơi ra.

Đức Phật nói: Bí quyết

Để khỏe mạnh hàng ngày,

Cả tâm hồn, thể xác,

Gồm bốn điểm thế này.

Một, quên chuyện quá khứ.

Hai, đừng lo tương lai.

Ba, sống bằng hiện tại.

Bốn, không được thở dài.

“Cuộc đời là bể khổ.”

Phật dạy thế nhiều lần.

Khổ vì ta ngu muội,

Lo thỏa mãn xác thân.

Chỉ khi ta thực sự

Chăm lo trái tim mình,

Ta mới dám hy vọng

Thoát khỏi vòng vô minh.

Cuộc sống này hiện đại

Cướp mất sự bình yên.

Từ xưa Đức Phật dạy

Chúng sinh phải định thiền.

Thiền giúp ta tĩnh lặng,

Thoát khỏi vòng vô minh

Để đạt đến đích cuối -

Mình trở lại là mình.

Tình yêu trong quá khứ,

Theo lời Phật Tích Ca,

Chỉ là những kỷ niệm,

Nhiều khi rất nhạt nhòa.

Chỉ là điều tưởng tượng

Tình yêu trong tương lai.

Có thể sáng và đẹp,

Nhưng không thể kéo dài.

Chỉ tình yêu hiện tại,

Dẫu đời đầy đau thương,

Là thực sự đáng giá,

Có thật và đời thường.

Hãy luôn nhớ lời dạy

Của Đức Phật Thích Ca:

Lời, việc làm, ý nghĩ

Phải đúng mực, hài hòa.

Và điều quan trọng nhất,

Là sống ở đời này

Ta phải nhớ thanh lọc

Ý nghĩ mình hàng ngày.

Ý nghĩ như da thịt,

Bị bám bẩn, ố đen.

Có thể làm sạch chúng

Qua những giờ ngồi thiền.

Ngọn nến không thể cháy

Khi chưa được thắp lên.

Con người không thể sống

Khi tâm hồn tối đen.

Tâm hồn cần phải sáng

Trong mỗi người chúng ta.

Đó là lời dạy bảo

Của Đức Phật Thích Ca.

ĐA-LAI LẠT-MA

Đa-lai Lạt-ma nói:

“Sự thư thái trong lòng

Chỉ đến, khi ta biết

Yêu và thương cộng đồng.

Và càng biết lo nghĩ

Tới hạnh phúc mọi người,

Hạnh phúc ta càng lớn,

Đủ cho cả cuộc đời.

CHÂN LÝ GIẢN DỊ

Bông hoa không thể nở,

Thiếu ánh sáng mặt trời.

Con người không thể sống

Thiếu trái tim yêu đời.

Một chân lý giản dị,

Cũng của Phật Thích Ca.

Hơn hai nghìn năm trước

Ngài nói để nhắc ta.

Những tưởng ta đã hiểu,

Thế mà hình như không.

Vì trái tim khép kín,

Vì thù hận trong lòng.

Vì chạy theo vật chất,

Ta để quên chính mình,

Quên lời Đức Phật dạy,

Giản dị mà chí tình.

TRUYỆN CÔ LÁI ĐÒ

Xưa có tỳ kheo nọ

Sống trên núi, ngang mây

Để chuyên tâm thiền định,

Và luyện pháp đêm ngày.

Có dòng sông dưới núi,

Ngài cũng thường đi qua

Khi hạ sơn hóa đạo,

Khai trí cho mọi nhà.

Xưa nay một bà lão

Vẫn chèo đò chở người.

Bà ân cần đón khách

Luôn bằng một nụ cười.

Rồi một hôm, bất chợt

Ngài xuống đò, giật mình:

Thay cho bà lão ấy -

Một cô gái rất xinh.

Nàng xính đẹp đến mức

Một tỳ kheo như ngài

Cũng phải liếc nhìn trộm

Rồi lầm bầm: “Thiện tai!”

Cô lái đò lần ấy

Đòi mỗi người sang sông

Trả một đồng một lượt.

Cô đòi ngài hai đồng.

Ngài ngạc nhiên hỏi lại.

Cô lái đáp: “Vừa rồi

Ngồi trên đò, mấy bận

Ngài đã liếc nhìn tôi.”

Nghĩ mình quả làm vậy,

Không muốn mất thì giờ,

Ngài trả tiền, sau đó

Lòng cứ nghĩ vẩn vơ.

Chiều hôm ấy, quay lại,

Ngài úp mặt xuống thuyền.

Nhưng lúc lên, cô gái

Đòi gấp bốn lần tiền.

Lần này ngài tức giận

Hỏi vì sao, vì sao?

Cô đáp: “Ngài quả thật

Không nhìn tôi lần nào.

Nhưng tâm ngài, thật tiếc

Lại luôn hướng về tôi,

Nên tiền đò gấp bốn

Chứ không phải gấp đôi.”

Ngài nghe và chợt nghĩ:

“Đức Phật thử thách ta.”

Rồi cô gái biến mất,

Để lại một bà già.

NGƯỜI KHÔNG BIẾT, TRỜI BIẾT

Hai bố con nhà nọ,

Cũng chỉ vì quá nghèo

Mà sang vườn hàng xóm

Trộm mấy quả dưa leo.

Người bố trèo lên hái,

Người con thì đứng canh.

Đêm đã khuya, vắng vẻ,

Im lặng bốn xung quanh.

Bỗng cậu con khẽ nói:

“Có người đang nhìn ta!”

“Ai?” ông bố hoảng sợ

Liền bỏ chạy về nhà.

“Ai? Sao bố không thấy?”

Cậu con chỉ lên trời:

“Trăng đang nhìn ta đấy.”

Ông kia nghe, nhẹ người.

Rồi bất chợt ông nghĩ,

Ăn trộm là không hay.

Người không biết, trời biết.

Mình cũng biết việc này.

Từ đấy thôi ăn trộm,

Cả khi đang đói ăn,

Ông quyết sống lương thiện,

Cam chịu cảnh thanh bần.

Phật nhắc ta lần nữa

Qua truyện này thông minh,

Rằng những người tử tế

Chỉ mình sợ chính mình.

TRUYỆN CẬU HỌC TRÒ BỊ PHẠT ĐÒN

Ngày xưa ở nước nọ

Có một cậu học trò

Được thầy cho lên phố

Thăm thú và chơi trò.

Hôm ấy có phiên chợ

Rất đông người lại qua.

Có ai đó mất cắp,

Người ta nghi cậu ta.

Thế là cậu bị bắt,

Rồi giải lên gặp quan.

Quan tra khảo rồi thả,

Vì thấy cậu bị oan.

Về làng, cậu kể lại.

Ông thầy nghe, bất ngờ

Sai nọc cậu ra đánh.

Cả lớp nhìn, sững sờ.

“Quả trò không ăn cắp,

Nhưng ta đánh vì trò

Cư xử và nét mặt

Khiến người ta nghi ngờ.”

Đem kể câu chuyện ấy,

Phật dạy ta: Người ngay

Phải đàng hoàng, chính trực.

Thật quí bài học này.

CÚNG CHÙA

Khi cuộc sống no đủ,

Nhiều người đến chùa chiền.

Họ thắp hương, vái lạy,

Cúng vàng mã, cúng tiền.

Nhưng công bằng mà nói,

Họ không cúng thần linh

Mà cúng sự sợ hãi

Và cúng bản thân mình.

MỖI NGƯỜI MỘT NGỌN ĐÈN

Mỗi người, dẫu không thấy,

Là riêng một ngọn đèn.

Có ngọn đang lụi tắt,

Có ngọn chợt bùng lên.

Tùy theo tâm và đức

Mà đèn sáng hay mờ.

Ánh đèn ấm hay lạnh,

Nóng bỏng hay hững hờ.

Chỉ đôi khi bất chợt

Ánh đèn từ bên trong

Vụt lóe qua đôi mắt,

Hay phơn phớt má hồng.

Chuyện đèn này có thật,

Người ta biết từ lâu.

Để đèn không lụi tắt,

Nhớ thỉnh thoảng cho dầu.

LUẬT ĐỜI VÀ NHÂN QUẢ

Theo Luật Đời, tất cả

Mọi cái có nhân duyên,

Rằng mỗi một hành động

Có phản ứng dây chuyền.

Rằng Nhân nào Quả ấy.

Đó là luật của Trời.

Anh sống sao, được vậy.

Đó là luật của Người.

Thế thì hãy sống tốt.

Hãy nói lời yêu thương.

Hãy chuyên tâm hướng thiện

Trong đời này vô thường.

CHO VÀ NHẬN

Một người mà không muốn

Đem ánh sáng của mình

Dọi trái tim người khác,

Thì dẫu tốt, thông mình,

Cũng không thể giữ lại

Ánh sáng ấy trong người.

Rốt cuộc vẫn bất hạnh,

Vì đã không giúp đời.

Theo Phật, muốn hạnh phúc

Ở cõi vô thường này,

Thì cho chứ không nhận.

Nhớ tâm niệm hàng ngày.

THA THỨ

Khả năng biết tha thứ

Không phải do lộc trời,

Mà ta tự rèn luyện

Để tha thứ cho người.

Người mà khó tha thứ

Sẽ không dễ thương yêu.

Cả trong những người tốt

Cái ác cũng có nhiều.

Trong người xấu, cái tốt

Vẫn chờ đợi âm thầm.

Vậy hãy học tha thứ,

Để cái tốt mọc mầm.

THỜI GIAN

Thích Ca Mâu Ni Phật,

Trước khi nhập Niết Bàn,

Có giảng cho đệ tử

Bài học về thời gian:

Khi con chim còn sống,

Nó ăn kiến, ăn sâu.

Nhưng kiến lại ăn nó

Khi nó chết về sau.

Thời gian và hoàn cảnh

Luôn không ngừng đổi thay.

Vậy xin đừng nhục mạ

Bất cứ ai đời này.

Quyền lực của bạn lớn,

Nhưng quyền lực thời gian

Còn lớn hơn gấp bội.

Điều ấy khỏi phải bàn.

Một triệu que diêm nhỏ

Làm từ một cành cây.

Nhưng một que diêm ấy

Thiêu cháy cả rừng dày.

Vậy nhớ hãy sống tốt,

Làm điều tốt cho đời.

Đừng cậy mình quyền lực

Mà làm xấu, hại người.

CẤU TẠO CƠ THỂ

Trong một bài giảng khác,

Phật giải thích thế này

Về cấu tạo cơ thể

Của con người hiện nay.

Phật nói: Đấng Tạo Hóa

Đặt hai mắt ở đầu,

Phía trước, để nhìn thẳng,

Không ngoái nhìn phía sau.

Hai tai được Tạo Hóa

Cho đặt ở hai bên

Để chúng ta nghe được

Cả lời chê, tiếng khen.

Cần nghe và cần thấy,

Nên hai mắt, hai tai

Nhưng miệng và chiếc lưỡi

Thì chỉ một, không hai.

Là vì Đấng Tạo Hóa

Không muốn ta nói nhiều.

Con người phải im lặng

Để nghe lời thương yêu.

Không ngẫu nhiên Ngài đặt

Bộ não của chúng ta

Vào hộp sọ rất cứng,

Để không ai lấy ra

Những kiến thức tốt đẹp

Ta học được từ người.

Để những kiến thức ấy

Ở bên ta suốt đời.

Còn trái tim nóng bỏng,

Ngài nâng bằng hai tay,

Đặt sâu trong lồng ngực,

Để từ đó, đêm ngày

Trái tim ta thổn thức,

Rất sâu tự đáy lòng,

Yêu thiên nhiên, cây cỏ,

Chúng sinh và cộng đồng.

KHÔNG CÒN LÚC NÀO ĐỂ GIÀ

Đại Trí là đệ tử

Của Thiền sư Phật Quang.

Ông vừa về chùa cũ

Sau nhiều năm lang thang.

Ông hăm hở kể lại

Cho bạn và cho thầy

Những gì mình chứng kiến

Trong quãng thời gian này.

Kể xong, ông cung kính

Hỏi vị thiền sư già:

“Bạch thầy, thầy khỏe chứ

Mấy năm con vắng nhà?”

Thiền sư Phật Quang đáp:

“Ta khỏe và hài lòng.

Dạy học rồi thuyết pháp,

Chép kinh rồi khí công.

Ta vui vì bận rộn,

Bận, nên vui với đời.

Khi sống, quan trọng nhất -

Có việc để không lười.”

