Châm Ngôn

CHÂM NGÔN CỦA THÁNH TERESA

1

Khởi đầu cho công cuộc

Xây thế giới hòa bình,

Là về nhà vun đắp,

Thương yêu gia đình mình.

2

Tình yêu và hạnh phúc

Bắt đầu từ trong nhà.

Ta chịu nhiều đau khổ

Vì cứ thích đi xa.

Ta mơ toàn việc lớn

Cho thế giới, hòa bình,

Mà quên điều quan trọng

Thế giới là gia đình.

3

Nếu suốt ngày xoi mói

Để phán xét mọi người,

Thì bạn sẽ chẳng có

Thời gian yêu mọi người.

4

Khi gặp nhau, hãy cố

Chào nhau bằng nụ cười.

Nụ cười là khởi điểm

Tình yêu người với người.

5

Với ta, điều quan trọng

Không phải cho bao nhiêu,

Mà ta đang dành dụm

Để cho được bao nhiêu.

6

Có thể ta không thể

Làm những điều lớn lao,

Nhưng làm được điều nhỏ

Bằng tình yêu lớn lao.

7

Tình yêu là quả ngọt

Lại có sẵn bốn mùa.

Ai cũng có thể hái

Mà không mất tiền mua.

8

Nếu chúng ta không thể

Làm một trăm người no,

Thì chí ít hãy cố

Giúp một người được no.

9

Những việc làm bình dị

Nhưng tốt đẹp hàng ngày

Là mắt xích bền chặt

Giữ tình yêu hàng ngày.

10

Ta chỉ là giọt nước

Trong đại dương bao la.

Nhưng thiếu giọt nước ấy,

Đại dương bớt bao la.

NHÂN SINH THỨC TỰ

Gần sáu trăm năm trước,

Buồn, Nguyễn Trãi Tiên Sinh

Thốt lên câu ai oán

Nói về cuộc đời mình:

Rằng “Nhân Sinh Thức Tự

Đa Ưu Hoạn”. Tiếc thay,

Câu thán của Nguyễn Trãi

Vẫn đúng đến ngày nay.

Người mà có nhiều chữ,

Có đức và có tài,

Sẽ gặp nhiều hoạn nạn,

Ưu lo và oan sai.

Chẳng trách các cụ dạy:

“Ngu si hưởng thái bình”.

Không quan tâm, không biết

Về  thế thái nhân tình.

Tuy nhiên, như loài vật,

Những kẻ ấy ngu si,

Bị đưa vào vào lò mổ

Mà không hay biết gì.

ĐỜI LÀ BỂ KHỔ

Vâng, đời là “bể khổ”.

Phật dạy thế, xưa nay

Không ai tránh được nó.

Không giờ thì sau này.

“Bể khổ” lớn hay bé

Tùy cách nhìn từng người.

Sống là khổ, vì nó

Là một phần cuộc đời.

Bạn nghèo, phải đi bộ.

Thấy người ta đi xe

Thành hậm hực, “đau khổ”

Và suy nghĩ nặng nề?

Là vì bạn không biết

Có thể chủ ô tô

Đang cõng một đồng nợ

Và một núi buồn lo.

Hơn thế, bạn đi bộ,

Mệt tí chút, tuy nhiên,

Nhưng tốt cho sức khỏe.

Lại không phải tốn tiền.

Số Phận công bằng lắm.

Không cho ai quá nhiều.

Không cho ai quá ít.

Ai cũng có đủ liều.

Vạn sự sinh tương khắc -

Không thấp thì không cao.

Không lên thì không xuống.

Không đắng, không ngọt ngào.

Phải chờ hết Đêm Tối

Bạn mới thấy được Ngày.

Không cái gì có sẵn.

Mà có cũng không hay.

Chính cái “bể khổ” ấy

Giúp chúng ta trưởng thành.

Cây không được chăm bón

Khó lòng cho quả lành.

Ở đời, người thành đạt

Là người vấp ngã nhiều.

Người gặp cảnh oan trái

Thường biết sống thương yêu.

Khi mọi cái mỹ mãn

Chưa hẳn đã hay đâu.

Đời thực sự ý nghĩa

Không thể thiếu buồn đau.

Cuộc đời là “bể khổ” -

Ta hay nói nhiều lần.

Thực ra “bể khổ” ấy

Chỉ là “bể khó khăn”.

Khó khăn thì ta vượt.

Vấp ngã thì đứng lên.

Đơn giản thế thôi nhỉ,

Vậy sao phải buồn phiền?

PS

Nói thì cứ nói vậy,

Nhưng vẫn mong mọi người

Sướng nhiều, khổ in ít,

Để còn vui với đời.

TẢN MẠN SỰ ĐỜI

Cứ nhẹ nhàng mà sống.

Cay cú mà làm gì.

Đừng để đời xô đẩy

Mà thành Tham Sân Si.