Mờ sáng sau, Đại Trí

Ngủ dậy đã thấy Thầy

Tụng kinh rồi quét dọn,

Rồi thuyết giảng suốt ngày...”

“Con thấy Thầy vất vả, -

Ông nói. - Thế mà sao

Bao năm Thầy vẫn thế,

Chẳng già đi chút nào.”

Thiền sư quay lại đáp:

“Con nói đúng, vì ta

Mải vui vì công việc,

Chẳng lúc nào để già.”

Khỏi phải bàn thêm nữa.

Chỉ nhắc lại thế này:

Bí quyết giúp ta trẻ

Là làm việc luôn tay.

Ô SÀO THIỀN SƯ VÀ

QUAN THỊ LANG BẠCH CƯ DỊ

Ở đời Đường, Trung Quốc

Có thiền sư Ô Sào.

Ô sào là tổ quạ,

Tít trên ngọn cây cao.

Người ta gọi ông thế

Vì bà mẹ sinh ông,

Thấy dị dạng, xấu xí,

Không muốn bế vào lòng.

Mà đặt vào tổ quạ

Trên cây đại thụ già

Ngay trước ngôi chùa cổ

Có cây cối xùm xòa.

Ông lớn lên ở đấy.

Đêm, nó là giường nằm.

Ông thấy cũng thoải mái,

Sống thế suốt nhiều năm.

Sau đi tu, đắc đạo,

Ông lại leo trên cây,

Kê chiếc ván đủ rộng

Ngồi định thiền suốt ngày.

Có một ông quan lớn,

Cũng là một thi hào,

Đó là Bạch Cư Dị,

Đi ngang nhà Ô Sào.

Vốn không thích những kẻ

Yếm thế, trốn cuộc đời,

Thị lang Bạch Cư Dị

Nói, ngửa mặt lên trời:

“Phải chăng đất thiếu chỗ,

Mà phải leo lên cây?

Vừa nguy hiểm vừa chối.

Khéo không ngã có ngày.”

Ô Sào thiền sư đáp:

“Bẩm quan, chỗ của tôi

An toàn và chắc chắn

Hơn chỗ quan đang ngồi.”

“Kiệu tôi rộng, thoải mái, -

Bạch Cư Dị hỏi ông. -

Tôi thấy nó chắc chắn.

Sao ông bảo là không?”

“Bẩm quan, là quan lớn,

Quan chỉ dưới mấy người

Nhưng trên cả trăm họ

Như quan biết, thói đời

Trên yêu thì dưới ghét,

Được vua thì mất dân.

Thành ra quan ở giữa

Khó lòng mà yên thân.

Chỗ của quan là thế -

Kê trên lưỡi người đời.

Hỏi làm sao chắc chắn

Bằng cây này của tôi?”

Bạch Cư Dị im lặng,

Ngồi cúi đầu nghĩ suy.

“Xin thầy cho tôi biết

Lời Phật dạy là gì?”

“Phật dạy: Không làm ác.

Chỉ được làm điều lành

Và thường xuyên thanh lọc

Ý nghĩa và lòng mình.”

“Điều ấy thì con trẻ

Lên ba đã thuộc lòng.”

“Thưa, hỏi ngài, người lớn,

Có luôn làm được không?”

Ông quan nhà thơ ấy,

Giàu có và thanh cao,

Nghe nói sau dâng lễ

Làm đệ tử Ô Sào.

ÔNG GIÀ VÀ BỨC TƯỢNG PHẬT

Xưa người ta thờ cúng

Tượng Phật, tượng đa thần

Để mong được giàu có,

Khỏe mạnh và yên thân.

Có một ông già nọ

Thờ tượng Phật Quan Âm,

Đều đặn và thành kính

Suốt hàng mấy chục năm.

Thế mà ông vẫn khổ,

Chẳng bao giờ gặp may.

Một hôm ông tức giận,

Đập vỡ bức tượng này.

Và rồi, thật kinh ngạc,

Ông thấy trước mắt ông,

Vàng bạc từ tượng gỗ,

Cứ tuôn ra thành dòng.

Trong đời, quan trọng nhất

Là phải biết đợi chờ.

Thành công và của cải

Có thể đến bất ngờ.

LỜI PHẬT DẠY

Những lời Đức Phật dạy

Được lưu lại rất nhiều,

Về từ bi, bác ái,

Việc thiện và tình yêu.

Xin phép được trích dẫn

Một số lời dưới đây.

Bản thân tôi học thuộc

Và tâm niệm hàng ngày.

Thà không làm gì cả,

Hơn làm việc xấu xa.

Việc ta làm, rốt cục,

Chính là làm cho ta.

Nếu xẩy ra gì đó

Với sức khỏe của anh,

Kể cả việc đau ốm,

Thì lỗi chỉ do anh.

Chính anh mới có thể

Thanh lọc ý nghĩ mình,

Vì không ai có thể

Làm việc này thay anh.

Nói hoặc làm gì đấy

Mà lòng mình không ngay,

Thì sẽ gặp tai họa.

Không giờ thì sau này.

Hãy nhớ trước khi chết,

Chia niềm vui của anh

Và những việc làm tốt

Với mọi người xung quanh.

Đừng chỉ vì ngu dốt

Mà rơi vào vô minh.

Anh, chứ chẳng ai khác,

Mới cứu được chính mình.

Việc anh thổi tắt nến

Nhà hàng xóm trong đêm

Không có nghĩa nhờ thế

Nến nhà anh sáng thêm.

Hãy nhớ, điều tốt đẹp

Chỉ xuất hiện khi ta

Biết tách mình ra khỏi

Cái ác và xấu xa.

Lời nguyện cầu lớn nhất

Chính là sự lặng im.

Tiếng nói quan trọng nhất

Là tiếng nói trái tim.

Sự thanh thản đích thực

Xuất phát tự chính mình.

Đừng tốn công vô ích

Tìm ở người xung quanh.

Cả khi đang tức giận,

Đừng nói lời nặng nề.

Lời nói như tiếng vọng,

Sẽ tìm chủ quay về.

Đừng để sự tức giận

Và kiêu hãnh trói mình.

Khi không còn bị trói,

Anh vượt lên chính mình.

Dù nhỏ nhoi đến mấy,

Ai cho mình cái gì,

Cũng cảm ơn người ấy.

Không được phép khinh khi.

Thấy đúng thì nói đúng.

Thấy sai thì nói sai.

Mình nghĩ gì nói nấy,

Không xúc xiểm, chê bai.

Có đọc cả núi sách

Hay nói vạn lời hay

Cũng thành vô tích sự

Nếu anh ngồi khoanh tay.

Dễ - thấy lỗi người khác.

Khó - thấy lỗi chính mình.

Dễ - nói lời thông thái.

Khó - thoát vòng vô minh.

Không lần lữa, do dự.

Việc cần làm, làm ngay.

Ai dẫm chân tại chỗ,

Chỉ làm bụi bám giày.

Đừng để sự cám dỗ

Ngăn không cho anh thiền.

Chuyên tâm vào tĩnh lặng,

Anh sẽ được bình yên.

Trong mỗi người, sự thật

Như ngọn đèn soi đường.

Hãy bám vào sự thật.

Hãy sống bằng tình thương.

Biết được đời là ảo

Nên những người thông minh

Không xem nó là thật,

Không tự làm khổ mình.

Ham muốn là xiềng xích

Luôn trói buộc chân người.

Không vứt bỏ được nó,

Anh còn khổ suốt đời.

Người vĩ đại thật sự

Không phải người có quyền,

Muốn giết ai thì giết,

Hoặc có một núi tiền.

Người vĩ đại thực sự

Không hề muốn giết ai.

Thậm chí con kiến nhỏ,

Thậm chí một bông nhài.

Của cải là ảo giác

Vẫy gọi phía chân trời.

Là giấc mơ phù phiếm,

Ngắn ngủi một đời người.

Giáo lý của đạo Phật

Chỉ đơn giản thế này:

Đừng bao giờ làm ác.

Làm việc tốt hàng ngày.

Cũng hàng ngày phải nhớ

Thanh lọc ý nghĩ mình.

Được thế, sớm hoặc muộn,

Bạn thoát vòng vô minh.

Ở đời có qui luật:

Người có lòng thương yêu,

Càng đem cho người khác,

Càng nhận lại được nhiều.

Một khi trái tim bạn

Là một đóa hoa tươi,

Thì lời nói của bạn

Mang mùi thơm cho đời.

Trăng, Mặt Trời, Sự Thật,

Là ba cái người ta

Không thể che giấu mãi.

Cũng lời Phật Thích Ca.

Bởi vì sớm hoặc muộn,

Mặt Trời ra khỏi mây.

Bởi vì sớm hoặc muộn,

Sự Thật sẽ phơi bày.

Về bản chất, giận dữ

Là cơn điên nhất thời.

Người không kiềm chế nó,

Nó sẽ kiềm chế người.

Như mùi hôi cơ thể,

Các khuyết điểm của ta,

Tự ta ta không biết,

Nhưng mùi nó bay xa.

Đời cũng như tiếng vọng.

Anh gặt cái đã gieo.

Anh cho gì, nhận nấy.

Cho nhiều, nhận được nhiều.

Khi một lời nói đúng,

Lại nói đẹp và hay,

Lời nói ấy có thể

Thay đổi cả đời này.

Đức Phật đã dạy thế.

Tức Ngài dạy chúng sinh,

Rằng ngoài việc nói đúng,

Còn phải nói có tình.

Với ta, cách duy nhất

Để tâm hồn thảnh thơi

Là bình thản đón nhận,

Không trách trời, oán người.

Sống ở đời, hãy nhớ,

Ta đem cho cái gì,

Sau sẽ nhận cái ấy.

Vậy có thì cho đi.

Ta thù hận ai đó,

Bí mật hoặc công khai,

Thì sự thù hận ấy

Quay lại ta nay mai.

Nên Phật đã nhắc nhở,

Sông ở cõi vô thường,

Ta thương yêu người khác,

Để cũng được yêu thương.

Ở đời, rất có thể

Có ai đó cố tình

Làm ta phải đau khổ,

Thất vọng hay bực mình.

Tuy nhiên, hãy tha thứ.

Cũng chẳng cần kêu ca.

Càng không phải cái cớ

Để mình hại người ta.

Đêm, trời lạnh, hãy nhớ

Chuyển lửa cho người bên.

Hãy chia sẻ cái ấm.

Đèn thắp sáng từ đèn.

Bóng tối không bao giờ

Có thể xua bóng tối.

Cũng thế, chỉ tình yêu

Xua hận thù, tội lỗi.

Sống ở đời, tất cả

Chúng ta đều giống nhau.

Ai cũng đủ cái khổ,

Cái buồn và cái đau.

Người hạnh phúc, thực chất,

Cả khi mặt sáng ngời,

Chỉ là người khéo dấu

Nỗi đau của kiếp người.

Hôm qua thuộc quá khứ.

Cái gọi là ngày mai

Có thể sẽ không đến.

Đừng chờ, đừng thở dài.

Ở đời, đáng sống nhất

Chính là ngày hôm nay.

Bằng Từ Bi Hỉ Xả

Hãy sống tốt hàng ngày.

Đời còn lắm người ác.

Ai đó làm hại mình,

Đừng trả thù, hãy đợi,

Rồi Trời Đất anh linh

Sẽ trừng phạt người ấy.

Và nếu ta gặp may

Được sống lâu, Trời Đất

Cho thấy hình phạt này.

Không mất gì, không thiệt,

Ngọn nến cháy lung linh

Giúp một ngọn nến khác

Cũng tỏa sáng như mình.

Tương tự, người đức độ,

Không thiệt, không mất gì,

Giúp người khác sống đẹp,

Cả cách làm, hướng đi.

Một người mà không muốn

Đem ánh sáng của mình

Dọi trái tim người khác,

Thì dẫu tốt, thông mình,

Cũng không thể giữ lại

Ánh sáng ấy trong người.

Rốt cuộc vẫn bất hạnh,

Vì đã không giúp đời.

Ngọn nến không thể cháy

Khi chưa được thắp lên.

Con người không thể sống

Khi tâm hồn tối đen.

Không có gì vô cớ

Tự nhiên đến rồi đi.

Mọi cái có nhân, quả.

Và cũng chẳng có gì

Riêng một mình tồn tại.

Trong vũ trụ bao la

Tất cả có quan hệ

Bền chặt và hài hòa.

Thêm một lời Phật dạy:

Mùi thơm của cỏ hoa,

Dù đang mùa nở rộ,

Cũng không thể bay xa.

Nhưng mùi thơm việc tốt,

Việc thiện ở trần gian,

Dù là việc rất nhỏ,

Cũng lên tận Niết Bàn.

THÍCH NHẤT HẠNH

Thiền sư Thích Nhất Hạnh
Nói một câu thật hay:
“Xin các bạn nhẹ bước
Đi trên trái đất này.

Như thể chân các bạn
Đang ôm hôn dịu dàng
Trái đất ta yêu quí.
Xin hãy bước nhẹ nhàng.”

HẠNH PHÚC KỀ BÊN

Chuyện này cũng phổ biến -

Rất nhiều người chúng ta

Mơ về vườn hồng đẹp

Ở đâu đó rất xa.

Trong khi, bên cửa sổ

Một bụi hồng từ lâu

Nở, kiên nhẫn chờ bạn,

Đến ngả thành màu nâu.

Lần nữa phải nhắc lại

Lời của Phật Thích Ca:

“Hạnh phúc bên cạnh bạn.

Sao cứ tìm đâu xa.”

KINH HIỀN NHÂN

Cành, cho quá nhiều quả,

Là việc không thông minh.

Quả nặng, cành sẽ gãy.

Tức mình tự giết mình.

Người, háo hức cống hiến,

Quá nhiều và quá nhanh,

Cũng sẽ sớm gãy gục.

Việc lớn sẽ không thành.

Ý này, không phải mới,

Đọc trong Kinh Hiền Nhân.

Đức Phật dạy như thế.

Vậy biết mà phòng thân.

LỜI KHUYÊN NGHÌN VÀNG

Có một đạo sĩ nọ,

Quần áo bụi bám dày,

Ngồi trước chợ, bên cạnh

Có tấm biển thế này:

“Người nào muốn hạnh phúc,

Chi một trăm lạng vàng,

Tôi cho lời khuyên nhỏ

Còn quí hơn nghìn vàng.”

Vì tò mò, lúc ấy

Một ông vua đi qua,

Dừng lại, rồi sai lính

Đưa vàng cho ông già.

Nhận vàng xong, đạo sĩ

Liền cung kính cúi đầu:

“Khi làm gì, hãy nhớ

Các hậu quả về sau.”

Một lời khuyên đơn giản

Ai cũng biết, tất nhiên.

Các quan nghe, tức giận,

Bắt ông trả lại tiền.

Còn vua thì thầm nghĩ:

“Cái giá này khá cao.

Nhưng ông ta khuyên đúng.

Ta cứ thử xem sao.”

Về cung, ngài ra lệnh

Cho khắc lời khuyên này

Lên các cửa lớn nhỏ

Và vật dụng hàng ngày.

Nhờ thế, ngài cân nhắc

Hậu quả việc của mình.

Đưa ra quyết định đúng,

Đất nước được yên bình.

Trong triều có tể tướng,

Vờ trung thành bề ngoài,

Nhưng âm mưu thoán nghịch,

Đã nghĩ kế hại ngài.

Một lần, nhân vua ốm,

Hắn sai một thầy lang

Bỏ thuốc độc vào thuốc,

Hứa cho rất nhiều vàng.

Đang định bỏ thuốc độc,

Thấy trên cốc có câu:

“Khi làm gì, hãy nhớ

Các hậu quả về sau.”

Ông thầy lang chợt tỉnh

Liền vội vã ngừng tay,

Suy nghĩ về hậu quả

Việc làm mình sau này.

Cuối cùng ông quyết định

Khai hết rất thật lòng.

Quan tể tướng bị chém.

Vua tha chết cho ông.

Câu chuyện này Phật kể

Để nhắc nhở chúng ta,

Trong tất cả mọi chuyện,

Phải cân nhắc lo xa.

“Khi làm gì, hãy nhớ

Các hậu quả về sau.”

Tôi khuyên bạn miễn phí.

Nghiêm túc, không đùa đâu.

CHIẾC CẶP TÓC MAY MẮN

Xưa ở vương quốc nọ

Có một nhà rất giàu

Sinh được bảy cô gái,

Đẹp và hiền như nhau.

Cả bảy cô, đặc biệt,

Có mái tóc rất dài,

Óng ả và đen mượt,

Ai cũng đẹp như ai.

Vì thế mà ông bố

Mua tặng cho mỗi người

Mười cặp tóc thật đẹp,

Cả mười cái giống mười.

Một sáng nọ, cô Cả

Khi trang điểm, bất ngờ

Thấy thiếu một chiếc cặp.

Cô ngồi buồn, thẫn thờ.

Rồi cô sang phòng cạnh,

Phòng cô Hai ngủ lười,

Lấy cắp một chiếc cặp

Mang về cho đủ mười.

Cả cô Hai, cũng vậy,

Mất cặp, sang cô Ba,

Cô Ba sang cô Bốn...

Rồi cứ tiếp, thế là

Khi tỉnh dậy, cô Bảy

Đếm lại cặp, ngạc nhiên

Thấy thiếu mất một chiếc,

Cô rất đỗi buồn phiền.

Đúng lúc ấy, Hoàng Tử

Dừng xe đỗ trước nhà:

“Con Linh Điểu nhặt được

Chiếc cặp này hôm qua.

Nó thật quí và đẹp.

Ta đã hỏi khắp nơi

Mà giờ vẫn chưa biết

Cô gái nào đánh rơi.

Chắc duyên trời định sẵn.

Ta quyết định hôm nay

Sẽ cưới ngay làm vợ

Chủ chiếc cặp tóc này!”

Cả sáu cô mất cặp

Chỉ biết tiếc ngẩn ngơ.

Giá mình không lấy cắp.

Biết làm sao bây giờ?

Rốt cuộc, cô thứ Bảy

Thành công chúa, thật may,

Vì không có cô Tám

Nên mới được thế này.

Câu chuyện trên của Phật

Dạy ta hiểu: Ở đời

Có thế nào, chịu vậy.

Đừng tham lam hơn người.

Anh có thể khôn thật,

Nhưng thử hỏi làm sao

Khôn hơn Thần May Mắn

Đang điều khiển trên cao.

THIẾN SƯ VÀ CON RẮN

Xưa có thiền sư nọ,

Một sáng, khi thiền xong,

Thấy có con rắn độc

Sắp chết, trôi dưới sông.

Ông lấy một cành củi

Định vớt nó lên bờ.

Thế mà con rắn ấy

Đã đớp ông bất ngờ.

May nó không đớp trúng.

Thiền sư lại loay hoay

Cố vớt nó lần nữa.

Nó cắn đúng vào tay.

Vì nó là rắn độc,

Nên chỉ một lúc sau,

Bàn tay ông sưng tấy,

Tụ máu và rất đau.

Con rắn yếu, sắp chết.

Ông thì đứng, thẫn thờ

Vẫn chưa tìm được cách

Cứu nó, đưa lên bờ.

Đúng lúc ấy, có việc

Ai đó đi ngang qua,

Thấy thế liền kêu lớn:

“Ôi, thật ngốc, ông già.

Nó là con rắn độc.

Ông cứu nó làm gì?

Nó sẽ cắn ông chết.

Sao ngốc thế, thôi đi!”

Thiền sư ngoái đầu lại:

“Vì tôi đang là người.

Bản chất rắn là cắn.

Bản chất người: Cứu đời!”

PHẬT

Mỗi chúng ta, nhiều ít,

Sâu trong trái tim mình

Đều có cái tâm Phật.

Hữu hình hoặc vô hình.

Cũng có nghĩa, Phật dạy,

Rằng chúng ta ai ai,

Nếu thực sự cố gắng,

Sẽ thành Phật như Ngài.

Cuộc đời là bể khổ.

Con người Tham Sân Si.

Nhưng con người cũng có

Cái Hỉ Xả Từ Bi.

Cả Cái Ác, Cái Thiện

Tiềm ẩn trong mỗi người.

Sống vì mình là Ác.

Thiện là sống vì Đời.

Vậy hãy tưới mầm Thiện

Bằng việc thiện hàng ngày.

Nhân và Quả phụ thuộc

Việc ta làm hôm nay.

Hãy chú tâm hướng Phật,

Làm những điều tốt lành,

Để chúng ta thành Phật.

Cả tôi và cả anh.

LÀM VIỆC THIỆN

Ai muốn làm việc thiện,

Không nhận, chỉ muốn cho,

Thì trước hết phải bỏ

Tính tham và ky bo.

Ta, con người, tham lắm.

Cả tôi và cả anh.

Thích xài chùa, mọi cái

Cứ muốn vơ vào mình.

Vì đó là bản tính

Xưa nay của con người.

Đấu tranh chống lại nó

Có khi mất cả đời.

Những người làm việc thiện

Không phải vì họ giàu.

Mà tâm thiện, với họ,

Cho là một nhu cầu.

Người nói muốn bố thí,

Chỉ tiếc không có tiền,

Thì hãy tin người ấy

Không làm vì tiếc tiền.

Làm việc thiện đơn giản

Là trao ít tấm lòng,

Ít hơi ấm mình có

Cho người và cộng đồng.

Theo nguyên tắc vật lý,

Đã cho là mất đi.

Theo nguyên tắc từ thiện,

Cho nhưng chẳng mất gì.

Phật dạy: Người hạnh phúc

Là người sống, biết cho,

Chứ không đơn thuần nhận

Thành giàu rồi ky bo.

Hơn thế, làm việc thiện

Là để giúp chúng sinh.

Nhưng một phần trong đó

Cũng là giúp chính mình.

Vô duyên là những kẻ

Làm việc thiện rồi khoe.

Vô duyên hơn là kẻ

Không làm, lại còn chê.

Suy cho cùng, mọi cái

Biến mất theo dòng đời.

Duy nhất chỉ một cái

Còn lại - là tình người.

BA NỀN TẢNG CỦA ĐẠO PHẬT

Đức Phật, khi viên tịch,

Nằm giữa hai hàng cây,

Có để lại lời dạy,

Thành giáo lý ngày nay:

“Không được làm điều ác.

Chỉ được làm điều lành,

Và hàng ngày hãy nhớ

Thanh lọc ý nghĩ mình.”

Đó là ba nền tảng

Của Đạo Phật Thích Ca.

Hai điều trên đã rõ.

Khó là điều thứ ba.

Cơ thể bẩn thì tắm.

Ý nghĩ vấy bùn đen,

Ngài dạy phải gột sạch

Bằng cách ngồi định thiền.

Thiền tốt, nhưng không dễ.

Tôi nghĩ còn cách này -

Ta thanh lọc ý nghĩ

Bằng đọc sách hàng ngày.

Tất nhiên sách tử tế,

Hướng thiện và nhân văn.

Sách, như mưa ngày hạn,

Sẽ thấm sâu, thấm dần.

XÂY CHÙA MỚI

Thích thì cũng thích thật,

Khi thấy nhiều chùa chiền.

Nhưng tiếc thì cũng tiếc,

Thấy tốn quá nhiều tiền.

Đồng tiền ta còn ít.

Đôi khi ít cả lòng.

Đâu đó dân đang đói.

Đâu đó còn bất công.

Giá bớt được một chút

Số tiền dành xây chùa

Để giúp trẻ miền núi,

Giúp dân khi mất mùa.

Thành tâm dâng lễ Phật,

Tôi đứng lặng, và rồi

Chợt thấy như Đức Phật

Cũng đang nghĩ giống tôi.

TỰ NÓ GIẾT MÌNH

Phật Thích Ca từng nói:

Sư tử, chúa rừng xanh,

Không ai giết được nó,

Trừ nó tự giết mình.

Giết nó là hàng tỉ

Các vi rút không tên.

Tức là những mầm bệnh

Chính tự nó gây nên.

Mà cái mầm bệnh ấy

Bắt nguồn từ tạp ăn,

Cậy mình khỏe, làm láo,

Phải trái đều bất cần.

Cũng vậy, sẽ tự chết

Các chế độ cực quyền.

Chết vì những ung nhọt

Do tự mình gây nên.

LỜI NGƯỜI XƯA

Tâm mà còn chưa thiện,

Phong thủy cũng bằng không.

Bất hiếu với cha mẹ,

Thờ cúng chỉ mất công.

Anh em không hòa thuận,

Còn nói gì bạn bè.

Còn làm điều bất chính,

Đọc sách là trò hề.

Tài giỏi mấy cũng vứt,

Nếu chỉ sống cho mình.