Đừng vì đời tráo trở

Mà cau có, hại da.

Đừng để việc người khác

Xen vào việc của ta.

Dẫu bị cả thế giới

Bỗng quay sang chống anh,

Hãy tin đời đáng sống

Và đời luôn tốt lành.

*

Bảy tỉ người đang sống

Là đại dương bao la.

Nhân loại không vấy bẩn

Vì ít người xấu xa.

Đừng bao giờ để mất

Lòng tin vào con người,

Cả khi có ai đó

Lừa dối ta suốt đời.

*

Ta dịu dàng, tử tế

Không vì do yếu hèn

Mà đó là sức mạnh

Của người có lòng thiền.

Không phải là xa xỉ

Tình yêu, lòng từ bi.

Không có hai cái ấy,

Đời sẽ không có gì.

*

Khi anh thấy gắn kết

Với mọi thứ quanh mình,

Anh sẽ có trách nhiệm

Với thế giới môi sinh.

Quan trọng hơn, anh thấy

Hạnh phúc của chính anh

Phụ thuộc vào hạnh phúc

Của những người xung quanh.

*

Ở đời, đáng quí nhất

Là trung thực, vị tha,

Tình yêu, sự tử tế

Và tâm thức yên hòa.

Ai đó mắng chửi bạn,

Hãy đáp bằng nụ cười.

Ai đó ruồng rẫy bạn,

Hãy đáp bằng tình người.

THÀNH CÔNG VÀ THẤT BẠI

Một việc càng thất bại

Càng có cơ thành công.

Đó là một chân lý.

Vậy đừng sớm nản lòng.

Edison thất bại

Xấp xỉ mười nghìn lần

Cuối cùng mới có được

Chiếc bóng điện ông cần.

Jordan, từng bị đuổi,

Khỏi đội bóng nhà trường

Vì không có năng khiếu

Và chơi quá bình thường.

Mà rồi, cả Steve Jobs

Từng thất bại xót xa -

Bị đuổi khỏi xí nghiệp

Do chính ông lập ra.

Mọi thành công chỉ đến

Từ tiến bộ dần dần.

Tiến bộ chỉ có được

Qua thất bại nhiều lần.

BỮA ĂN TỐI CUỐI CÙNG

Đó là tên bức họa

Leonardo da Vinci

Vẽ trên tường tu viện

Ở Milan, Italy.

Người họa sĩ vĩ đại

Phải mất bảy năm trời

Để vẽ bức tranh ấy.

Một kiệt tác loài người.

Bức tranh vẽ cảnh Chúa,

Trước khi bị đóng đinh,

Ăn bữa tối lần chót

Với tông đồ của mình.

Hôm ấy Ngài báo trước

Một tông đồ, Giu-đa,

Sẽ bán Ngài lấy bạc,

Những đồng bạc xấu xa.

*

Chọn người mẫu vẽ Chúa,

Họa sĩ đi khắp nơi.

Cuối cùng chọn được một

Trong số hàng nghìn người.

Đó là chàng trai trẻ,

Mười chín tuổi thanh xuân,

Có gương mặt thánh thiện,

Trông như một vị thần.

Sáu tháng liền, ròng rã,

Ông vẽ xong hình Ngài.

Các tông đồ được vẽ

Trong suốt sáu năm dài.

Giu-đa, tông đồ cuối,

Làm họa sĩ đau đầu.

Hắn là tên phản Chúa.

Hám lợi và thâm sâu.

Ông lang thang tìm kiếm

Hết đêm lại đến ngày

Một khuôn mặt tráo trở,

Dám lừa bạn, bán thầy.

Cuối cùng ông được báo

Ở nhà tù Mi-lan

Có một tên tội phạm

Giống người mẫu ông cần.

Hắn phạm nhiều tội ác,

Kể cả tội giết người.

Một điển hình đáng sợ

Về cái xấu ở đời.

Được đức vua cho phép,

Ông đưa hắn về nhà.

Trong sáu tháng liên tục

Vẽ xong hình Giu-đa.

Phải nhìn lâu cái ác,

Leonardo đa Vinci

Nhìn tên này, vội vã,

Bảo lính canh đưa đi.

Bỗng nhiên hắn sụp lạy:

“Hãy cứu tôi, thưa ngài.

Hay Ngài không nhận thấy,

Không biết tôi là ai?”

“Không, ta không tiếp xúc

Với loại người như ngươi,

Biểu tượng của cái ác,

Cái xấu xa ở đời!”

“Thưa Ngài, bảy năm trước

Chính tôi là chàng trai

Ngài chọn để vẽ Chúa.

Hãy nhìn kỹ, thưa Ngài”.

HẠNH PHÚC

Thực ra thì hạnh phúc

Không trọn vẹn bao giờ.

Đừng mất công tìm kiếm,

Hy vọng và đợi chờ.

Đơn giản vì thượng đế

Không cho ai quá nhiều,

Không cho ai quá ít.