Thông minh mà lười biếng

Thì thà không thông minh.

Người xưa đã nói thế.

Chỉ tiếc rằng người nay,

Vô tình hay cố ý,

Không nhớ những điều này.

BỐN NGUYÊN TẮC TÂM LINH CỦA NGƯỜI ẤN ĐỘ

Người Ấn Độ tôn trọng

Bốn nguyên tắc tâm linh.

Một, là ai bạn gặp

Cũng là bạn của mình.

Ai cũng có thể dạy

Cho bạn một đôi điều,

Trong giây phút nguy kịch,

Chìa bàn tay thương yêu.

Hai, mọi việc lớn nhỏ

Xẩy ra không ngẫu nhiên,

Vì đó là Số Phận,

Ý muốn của Bề Trên.

Không ai có thể tránh.

Cứ để nó xẩy ra.

Vì đó là trải nghiệm

Và bài học cho ta.

Ba, trong mỗi số phận,

Sự việc được bắt đầu

Đúng thời điểm của nó.

Không trước cũng không sau.

Giục nhanh cũng không được.

Níu lại chẳng ích gì.

Cái cần đến sẽ đến.

Cái cần đi sẽ đi.

Bốn, và rất quan trọng -

Cái gì qua cho qua.

Đừng để chuyện quá khứ

Làm nặng lòng chúng ta.

Khi một việc chấm dứt,

Cũng có nghĩa bắt đầu

Một việc khác mới mẻ.

Vậy sao phải buồn rầu.

Người Ấn Độ nghĩ thế

Về nguyên tắc tâm linh.

Các bạn đọc, thấy đúng,

Thì áp dụng cho mình.

CÓ ĐI CÓ LẠI

Ở đời này, tất cả

Đều bình đẳng như nhau.

Ai cũng đáng kính trọng,

Có niềm vui, nỗi đau.

Hãy nói với người khác

Những lời mà chính ta

Mong người khác sẽ nói,

Đặc biệt khi ở nhà.

Hãy cư xử theo cách

Cả tôi và cả anh

Muốn người khác cư xử

Với chính bản thân mình.

Sống ở đời thế đấy.

Có lại và có đi.

Cái ta sẽ nhận được

Tùy thuộc ta cho gì.

CỔ NHÂN DẠY

Cổ nhân xưa đã dạy,

Rằng nhiều khi có người

Đặt mình vào chỗ chết

Để tồn tại trên đời.

Ngược lại, không ít kẻ,

Vì cái Tham, Si, Sân,

Đặt mình vào chỗ sống

Để rồi chết dần dần.

THIỀN

Một người hỏi Đức Phật:

“Bạch Thế Tôn được gì

Khi thiền lâu như vậy?”

Đức Phật đáp: “Không gì.”

Một lát sau, Ngài nói:

“Nhưng sau khi ngồi thiền

Ta để mất Nỗi Sợ,

Lo Lắng và Buồn Phiền.”

NGƯỜI HÀNH KHẤT

Có một người hành khất

Đến cửa một nhà giàu,

Ngửa tay xin bố thí,

Nhẫn nhục, đứng rất lâu.

Lão chủ nhà keo kiệt

Không bố thí cái gì,

Mà còn lấy hòn đá

Ném vào ông, đuổi đi.

Người ăn mày lặng lẽ

Cất kỹ hòn đá này,

Trong lòng nuôi mối hận,

Nhất định chờ đến ngày

Sẽ dùng hòn đá ấy

Ném vào lão nhà giàu.

Ở ác thì gặp ác.

Không ai thoát được đâu.

Và rồi, như mong đợi,

Không hiểu lý do gì.

Lão nhà giàu bị bắt,
Bị gông cổ, giải đi.

Người ăn mày thấy thế,

Lấy hòn đá, vui mừng,

Định ném về phía lão,

Thế mà rồi, giữa chừng

Ông khựng lại khi thấy

Khuôn mặt lão thâm sì,

Hốc hác vì đau đớn.

Ông vứt đá, bỏ đi.

Ở đời, cái đẹp nhất,

Chính là lòng vị tha.

Ai đó xúc phạm bạn,

Buồn, nhưng hãy cho qua.

Không có sự thù hận,

Thì gánh nặng cuộc đời

Vốn cũng đã quá nặng

Đè lên vai con người.

Khả năng biết tha thứ

Là tột đỉnh tình thương.

Nó giúp ta sống đẹp

Thanh thản cuộc đời thường.

DANH THIẾP

Ở Nhật, đời Minh Trị,

Đại thiền sư Kei-chu,

Sư trụ trì nổi tiếng

Ngôi chùa Kô-fu-ku.

Đến thăm chùa, lần nọ

Có vị quan rất to,

Gửi trước tấm danh thiếp:

“Thống Đốc Ky-ô-tô”.

Đại thiền sư thấy thế,

Sai người đuổi đi ngay.

“Ta bận, và không muốn

Tiếp loại người thế này.”

Chú tiểu ra, xin lỗi.

Tưởng to chuyện, nhưng rồi

Ông thống đốc nhã nhặn:

“Đó là lỗi do tôi.”

Ông xóa chữ “Thống Đốc”

Trên danh thiếp thanh tao.

Chỉ chừa lại tên họ,

Bảo chú tiểu mang vào.

Nhờ thế mà lần ấy

Đại thiền sư Kei-chu

Tiếp ông rất thân mật

Ở chùa Kô-fu-ku.

KHI ĐỨC PHẬT VIÊN TỊCH

Đức Phật, khi viên tịch,

Nằm giữa hai hàng cây,

Có để lại lời dạy,

Thành giáo lý ngày nay:

“Không được làm điều ác.

Chỉ được làm điều lành,

Và hàng ngày hãy nhớ

Thanh lọc ý nghĩ mình.”

Đó là ba nền tảng

Của Đạo Phật Thích Ca.

Hai điều trên đã rõ.

Khó là điều thứ ba.

Cơ thể bẩn thì tắm.

Ý nghĩ vấy bùn đen,

Ngài dạy phải gột sạch

Bằng cách ngồi định thiền.

Thiền rất tốt, nhưng khó.

Tôi nghĩ còn cách này -

Ta thanh lọc ý nghĩ

Bằng đọc sách hàng ngày.

Tất nhiên sách tử tế,

Hướng thiện và nhân văn.

Sách, như mưa ngày hạn,

Sẽ thấm sâu, thấm dần.

ĐẠO CHÍCH DẠY CON

Con một tên đạo chích

Muốn theo cha học nghề.

Một hôm, nằn nì mãi,

Cuối cùng hắn cũng nghe.

Hắn dẫn con, đêm tối,

Đến nhà một người giàu.

Dạy đào tường, khoét ngạch,

Bày cửa trước, cửa sau.

Thằng bố lấy vàng bạc

Cho vào một chiếc bao.

Rồi mở chiếc rương lớn,

Bảo thằng con chui vào.

Xong, hắn đậy nắp lại:

“Cứ ở đây chờ ta!”

Tên đạo chích nói thế

Rồi đi thẳng về nhà.

Đến ngõ, hắn kêu lớn:

“Trộm, trộm, làng nước ơi!”

Chủ nhà nghe, bật dậy,

Đốt đuốc tìm khắp nơi.

Không tìm thấy kẻ trộm,

Mọi người lại lên giường.

Thằng bé con đạo chích

Vẫn nằm im trong rương.

Nó giận bố để nó

Phải rơi vào cảnh này.

Rồi bắt đầu nghĩ cách

Thoát ra khỏi nơi đây.

Vờ làm chuột, chít chít,

Nó cào vào chiếc rương.

Đám gia nhân ông chủ

Lại bật dậy khỏi giường.

Họ mở tung các cửa,

Đuổi ngoài rồi đuổi trong.

Lén chui ra, thằng bé

Chạy một mạch tới đồng.

Ở nhà, tên đạo chích

Thấy con trai trở về,

Liền ôm con, và nói:

“Con đã học được nghề!”

Câu chuyện này kinh điển

Là một dạng châm ngôn.

Như các cụ đã dạy:

“Cái khó ló cái khôn.”

Và rằng chính cuộc sống

Luôn dạy ta thành người,

Mưu sinh và thoát hiểm,

Để tồn tại ở đời.

TIỂU THƯ THỤC HIỀN

Một tiểu thư giàu có

Nổi tiếng rất thục hiền.

Không bao giờ giận dữ.

Không bao giờ ưu phiền.

Người hầu tiểu thư ấy,

Một cô gái thông minh.

Nghi ngờ, muốn thử thách

Phẩm hạnh cô chủ mình.

Và rồi, một sáng nọ.

Khác hẳn với mọi ngày,

Cô cố tình dậy muộn.

Nàng tiểu thư chau mày.

Ngày thứ hai, cũng muộn.

Nàng tiểu thư thục hiền,

Quát vang nhà, khi thấy

Bữa sáng chưa mang lên.

Ngày thứ ba - tức giận,

Nàng cầm gậy vào phòng,

Đánh cô hầu tới tấp

Như một mụ lên đồng.

Thì ra là như thế.

Khi sung sướng, nhiều tiền,

Được cung phụng, hầu hạ,

Nàng mới là thục hiền.

Câu chuyện này Phật kể

Để răn dạy chúng sinh -

Con người khi gặp khó

Mới bộc lộ tính tình.

ĐỪNG HÁM HỐ

Một người mà hám hố
Vơ hết lợi cho mình
Thì người ấy chắc chắn
Vơ cả hại vào mình.

Cái lợi và cái hại
Luôn đi liền với nhau.
Như khỏe mạnh, ốm yếu,
Cái nghèo và cái giàu.

Đó là luật cân xứng
Của vũ trụ, của Đời.
Được ăn, đừng ăn cả,
Cũng nên dành cho người.

BA BÀ HOÀNG HẬU

Một ông vua hùng mạnh,

Đất nước rộng và giàu,

Có ba bà hoàng hậu

Tài và sắc như nhau.

Như nhau cả đức hạnh.

Như nhau cả tình yêu.

Cả ba bà hoàng hậu

Đều được vua yêu chiều.

Những tưởng thế là đủ.

Nhưng ông vua, lạ thay,

Muốn biết ai đẹp nhất

Trong ba bà hoàng này.

Ông hỏi ngài tể tướng.

Tể tướng đáp: “Tâu vua,

Cả ba đều xinh đẹp,

Không ai hơn, ai thua.”

Vua bực mình, ra lệnh

Chém tể tướng. Hôm sau

Hỏi một ông thầy bói.

Ông này sợ mất đầu,

Bèn nhắm mắt chỉ đại

Vào một bà. Bà này

Được vua yêu hơn cả

Và chiều chuộng đêm ngày.

Hai bà kia thất sủng,

Thành ghen tị, hai bà

Bèn lập mưu đầu độc

Giết hại bà thứ ba.

Tất nhiên vua tức giận,

Đem hai bà chém đầu.

Nhưng cũng từ hôm ấy

Vua chẳng còn bà nào.

Trước, ba bà hoàng hậu

Tài sắc và thông minh.

Chỉ vì sự cố chấp,

Nay vua nằm một mình.

Bài học thế là rõ.

Các bác cứ theo tôi.

Việc cần biết thì biết.

Không cần biết thì thôi.

Biết chỉ thêm rách việc.

Là vì sự tò mò,

Như người Pháp thường nói,

Có thể giết chết bò.

HŨ VÀNG

Có bác nông dân nọ

Mua của người họ hàng

Một sào đất - cày ruộng

Bỗng thấy có lọ vàng.

Bác đến gặp chủ cũ

Và nói rất thực lòng:

“Tôi chỉ mua sào đất.

Vậy vàng là của ông.”

Ông kia đáp: “Nhưng bác

Mua đất, đã trả tiền.

Hũ vàng nằm dưới đất,

Nên của bác, tất nhiên.”

Cả hai người trung thực

Mãi không ai chịu ai.

Cuối cùng về nhà ngủ,

Đành chờ đến ngày mai.

Thế mà đêm, vắng lặng,

Nghĩ về hũ vàng ròng,

Tiếc của, không ngủ nổi,

Và rồi, cả hai ông

Không hẹn, cùng một lúc

Đến gặp nhau, bắt đầu

Tranh lấy hũ vàng ấy,

Không còn nhường nhịn nhau.

“Bác nói thật chí lý.

Bác chỉ mua đất thôi,

Nên cái hũ vàng ấy

Quả đúng là của tôi!”

Người nông dân đáp lại:

“Tôi mua đất, trả tiền,

Như bác nói, và nó

Là của tôi, tất nhiên!”

Hai người cứ tranh cãi

Không ai chịu nhường ai,

Đành nhờ quan phán xử,

Rồi kiện cáo kéo dài.

Câu chuyện này của Phật

Nhắc chúng ta: Ở đời,

Dù bản tính vốn thiện,

Nhưng có thể nhiều người

Trước cám dỗ quá lớn

Mà chợt nẩy lòng tham,

Đánh mất sự trung thực

Trong ý nghĩ, việc làm.

MỆT

Mệt, gục đầu ngủ thiếp.

Chợt thấy A Nan Đà

Đưa tôi đến, lặng lẽ

Đứng trước Phật Thích Ca.

Ngài nhìn tôi không nói,

Nhưng đầy lòng từ bi.

“Ta biết con rất cố,

Nhưng còn nhiều Sân Si.

Mà rồi, chưa đến lúc

Con được lên Cõi Trời.

Còn nhiều việc dang giở

Ở dưới ấy, Cõi Người.”

Cúi thấp đầu tạ Phật

Tôi lặng lẽ đi ra.

Lặng lẽ xuống hạ giới

Cầm tay A Nan Đà.

Chiếc vi tính vẫn đợi.

Hình như đã rạng ngày.

Tiếp tục gõ bàn phím.

Lạnh từng đầu ngón tay.

CẢM TÁC

Tôi đã vắt kiệt sức

Cho Thơ và cho Đời.

Gần như đã thấu hiểu

Buồn vui một Kiếp Người.

Cũng sắp đạt tới đích

Của cái Nghiệp Thơ Văn.

Đời ư? Sáu lăm tuổi,

Cái kết cũng rất gần.

Còn gì nữa không nhỉ?

Không nhiều, nhưng chắc còn.

Một nửa dành cho Phật.

Nửa kia cho cháu con.

Chỉ mong khi nhắm mắt,

Các bạn nghĩ về tôi:

“Ông Béo đã sống đẹp.

Thơ viết cũng không tồi.”

Thế là tôi hạnh phúc.

Trên ấy, trên Niết Bàn,

Tôi tiếp tục cầu nguyện,

Mong các bạn bình an.

________________

BỔ SUNG

TÂM VÀ PHẬT

Tâm Thiện như mặt nước.

Phật Pháp như trăng rằm.

Nước trong soi trăng sáng.

Phật Pháp lồng Thiện Tâm.

NHÂN QUẢ VÀ BỆNH TẬT

Theo quan niệm nhà Phật,

Thì xưa nay ở đời

Những ai bị bệnh nặng,

Mang quái tật trong người

Là vì do kiếp trước

Họ chỉ nghĩ đến mình.

Tham lam và keo kiệt,

Sống vô nghĩa, vô tình.

Thành ra Nhân kiếp trước

Chuyển thành Quả kiếp này.

Họ phải chịu bệnh tật

Hành hạ suốt đêm ngày.

Một số khác khi chết,

Do báng bổ, coi thường

Tam Bảo và Ngũ Giới,

Bị đày đọa đáng thương

Dưới chín tầng địa ngục.

Khi trở lại thành người,

Sáu căn không nguyên vẹn,

Thành phế tật suốt đời.

Nhà Phật dạy như thế,

Mà chắc dạy không sai.

Bệnh tật và nhân quả

Luật không chừa một ai.

CŨNG CHẲNG ĐỂ LÀM GÌ

Nếu chịu khó suy nghĩ,

Nghĩ nghiêm túc, nhiều khi

Ta sẽ thấy giàu có

Thực ra chẳng làm gì.

Chẳng làm gì xe khủng.

Du thuyền và vi-la.

Chẳng làm gì chức tước,

Công danh và đàn bà.

Vì để có hạnh phúc

Và cảm giác tự do,

Con người cần ít lắm.

Chỉ mặc ấm, ăn no.

Còn lại là huyễn hoặc,

Là cố tỏ hơn người.

Là tự bắt mình khổ,

Mà phải khổ suốt đời.

Thành công hay thất bại

Rốt cục chẳng làm gì,

Nếu ta chưa bỏ được

Ba cái Tham Sân Si.

Như chơi cờ, ta sống,

Không quan trọng thắng thua.

Vì chơi xong, chung hộp

Cả con tốt, con vua.

Nhưng vấn đề ở chỗ,

Biết thì biết, chúng ta

Cứ thích mình khổ sở

Có thêm tiền, thêm nhà.

Là vì, đời luôn thế.

Thế mới gọi là đời.

Và người ghét tiền bạc

Thì không phải là người.

MAHATMA GANDHI

Lần nọ, có công chuyện,

Mahatma Gandhi

Phải đi bằng xe lửa

Tới thành phố Delhi.

Tiếc là ông đến muộn.

Khi vừa tới sân ga,

Thì tàu đã chuyển bánh.

Ông nhảy vội lên toa.

Vì vội và bị vướng,

Thật tiếc, một chiếc giày,

Bằng da tốt, còn mới,

Bị tụt xuống đường ray.

Tàu đã tăng tốc độ,

Không thể xuống nhặt lên.

Gandhi nhìn, bất lực,

Tiếc đôi giày, tiếc tiền.

Bất chợt ông cúi xuống,

Cởi nốt chiếc giày da,

Ném về phía một chiếc

Đã rơi trên sân ga.

Có ông lão đứng cạnh

Tò mò, hỏi Gandhi,

Vì sao ông làm thế?

Ông đáp: Biết làm gì

Với chiếc giày còn lại.

Tôi vứt nó, may ra

Ai đó nghèo, nhặt được,

Còn đủ đôi giày da.

ĐẠT LAI LẠT MA - CHÂM NGÔN

Hoàn toàn không xa xỉ

Tình yêu, lòng từ bi.

Không có hai cái ấy,

Thế giới chẳng còn gì.

Làm được việc gì đấy,

Chẳng còn gì phải lo.

Không làm được việc ấy,

Cũng không cần phải lo.

Vậy sao phải lo lắng.

Lo lắng thì ích gì?

Cái gì đến sẽ đến,

Cái gì đi sẽ đi.

Không cần các giáo lý.

Không cần cả đền chùa.

Lòng tốt là giáo lý.

Tâm thiện là đền chùa.

Không ngẫu nhiên, không dễ

Hạnh phúc đến với ta.

Hạnh phúc là kết quả

Việc làm của chúng ta.

Không có các tôn giáo

Ta vẫn sống bình thường.

Nhưng ta không thể sống

Thiếu tình yêu, tình thương.

Bạn mới thay bạn cũ.

Đêm được thay bằng ngày.

Không có gì đáng ngại.

Đó là luật đổi thay.

Quan trọng là ý nghĩa

Mà một ngày, một người

Sau khi đi, để lại

Trong tim ta suốt đời.

Không bao giờ thế giới

Được yên vui, hòa bình,

Nếu trái tim nhân loại

Chưa yên vui, hòa bình.

Muốn người khác hạnh phúc,

Hãy luyện tập từ bi.

Muốn chính mình hạnh phúc,

Hãy luyện tập từ bi.

Quan trọng với tôn giáo

Không phải chùa dát vàng,

Mà những tấm lòng tốt

Và những trái tim vàng.

VÔ THƯỜNG

Có chàng trai nhà nọ

Rất yêu quý vợ mình,

Một cô gái xinh đẹp,

Nhân hậu và thông minh.

Một năm sống hòa thuận,

Tình yêu đang ngất ngây.

Bỗng cô gái ốm chết.

Chàng khóc đúng bảy ngày.

Trong bảy ngày buồn ấy,

Suýt tự tử mấy lần,

Chàng dằn vặt, đau khổ,

Oán phận và trách thân.

Đức Phật và đệ tử

Khất thực, đi ngang qua.

Chàng dâng cơm, cúng nước,

Rồi mời Ngài vào nhà.

Không cầm được nước mắt,

Chàng hỏi Phật vì sao

Vợ chàng lại chết sớm.

Chàng phải làm thế nào?

Phật nghe xong, lặng lẽ

Đưa chàng ra sân sau,

Nơi có bãi phân ngựa

Thối rữa cạnh vườn rau.

Trên bãi phân ngựa ấy,

Hôi hám, đầy nhặng bu,

Ba con bọ hung đực

Xấu xí, lưng gù gù,

Giành nhau một con cái,

Cũng xấu xí vô cùng.

Chúng làm tình bẩn thỉu,

Đúng theo kiểu bọ hung.

Con cái thì trơ trẽn,

Xấu mà tưởng mình xinh.

Ăn phân thối, lần lượt

Tiếp cả ba bạn tình.

Chỉ nó, Đức Phật nói:

“Con bọ hung cái này

Là vợ con đã chết,

Mới đầu thai gần đây.”

Chàng trai nghe, chợt hiểu,

Rằng cả tình yêu thương

Cũng chỉ là một dạng

Của cuộc sống vô thường.

Rằng cái tưởng cao quí,

Vĩnh cửu và cao siêu

Trong thực tế có thể

Xấu, trần tục hơn nhiều.

Chàng thôi không khóc nữa.

Tự tử lại càng không.

Cuối cùng lại lấy vợ,

Chẳng chút vấn vương lòng.

NHỊ THẬP TỨ HIẾU

Hai mươi tư tấm gương hiếu thảo của người xưa.

LỜI NÓI ĐẦU

Cuốn Nhị Thập Tứ Hiếu

Được viết vào đời Nguyên.

Tác giả - Quách Cự Nghiệp,

Một túc nho, người hiền.

Hai mươi tư gương tốt

Về đạo hiếu xưa nay

Ông sưu tầm, chép lại,

Đưa vào cuốn sách này.

Ở nước ta, đời Nguyễn,

Dưới triều vua Gia Long,

Cử nhân Lý Văn Phức

Viết lại, rất thành công,

Thành song thất lục bát

Cả hăm tư bài này.

Được nhiều người truyền tụng

Và đọc tới ngày nay.

Tôi xin phép được chuyển

Thành thể thơ ngũ ngôn,

Nôm na và dễ hiểu,

Phù hợp với trẻ con.

Ca dao và truyện cổ

Gắn liền với tuổi thơ.

Thiếu nó, tâm hồn trẻ

Dễ thui chột, cằn khô.

Mong các bậc bố mẹ

Luôn ghi nhớ điều này.

Hãy đọc sách cho trẻ,

Đều đặn và hàng ngày.

Hiếu thảo là đức tính

Cần có ở mỗi người.

Trẻ được dạy từ nhỏ,

Sẽ hiếu thảo suốt đời.

NGU THUẤN

Vua tên hiệu là Thuấn,

Quốc hiệu là Đại Ngu.

Có cha là Cổ Tẩu,

Tức “mắt sáng mà mù”.

Vì cha Ngài gàn dở,

Không biết lý, biết tình,

Nên người đời gọi thế,

Lên án và coi khinh.

Mẹ Ngài bệnh, chết sớm.

Mẹ kế ác và lười.

Em cùng cha khác mẹ

Thì gian xảo hơn người.

Ba người độc ác ấy

Tìm cách hãm hại Ngài.

Nhưng vốn rất hiếu thảo,

Ngài không oán trách ai.

Vẫn một lòng tôn kính

Và cung phụng mẹ cha.

Cả với đứa em xấu,

Ngài vẫn rất ôn hòa.

Tấm gương hiếu thảo ấy

Làm cảm động đất trời.

Nên Ngài được phù hộ

Mọi lúc và mọi nơi.

Lần nọ bị bố bắt

Cày ruộng bên Lịch San,

Voi kéo đến cày giúp,

Chim nhặt cỏ từng đàn.

Lần khác, hồ Lôi Trạch

Đang gió lớn, sóng to,

Khi Ngài đến đánh cá,

Nước bỗng lặng như tờ.

Vua Nghiêu, khi hay chuyện,

Bèn truyền ngôi cho Ngài,

Còn gả hai con gái,

Xinh đẹp và lắm tài.

Mười tám năm, Ngu Thuấn

Nổi tiếng một vua hiền.

Chỉ gảy đàn và hát

Mà đất nước bình yên.

VĂN ĐẾ

Vua Văn Đế nhà Hán

Một vị vua anh minh,

Nổi tiếng rất hiếu thảo

Với bố mẹ của mình.

Mẹ Ngài, bà Bạc Hậu,

Ba năm ốm liệt giường.

Trong suốt ba năm ấy,

Ngài, một đấng quân vương,

Với áo bào ngũ sắc

Và vương miện trên đầu,

Lễ phép đứng bên cạnh,

Một mình, không người hầu.

Suốt đêm Ngài không ngủ,

Thay quần áo, đổ bô,

Lo thuốc thang cho mẹ,

Với nét mặt buồn lo.

Vì sợ có thuốc độc,

Trước khi mời mẹ ăn,

Ngài tự mình nếm trước,

Rồi dỗ dành ân cần.

Nhờ gương hiếu thảo ấy

Của vị vua anh minh,

Dân Hán cũng hiếu thảo

Và đất nước yên bình.

TĂNG TỬ

Tăng Tử người nước Lỗ,

Tự Tử Dư, tên Sâm,

Thời Xuân Thu Chiến Quốc,

Có tài và có tâm.

Ông là học trò giỏi

Của Khổng Tử, về sau

Thành tứ đại đồ đệ

Của thánh nhân Khổng Khâu.

Là người rất chí hiếu,

Ông chỉ chọn ăn rau,

Dành thịt cho cha mẹ,

Luôn kiên nhẫn đứng hầu.

Thức ăn thừa, không hết,

Cha mẹ bảo cho ai,

Ông đem cho người ấy,

Không bao giờ dám sai.

Một lần, nhà có khách

Đến thăm ông bất ngờ,

Mà ông thì đi vắng.

Làm thế nào bây giờ.

Mẹ ông muốn ông biết

Để nhanh chóng về nhà.

Bèn quay đầu lặng lẽ

Cắn vào ngón tay bà.

Dù ở đâu, bà nghĩ,

Khi mẹ cắn vào tay,

Thì người con chí hiếu

Cảm được cái đau này.

Quả đúng thế, Tăng Tử

Đang hái củi dưới khe,

Bỗng thấy lòng đau quặn

Liền vội vã quay về.

MẪN TỬ KHIÊN

Là học trò Khổng Tử,

Có đức và có tài.

Không may mẹ mất sớm,

Ông bố lấy vợ hai.

Bà này vốn độc ác,

Sinh được hai người con,

Cũng độc ác như mẹ.

Ông luôn bị ăn đòn.

Là một người có hiếu,

Ông luôn vâng lời cha.

Dù mẹ kế khắc nghiệt,

Ông vẫn kính trọng bà.

Lần nọ, trời giá rét,

Ông kéo chiếc xe bò

Chở cha đi công chuyện.

Trời rét, bước co ro.

Nhiều lần ông vấp ngã,

Thâm tím cả mặt mày.

Cuối cùng thì kiệt sức,

Ông cúi gục, buông tay.

Bố ông liền bước xuống,

Ôm con trai vào lòng.

Chỉ bấy giờ mới biết

Con không có áo bông.

Thì ra bà vợ kế

Bắt ông khoác bao đay.

Hai con bà thì khác,

Được mặc áo bông dày.

Ông tức giận, lập tức

Sai quay xe về nhà.

Thẳng tay đuổi bà vợ

Cùng hai con của bà.

Mẫn Tử Khiên thấy thế

Liền quỳ xuống mà rằng:

“Xin cha hãy nghĩ lại.

Trời đang đầy tuyết băng.

Cả ba người sẽ rét

Nếu bị đuổi ra đường.

Nếu họ được ở lại,

Thì là chuyện bình thường

Chỉ mình con chịu rét.

Con chịu được; đang đêm,

Xin cha hãy nghĩ lại,

Đừng đuổi mẹ và em.

Ông bố nghe, nguôi giận,

Không đuổi nữa, còn khen.

Về sau bà mẹ kế

Trở thành bà mẹ hiền.

DIỄM TỬ

Đời nhà Chu, Diễm Tử

Nổi tiếng thờ mẹ cha.

Nhà nghèo, thường đứt bữa.

Bà mẹ ông mù lòa

Một hôm buột miệng nói

Thèm uống sữa nai tươi.

Ông, lúc ấy còn nhỏ,

Bèn sang mượn nhà người

Bộ da nai còn mới,

Giả làm nai mói sinh,

Vào rừng tìm nai mẹ,

Vắt sữa cho mẹ mình.

Lần sau, cậu chợt thấy

Một bác thợ săn già

Dương cung định bắn cậu,

Liền vứt bỏ bộ da.

Bác thợ săn khen cậu

Ngoan, có hiếu, và rồi,

Săn con dê vừa bắn,

Bác hào phóng chia đôi.

LÃO LAI TỬ

Lão Lai người nước Sở,

Thời Xuân Thu; là con,

Ông đã bảy mươi tuổi

Mà bố mẹ vẫn còn.

Là người con chí hiếu,

Dù đã là ông già,

Ông vẫn rất tận tụy,

Chiều, cung phụng mẹ cha.

Ông mặc áo sặc sỡ,

Múa hát như trẻ con,

Hoặc giả vờ vấp ngã

Để bố mẹ không buồn.

Tấm gương hiếu thảo ấy

Được truyền tụng muôn đời.

Hiếu thảo là đức tính

Quí nhất ở con người.

ĐỔNG VĨNH

Sinh vào thời Hậu Hán,

Đồng Vĩnh, vốn nghèo hèn.

Bố chết, nhà trống rỗng,

Không gạo cũng không tiền.

Để lo bề chôn cất,

Chàng đến một nhà giàu,

Vay tiền, hứa sẽ trả

Bằng tiền dệt lụa màu.

Dệt đủ ba trăm tấm

Mà không lấy tiền công.

Sẽ bắt đầu làm việc

Ngay khi chôn cha xong.

Sau tang lễ, bất chợt,

Trên đường trở về nhà,

Bỗng có một cô gái

Xinh đẹp và nết na

Xin kết duyên chồng vợ.

Với điều kiện dệt xong

Cả ba trăm tấm lụa

Nàng mới về nhà chồng.

Cô gái xinh đẹp ấy

Đi đến nhà người giàu,

Ngồi xuống dệt, dệt hết

Ba trăm tấm lụa màu.

Rồi nhẹ nhàng, lặng lẽ,

Cô gái bay lên trời.

Nàng là một tiên nữ

Được phái xuống cõi người

Để giúp đỡ Đồng Vĩnh,

Chàng trai nặng nghĩa tình.

Không quản ngại vất vả

Lo chôn cất cha mình.

ĐƯỜNG THI

Đường Thi, người phụ nữ

Không chỉ giỏi thờ chồng,

Mà còn rất chí hiếu

Với bà cụ mẹ ông.

Bà cụ già, ốm yếu

Được nàng dâu thương yêu

Còn hơn cả mẹ đẻ,

Luôn chăm sóc sớm chiều.

Không ăn được cơm cứng

Vì răng đã lung lay,

Nàng tắm rửa sạch sẽ,

Cho cụ bú hàng ngay.

Mấy năm liền như thế,

Nhờ bú sữa của nàng,

Bà cụ vẫn khỏe mạnh,

Thậm chí da mịn màng.

Lúc chết, cảm ơn ấy,

Cụ khấn Phật anh linh

Cho ai cũng hiếu thảo

Như nàng dâu của mình.

Lời khấn đã công hiệu.

Nhà họ Thôi sau này

Con dâu đều hiếu thảo,

Hưởng lộc lớn, phúc dày.

THÁI THUẬN

Thái Thuận nhà nghèo khổ.

Từ bé mồ côi cha.

Thờ mẹ rất hiếu thảo,

Nổi tiếng khắp gần xa.

Một năm nọ, đói kém,

Lại đang buổi đao binh.

Ông vào rừng hái quả

Nuôi mẹ và nuôi mình.

Gặp một bụi dâu dại,

Những quả chín ngon lành

Ông để riêng một chỗ.

Chỗ khác để quả xanh.

Xích My, một tướng giặc,

Thấy, ngạc nhiên và rồi

Hỏi vì sao làm thế.

Sao phải chia làm đôi?

Ông đáp: “Những quả chín

Để dành cho mẹ ăn.

Những quả xanh và chát

Thì tôi ăn, nếu cần.

Tướng giặc khen có hiếu,

Tặng ông một thúng to

Loại gạo ngon và trắng,

Kèm thêm nửa đùi bò.

ĐINH LAN

Sớm mồ côi cha mẹ,

Đời nhà Hán, Đinh Lan

Nổi tiếng rất có hiếu

Và là đứa con ngoan.

Ông thuê người tạc tượng

Của cả mẹ và cha.

Đặt hai bức tượng gỗ

Trên bàn thờ giữa nhà.

Ngày cơm dâng hai bữa.

Tối sửa soạn gối chăn.

Hệt như ngày còn sống,

Hầu hạ rất ân cần.

Mấy chục năm như thế.

Vợ ông sinh nản lòng,

Lấy que nhọn châm mạnh

Vào tượng mẹ cha ông.

Chỗ châm ứa máu đỏ.

Hầu cơm như hàng ngày,

Ông thấy hai bức tượng

Rớm nước mắt, chau mày.

Biết thủ phạm là vợ,

Mặc dù rất yêu bà,

Ông xin lỗi bố mẹ,

Rồi đuổi vợ khỏi nhà.

LỤC TÍCH

Lục Tích người Đông Hán,

Lên sáu tuổi theo cha

Thăm quan lớn Viên Thuật

Ở Cửu Giang, Nhị Hà.

Trên bàn tiệc hôm ấy,

Có đĩa quýt, khi ăn

Cậu nhón lấy hai quả

Rồi cho vào túi quần.

Lúc về, cúi chào chủ,

Hai quả quít rơi ra.

Viên Thuật thấy, đùa hỏi:

“Sao lấy quít của ta?”

Cậu đáp rất thành thật:

“Mẹ cháu ốm đã lâu.

Cháu biết bà thèm quýt,

Đem về, có sao đâu.

Vả lại, phần của cháu

Cháu không ăn, hôm nay

Cháu mang về cho mẹ

Hai quả quít ngon này.

Viên Thuật nghe, cảm động,

Còn cho thêm nhiều quà.

Đích thân ra tận ngõ

Tiễn hai người về nhà.

HOÀNG HƯƠNG

Hoàng Hương, đời Đông Hán,

Nổi tiếng tốt là người

Rất chí hiếu - mẹ chết,

Khóc thương mấy tháng trời.

Từ đấy ông, chín tuổi,

Một mình sống với cha.

Hầu hạ cha rất mực,

Đảm đang hết việc nhà.

Mùa hè, ngày nóng bức,

Ông đứng quạt bên giường.

Mùa đông không củi sưởi,

Sợ cha lạnh, Hoàng Hương

Quấn chăn vào người trước,

Rồi nhảy múa khắp nhà.

Chờ đến khi chăn ấm

Mới đem đắp cho cha.

Quan thái thú cảm động

Bèn viết sớ tâu lên.

Vua Hán ban bốn chữ

Là “Người con hiếu hiền”.

VƯƠNG THÔI

Vương Thôi người nước Ngụy.

Cha làm quan, về sau

Tây Tấn diệt nước Ngụy,

Cha ông bị chém đầu.

Hàng ngày, lòng đau xót,

Ông phủ phục bên mồ,

Khóc đến mức nước mắt

Làm sống lại cỏ khô.

Vì căm ghét Tây Tấn,

Mãi mãi về sau này

Không một lần, thà chết,

Ngoảnh nhìn về phía Tây.

Vua Tây Tấn xuống chiếu

Mời ông làm quan to.

Ông dứt khoát từ chối,

Ở nhà làm thầy đồ.

NGÔ MÃNH

Ngô Mãnh, đời nhà Tấn,

Rất hiếu với mẹ cha.

Lên tám tuổi, nghèo đói,

Không màn, muỗi đầy nhà.

Ông cởi trần nằm ngủ,

Muỗi cắn vẫn nằm yên.

Sợ xua, muỗi bay đến

Cắn bỗ mẹ nằm bên.

SƯU KIỀM LÂU

Ở nước Tề, Trung Quốc,

Có chàng Sưu Kiềm Lâu

Được bổ làm tri huyện

Một huyện nhỏ vùng sâu.

Xe ngựa vừa mới đến,

Nhậm chức được mười ngày.

Ông bỗng thấy lo lắng.

Mồ hôi ướt lòng tay.

Linh tính chắc có việc

Không lành với mẹ cha,

Ông treo mũ, từ chức

Vội vã quay về nhà.

Cha ông, quả đúng thế,

Đang ốm, nằm liệt giường.

Thầy thuốc nói: Người bệnh

Phân đắng là bình thường.

Phân ngọt là bệnh nặng.

Ông liền nếm thân cha.

Thấy ngọt, rất lo lắng,

Đêm đêm ra hồi nhà

Thắp hương khấn Bắc Đẩu,

Cầu xin được chết thay,

Vừa cấu khấn vừa khóc

Liên tục mấy đêm ngày.

Một hôm mệt, ngủ thiếp,

Ông thấy có vị quan

Trao chiếc thẻ có chữ

Là “Sắc Tứ Bình An”.

Tỉnh dậy, ông cúi đọc

Bốn chữ trên thẻ vàng.

Hôm sau bố ông khỏi

Mà không cần thuốc thang.

HOÀNG ĐÌNH KIÊN

Đời nhà Đường, Trung Quốc,

Có ông Hoàng Đình Kiên,

Làm đến chức Thái Sử,

Nhà lắm ruộng, nhiều tiền.

Đầy tớ lại càng lắm.

Nhưng tự ông hàng ngày

Đổ bô cho bố mẹ.

Quần áo tự ông thay.

Cũng tự ông nấu nướng,

Cơm nước cho hai người.

Tự ông rửa bát đĩa.

Không kêu ca một lời.

LỜI KẾT

Đức Phật đã từng dạy,

Ghi trong nhiều bộ kinh -

Với cha mẹ, con cái

Phải có hiếu, có tình.

Đạo làm người, chữ Hiếu

Là cao quí nhất đời.

Người mà không biết hiếu

Thì không phải là người.

Hãy dâng lòng hiếu thảo

Cúng Phật và chư tăng.
Trong các quà dâng cúng

Quả không có gì bằng.

ĐẠT LAI LẠT MA

Các tư tưởng triết lý

Của Đạt Lai Lạt Ma

Là ngọn đèn chân lý

Soi đường cho chúng ta.

Đó là trí tuệ Phật,

Hướng thiện và từ bi

Trong một thế giới động,

Bạo lực và ngu si.

Con người mất định hướng.

Cái Ác đang hoành hành,

Thiên nhiên bị tàn phá,

Ngùn ngụt lửa chiến tranh.

Giản dị và sâu sắc,

Lắng đọng và tâm tình.

Những điều lành Ngài dạy

Giúp ta tìm lại mình.

Hãy buông bỏ lo lắng.

Hãy xả lòng từ bi.

Để tịnh tâm hướng Phật,

Bỏ cái Tham - Sân - Si.

Quan trọng là phải biết

Hài lòng với những gì

Hiện tại ta đang có.

Không than vãn, suy bì.

Sự hài lòng nội tại

Giúp ta thấy yên bình

Quan sát và đánh giá

Cuộc sống xung quanh mình.

Khi có ai cố ý

Làm ta thấy tổn thương.

Hãy tha thứ cho họ.

Không bận tâm vấn vương.

Là vì họ làm thế,

Chưa hẳn do xấu xa.

Mà họ đang đau khổ.

Có khi hơn chúng ta.

Hãy làm việc bố thí

Mà không mong đợi gì.

Bố thí là nền tảng

Của Nhân Ái, Từ Bi.

Bằng Tình Yêu, bố thí

Giúp chúng ta, nghèo, giàu,

Vượt qua thói ích kỷ

Để lại gần với nhau.

Với kẻ thù, đừng giận,

Mà hãy học cảm ơn.

Họ là người giúp bạn

Trở thành khôn lớn hơn.

Họ dạy bạn nhẫn nhục,

Bao dung và từ bi.

Và điều quan trọng nhất -

Họ không đòi hỏi gì.

Tài sản quí giá nhất

Bạn có, là tình yêu,

Lòng từ bi, nhân ái.

Chỉ thế, không cần nhiều.

Hạnh phúc hay đau khổ,

Giàu sang hay thấp hèn

Là nhờ những cái ấy,

Chứ không phải nhờ tiền.

Việc giải trừ vũ khí

Phải bắt đầu trước tiên

Từ giải giáp tâm thức,

Để tâm thức bình yên.

Thế giới không vũ khí

Là ước mơ của tôi.

Tạm thời ước mơ ấy

Vẫn chỉ ước mơ thôi.

Thấy ai đó hạnh phúc,

Cả khi mình khổ đau,

Hãy chia vui với họ.

Bạn không mất gì đâu.

Ngược lại, khi làm thế,

Bạn sẽ tin rằng mình

Có ngày cũng hạnh phúc

Như những người xung quanh.

Làm người, ai cũng sợ.

Đó là chuyện bình thường.

Xua đi nỗi sợ ấy

Là từ bi, yêu thương.

Người mà có tâm thiện

Luôn dũng cảm, yên hòa.

Đừng quên chính tâm thức

Chi phối cuộc đời ta.

9 -

Hãy tu tập để sống

Hài hòa với chính mình

Cả khi đang gặp khó,

Cả với người xung quanh.

Một khi tâm thức thiện,

Thì không ai, không gì

Làm bạn thấy bất hạnh

Thậm chí buồn, tin đi.

Phật dạy, quan trong nhất

Là giây phút lìa đời

Phải an bình, tĩnh tại,

Mãn nguyện và thảnh thơi.

Để có trạng thái ấy,

Thì trong suốt đời mình

Phải tu tập tâm thiện,

Tĩnh tại và an bình.

Muốn cháy, cần có củi.

Ai đó chọc tức mình,

Đừng để mình bốc cháy

Rồi rơi vào vô minh.

Nhẫn nhục là phẩm hạnh,

Cũng một dạng từ bi.

Bạn nhẫn nhục, chắc chắn

Không ai làm được gì.

Cuộc sống chỉ ý nghĩa

Khi ta đặt cho mình

Một mục đích cao cả

Là phục vụ chúng sinh.

Đời không chỉ tồn tại,

Càng không phải ăn chơi

Để hưởng thụ lạc thú.

Đời là sống làm người.

Hãy làm đẹp thế giới

Bằng việc làm từ tâm.

Bất kể lớn hay nhỏ,

Miễn là tốt, từ tâm.

Hãy thương yêu người khác

Như thương yêu chính mình,

Hãy xem phúc người khác

Như phúc của chính mình.

Đời vô thường, phù phiếm.

Đừng ghen tị với người.

Sinh ra ta trần trụi.

Trần trụi ta lìa đời.

Để chết được thảnh thản,

Thì khi sống, hàng ngày

Phải học sống thanh thản,

Học buông bỏ hàng ngày.

Để tâm thức giác ngộ,

Thoát khỏi vòng vô minh

Và gần hơn với Phật,

Thì thân xác của mình

Không nuông chiều thái quá,

Nhưng cũng không bỏ bê.

Thân xác giúp tu tập,

Vượt qua dòng Sông Mê.

Không kìm được thèm muốn,

Tức là ta vô tình

Cách này hay cách khác

Tự trói buộc chính mình.

Ta trở thành nộ lệ

Của những thói phù hoa.

Tâm thức không tĩnh tại,

Cuộc sống không yên hòa.

Khi làm việc bố thí,

Không được gây tổn thương

Cho người nhận bố thí,

Dẫu nhỏ nhặt, bình thường.

Ta bố thí người khác,

Tức là ta giúp mình.

Ta làm đau người khác,

Tức là làm đau mình.

Ở đời, luyện nhẫn nhục

Là luyện lòng yêu thương

Để tha thứ cho kẻ

Làm ta thấy tổn thương.

Yêu thương là liều thuốc

Dài lâu và vạn năng

Chữa lành cho tâm thức,

Làm cuộc sống cân bằng.

Phần vì thiếu sáng suốt,

Phần vì do vô minh,

Nhiều khi ta tự nguyện

Gây bất hạnh cho mình.

Ta hành động như thể

Chỉ mình ta trên đời.

Quên rằng ta cũng chết

Y hệt như mọi người.

Tâm thức sẽ bệnh hoạn

Nếu chỉ lo làm giàu.

Nhiều của cải vật chất

Chưa thể gọi là giàu.

Một người giàu thực sự

Là giàu về tâm linh,

Mang cho đời hạnh phúc

Bằng nụ cười của mình.

Khi tức giận ai đó,

Thì việc làm đầu tiên

Là cố thương người ấy,

Rồi nhắm mắt, nhập thiền.

Khi làm được điều ấy,

Mọi cái sẽ vô thường.

Thuốc hóa giải giận dữ

Chính là lòng yêu thương.

Tình cảnh của Tây Tạng

Oan trái như ngày nay

Là kết quả của Nghiệp

Và việc làm trước đây.

Nhưng Nghiệp khác Định Mệnh.

Người dân của chúng tôi

Phải và đang tranh đấu

Để bảo vệ giống nòi.

Từ Bi là tâm điểm

Của Đạo Phật Thích Ca.

Từ Bi là cứu rỗi

Cho người và cho ta.

Đấng chân tu, giác ngộ

Tâm nguyện giúp chúng sinh

Hiểu cội nguồn đau khổ

Để cứu người, cứu mình.

Hạnh phúc, như ta biết,

Chỉ có ở những người

Biết sống vì người khác

Và dâng hiến cho đời.

Điều ấy không có nghĩa

Họ không sống vì mình.

Để giúp đỡ người khác,

Trước hết phải giúp mình.

Ta, một phần bé nhỏ

Của vũ trụ bao la.

Trong Vũ Trụ, mọi cái

Liên kết và hài hòa.

Mỗi việc làm, dù nhỏ,

Của ta và của người,

Có tác động tương hỗ

Đến Vũ Trụ và Đời.

Không giúp được ai đó,

Thật tiếc, nhưng chẳng sao.

Vấn đề là cách nói,

Cách từ chối thế nào.

Để người cần giúp đỡ,

Dẫu ra về tay không,

Cảm thấy được an ủi

Và chút ấm trong lòng.

Thỉnh thoảng phải nên nhớ

Rằng hạnh phúc của mình

Phụ thuộc vào hạnh phúc

Của những người xung quanh.

Mình muốn sống hạnh phúc

Và thảnh thơi ở đời,

Thì việc làm trước hết

Là ơhair cố giúp người.

Việc tu tập Đạo Pháp

Là quá trình dài lâu,

Kiên nhẫn và liên tục,

Ngày nào cũng như nhau.

Lúc đầu sẽ rất khó.

Nhưng dần dần sẽ quen.

Tự lúc nào không biết,

Ta đạt tới Chân Thiền.

Trong khi mang thai nghén,

Kể cả thời kỳ đầu,

Tâm thức mẹ an tịnh,

Thì đứa con về sau

Tâm thức cũng an tịnh,

Hướng thiện và yên bình.

Vậy đừng quên thai giáo,

Cả khi con chưa sinh.

Nuôi con bằng sữa mẹ

Là cách nuôi tuyệt vời.

Sữa mẹ không đơn giản

Là sữa, mà tình người.

Nó là chất xúc tác

Để mẹ truyền cho con

Tình yêu vô bờ bến

Và hơi ấm tâm hồn.

Mưu sinh, ai cũng bận.

Chẳng mấy ai an nhàn.

Muốn, ta vẫn có thể

Dành được chút thời gian

Để tĩnh tâm suy nghĩ,

Hoặc dạo chơi một mình

Để thanh lọc ý nghĩ

Và cuộc sống tâm linh.

Thường thì ta cảm nhận

Sự vật xung quanh mình

Chủ quan và cảm tính,

Làm tâm mất an bình.

Biết nhìn nhận chính xác

Sự vật trong tự nhiên,

Nghĩa là ta một bước

Gần hơn với Chân Thiền.

Vạn vật trong vũ trụ

Vô thường và nhất thời.

Cũng tương tự như vậy,

Sống chết một kiếp người.

Biết được thế, cuộc sống

Sẽ đơn giản hơn nhiều.

Đơn giản cả sống chết,

Khổ đau và thương yêu.

Tất nhiên không phải dễ

Cải thiện tâm thức mình.

Nhất là trong xã hội

Hiện đại và văn minh.

Tâm thức dễ suy thoái

Trong xã hội ngày nay.

Vì vậy phải tu tập

Kiên nhẫn và hàng ngày.

Muốn tâm thức tốt đẹp,

Phải khởi phát Từ Bi.

Cố tinh tấn tu tập

Bỏ cái Tham - Sân - Si.

Nên bắt đầu bằng việc

Vận dụng trí thông minh

Để nhìn nhận, đánh giá

Chính xác bản thân mình.

Chúng ta quá chú ý

Tới Quá Khứ, Tương Lai

Mà quên mất Hiện Tại,

Quên cả mình là ai.

Hiện Tại mới là lúc

Ta cảm nhận chính mình

Để rèn luyện tâm thức

Và cứu giúp chúng sinh.

Khi ta chợt ghen tị

Với ai đó hơn mình,

Thì hãy nên bình tĩnh

Để suy xét thông minh.

Sau đấy hãy nhắm mắt,

Nghĩ tốt về người ta.

Cảm giác ghen tị ấy

Dần dần sẽ trôi qua.

Cái độc ác, ngu dốt

Là vô tận ở người.

Nhưng vô tận hơn thế

Là cái thiện ở người.

Muốn gì sẽ có ấy.

Tình thương, sự bao dung,

Từ bi và bác ái

Cũng vô tận, vô cùng.

Phát lộ cái tâm thiện

Để giúp đỡ chúng sinh,

Tức là giúp người khác

Và cũng giúp chính mình.

Ngược lại, khi ghen ghét,

Ta làm ác với người.

Thì người nhận ác một,

Mà ta nhận ác mười.

Thiền giúp ta tĩnh tại,

Dễ và rất giản đơn,

Để chấp nhận cuộc sống

Thanh thản và vui hơn.

Cơ thể bẩn, ta tắm.

Ý nghĩ bẩn trong đầu

Có thể được gột rửa

Bằng ngồi thiền thật lâu.

ĐÈN THẮP SÁNG NHỜ ĐÈN

(Kinh Upanishad, Ấn Độ)

Nhà anh đang có lửa.

Hãy chuyển cho nhà bên.

Cả hai nhà cùng sáng.

Đèn thắp sáng nhờ đèn.

Một ngọn nến đang cháy

Khi dùng lửa của mình

Thắp những ngọn nến khác,

Càng đẹp và lung linh.

Anh có cái tâm thiện,

Hãy sưởi ấm cuộc đời.

Để mọi người cùng ấm.

Người thắp sáng nhờ người.

NHÂN QUẢ

Lại một chuyện nhân quả,

Tôi mới nghe gần đây.

Không muốn tin là thật.

Nhưng chuyện là thế này:

Một phụ nữ còn trẻ,

Thị trấn X, Hà Giang,

Bán những vòng hoa phướn

Phục vụ các đám tang.

Vì tham tiền, người ấy

Đêm, thường nhờ người nhà

Lấy những vòng hoa cũ

Từ các bãi tha ma.

Rồi rắc nước, sửa lại,

Bày bán trong cửa hàng

Như những vòng hoa mới,

Lừa thân chủ có tang.

Có ông khách lần nọ

Thấy hoa héo, liền chê:

“Hoa mới mà như cũ!”

Bà bán hoa liền thề.

Mà bà thề độc lắm:

“Thề có đất, có trời,

Cả nhà tôi sẽ chết,

Nếu đang tâm lừa người.”

Tháng sau, bố bà chết.

Ba tháng nữa - mẹ bà.

Rồi các con cũng chết.

Không phải một mà ba.

Bà phát điên, chồng bỏ,

Sống dựa vào người thân.

Và nay đang gào thét

Trong bệnh viện tâm thần.

Tôi nghe kể như vậy.

Không biết có thật không.

Ngẫu nhiên hay nhân quả?

Một câu chuyện đau lòng.

Gì thì gì, tôi nghĩ,

Có thể không có trời.

Nhưng để sống yên ổn,

Ta nên tin có trời.

KHÔNG AI HOÀN HẢO

Khi chê người khác xấu,

Ta cũng chẳng đẹp hơn.

Khi chê người khác dốt,

Ta chẳng thông minh hơn.

Khi sỉ nhục ai đó,

Ta không đạo đức hơn.

Làm ai đấy đau khổ,

Ta không hạnh phúc hơn.

Vậy thì hãy im lặng

Nếu không giúp được người.

Không một ai, hãy nhớ,

Là hoàn hảo ở đời.

THỜI MẠT PHÁP

Cạo trọc đầu bóng loáng,

Hay mặc áo cà-sa

Không nhất thiết có nghĩa

Là người của Thích Ca.

Từ xưa Phật đã dạy

Rằng có không ít người,

Giả danh làm đệ tử

Để hại đạo, hại đời.

Buồn hiện tình đất nước

Có lắm điều chẳng lành.

Sư làm điều nhí nhố,

Vì là sư quốc doanh.

Sư không lo bổn sự,

Mà tìm cách moi tiền.

Sư đi họp, phát động,

Thi đua và tiến lên.

Sư phàm ăn tục uống,

Ngả ngốn với đàn bà.

Điện thoại mấy trăm triệu,

Xe xịn như đại gia.

Đúng là thời mạt pháp.

Đau không nói nên lời.

Tuy nhiên, lỗi sư một.

Lỗi thằng “cơ chế” mười.

LỜI PHẬT DẠY

Đã là phúc phận lớn

Ta trải qua một ngày

Mà vẫn sống yên ổn,

Khỏe mạnh như mọi ngày.

Vì nhiều người đau ốm,

Đêm nằm ngủ trên giường

Sáng không còn mở mắt

Để còn thấy vầng dương.

Nhiều người hôm qua khỏe

Thế mà rồi bất ngờ

Hôm nay thành tàn phế,

Với cái chết đang chờ.

Cũng nhiều người, nhiều lắm,

Mặc rách, ăn không no.

Không có gì để mất.

Cả độc lập, tự do.

Vậy là phúc phận lắm,

Ta trải qua một ngày

Mà vẫn sống yên ổn,

Khỏe mạnh như mọi ngày.

Và ta, người may mắn,

Ngủ dậy vẫn yên lành,

Hãy thương yêu, chia sẻ

Với những người xung quanh.

TẢN MẠN VỀ SỰ THA THỨ

Tha thứ là phẩm chất

Rất cần thiết cho người.

Cần như chính cuộc sống,

Nước uống và khí trời.

Không một ai hoàn hảo.

Sự xúc phạm phần nhiều

Do vô tình, nóng giận,

Cố chấp hoặc giáo điều.

Cần một chút bình tĩnh

Và thông cảm, chúng ta

Sẽ thấy không quan trọng,

Và dễ dàng cho qua.

Không nhớ ai đã nói,

Găng-đi hay Giê-su:

Nếu mắt phải đền mắt,

Thế giới toàn người mù.

Ta tha thứ người khác

Là tha thứ cho mình.

Vì ôm mãi hờn giận,

Sống sẽ không an bình.

Đấy là chưa nói chuyện

Ta tha thứ cho người,

Người sẽ tha thứ lại.

Đó là luật của Đời.

Tha thứ làm ta đẹp,

Vẻ đẹp sự khoan dung.

Con người vốn cao thượng,

Khác con thú điên khùng.

Thế giới biết tha thứ

Là thế giới tốt lành.

Sẽ không còn nghi kỵ,

Thù hận và chiến tranh.

Sự tha thứ không phải

Là quà hay đặc ân,

Mà phải học, rèn luyện

Kiên trì và dần dần.

Trước hết học tha thứ

Cho người thân của mình.

Như chất keo, tha thứ

Sẽ gắn chặt gia đình.

ĐẠO LÀM CON

Đạo làm con, Phật dạy,

Phải hiếu với mẹ cha.

Yêu thương và chăm sóc

Nhất là khi về già.

Trong các tội, bất hiếu

Là tội lớn nhất đời.

Làm con mà bất hiếu

Thì không phải là người.

Ngài nói: Nếu con cái

Khênh bố mẹ trên vai,

Cả khi đại, tiểu tiện,

Đi hết cuộc đời dài,

Thì việc này chí hiếu

Và đáng khen của anh

Cũng chưa đủ đền đáp

Công cha mẹ sinh thành.

Phật đã nói như vậy.

Bất hiếu với mẹ cha,

Thì đừng mong con cái

Sẽ có hiếu với ta.

NGẪU HỨNG

Nhà, chừng ấy là đủ.

Tiền như thế, cũng nhiều.

Cái muốn có hơn nữa

Là tình thương, tình yêu.

Tình thương, tình yêu ấy,

Trước hết dành cháu con,

Sau dành cho người khác,

Cuối cùng, cho châm ngôn.

Cho ai nữa không nhỉ?

Ừ, nên cho cả mình.

Mình cũng đáng được hưởng

Chút chăm chút, chút tình.

Nhưng xưa nay quen khổ,

Nhường nhịn cho vợ con.

Giờ học sướng cũng khó.

Mà sức cũng không còn.

Đời oái oăm thế đấy.

Cũng chẳng sao, ở đời

Hạnh phúc to lớn nhất

Là biết sống vì người.

VỨT GÁNH LO MÀ SỐNG

Một cái tưởng rất nhẹ,

Như chiếc túi xách tay

Ta dùng khi mua sắm

Hay đi làm hàng ngày.

Hoặc như cốc nước nhỏ

Ta uống bên bàn ăn.

Nhắc lên rồi hạ xuống,

Cả khi rất nhiều lần,

Thì nó vẫn rất nhẹ.

Nhưng cũng cốc nước này,

Sẽ thành nặng và vướng

Nếu phải cầm suốt ngày.

Cái nặng, cái vướng ấy

Sẽ vượt quá sức người,

Nếu ta phải cầm nó

Thường xuyên và suốt đời.

Trọng lượng của một vật

Còn phụ thuộc vào ta

Phải cầm giữ vật ấy

Bao lâu và bao xa.

Tương tự, trong cuộc sống,

Ai chẳng có lúc buồn,

Đau khổ và thất vọng,

Với tâm trạng bồn chồn.

Sự khác biệt ở chỗ

Thái độ của chúng ta.

Ta định chịu đựng chúng

Bao lâu và bao xa?

Hãy vứt bỏ gánh nặng

Lo âu và buồn phiền

Để sống đúng nghĩa sống,

Hợp với lẽ tự nhiên.

Nhắc lại: Cốc nước nhỏ

Sẽ nặng quá sức người

Nếu ta phải cầm nó

Thường xuyên và suốt đời.

NHÂN CHI SƠ BẢN THIỆN

Một nhà điêu khắc nọ

Làm việc không nghỉ ngơi.

Cuối cùng biến tảng đá

Thành bức tượng tuyệt vời.

Bức tượng chàng trai trẻ

Đẹp như một vị thần.

Đầy niềm vui, sức sống

Mỗi thớ thịt, đường gân.

Mọi người khen tác giả,

Nhà điêu khắc thiên tài,

Tạo nên một tác phẩm

Quả có một không hai.

Nhà điêu khắc khiêm tốn

Nói thực ra rằng ông

Không làm việc sáng tạo,

Mà chịu khó mất công

Đục bỏ từng tí một

Cái xấu xí bề ngoài

Lâu ngày bám thành lớp,

Che vẻ đẹp chàng trai

Nhân chi sơ bản thiện.

Tức khi sinh, chúng ta

Vốn dĩ đều người tốt.

Sau mới thành xấu xa.

Mỗi người, nhiều hoặc ít,

Trong cuộc sống mưu sinh,

Nhiễm cái thừa, cái xấu,

Rồi đánh mất chính mình.

Vậy thì hãy vứt bỏ

Những cái ấy không cần,

Để thành người vốn có -

Đẹp như những vị thần.

CHẾT, MỖI NGƯỜI MỘT MỘ

Thế giới này đủ rộng

Để tất cả chúng ta

Chết, mỗi người một mộ.

Sống, mỗi người một nhà.

Thế giới này đủ đất

Để trồng lúa, trồng rau.

Chịu khó, sẽ sống tốt.

Khỏi tranh dành của nhau?

Người không phải loài chuột,

Tha đủ thứ vào hang.

Có nhiều cái còn quí

Hơn đô-la và vàng.

Không có gì cao thượng

Bằng hai tiếng Con Người

Khi biết chọn cách sống

Vì người khác, vì Đời.

Vậy thì hãy sống đẹp,

Không ích kỷ, hận thù.

Không tham lam tích góp

Như những con chuột mù.

Bầu trời không quá thấp

Để còng lưng, cúi đầu.

Hạnh phúc hay bất hạnh

Không ở nghèo hay giàu.

Thế giới này đủ rộng

Để tất cả chúng ta

Chết, mỗi người một mộ.

Sống, mỗi người một nhà.

Thứ Sáu, 27 tháng 3, 2020

Thơ Phật

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Tìm kiếm Blog này