Ai cũng có đủ liều.

Anh khá về tiền bạc

Thì kém đường gia đình.

Anh hơn phần sức khỏe

Thì thua phần thông minh.

Mà cái hơn thiệt ấy

Có thể không lộ ngay.

Vì đã là tất yếu,

Nó sẽ đến sau này.

Anh đang phải chịu khổ

Hay nghèo đói, đừng buồn.

Thượng đế sẽ bù lại

Về hậu vận, cháu con.

Hãy đáp khi được hỏi

Anh có hạnh phúc không:

Cả không mà cả có.

Nhưng tôi thấy hài lòng.

CÁI ĐANG CÓ VÀ CHƯA CÓ

Thường cái ta chưa có

Là cái ta mong chờ.

Với những cái đã có,

Ta xem thường, thờ ơ.

Cho đến khi bất chợt

Ta mất chúng, giật mình

Mới thấy chúng đáng quý,

Gần gũi và thân tình.

*

Chuyện kể rằng nước nọ

Có khách sạn tuyệt vời

Giúp những người muốn chết

Nhẹ nhàng rời cuộc đời.

Có một đôi trai gái

Tìm đến đây, ngẫu nhiên

Quen, yêu nhau say đắm.

Cứ như có tiền duyên.

Tình yêu càng gắn bó,

Họ càng nghĩ về mình,

Về ý định tự tử,

Bồng bột và vô minh.

Họ quyết định sẽ sống,

Hưởng hạnh phúc tình yêu,

Một cuộc sống bình dị

Như mọi người, có điều

Chương trình của khách sạn

Đang vào guồng, tiếc thay.

Mọi cái đã quá muộn.

Họ chết, tay trong tay.

*

Luôn mong chờ cái mới,

Chẳng quí trọng là bao

Những cái mình đang có.

Ta là thế. Vì sao?

Vì con người, bản chất,

Không thấy đủ bao giờ.

Luôn được mới nới cũ,

Luôn hy vọng ước mơ.

Mơ ước cứ mơ ước,

Nhưng hợp lý, hợp tình.

Không chạy theo ảo vọng,

Tự mình làm khổ mình.

Hãy cảm ơn Thượng Đế

Đã cho ta những gì

Hiện giờ ta đang có.

Không than tiếc, suy bì.

Biết vui với cái nhỏ

Sẽ đạt hạnh phúc to.

Biết cam tâm, tĩnh tại,

Sẽ thoát khỏi buồn lo.

HẠNH PHÚC

Chuyện kể rằng người nọ,

Nhiều ruộng và lắm tiền.

Không có gì không có.

Thế mà vẫn buồn phiền.

Ông muốn tìm hạnh phúc

Mà chẳng biết nó đâu.

Bèn leo lên đỉnh núi

Gặp vị sư bạc đầu.

“Bạch thầy, đây túi bạc.

Đây túi vàng, nhiều hơn.

Con xin cúng chùa hết

Nếu sư thầy ban ơn

Cho con thấy hạnh phúc,

Niềm vui và thảnh thơi.

Vì con, dẫu giàu có

Vẫn bất hạnh ở đời”.

Sư thầy nghe chăm chú,

Lặng im không nói gì.

Rồi túm hai chiếc túi,

Đứng dậy và bỏ đi.

Vì sư có phép thuật,

Ông nhà giàu kêu lên.

Đuổi theo nhưng không kịp.

Ôm mặt khóc, tiếc tiền.

Lát sau sư quay lại,

Trả hai túi bạc vàng.

Ông nhà giàu mừng quá,

Kêu lên vì ngỡ ngàng.

Sư thầy thong thả hỏi:

“Giờ con thấy thế nào?”

“Bạch thầy, con vui lắm

Con hạnh phúc biết bao!”

“Tức là con đã hiểu

Hạnh phúc chẳng đâu xa.

Hạnh phúc là những cái

Đang có trong tay ta.

Không có gì đáng lạ.

Luôn vẫn thế xưa nay.

Có điều, khi mất nó,

Ta mới hiểu điều này”.

CỦA THIÊN TRẢ ĐỊA

Đức Khổng Tử từng nói,

Rằng “Quân tử ái tài”

Nhưng “Thủ chi hữu đạo”.

Tức kiếm tiền thì ai

Cũng phải đúng đạo lý.

Vì nếu tiền bất minh,

Thì cách này, cách khác,

Tiền vốn không của mình

Sẽ bị trời thu lại.

Luôn vẫn thế xưa nay.

Bạn đọc muốn kiểm chứng,

Hãy đọc câu chuyện này.

*

Chuyện ngày xưa Trung Quốc,

Ở huyện Hiến, Tứ Xuyên,

Có người tên Vương Mỗ,

Rất giỏi việc kiếm tiền.

Hắn làm trong tòa án,

Am hiểu luật đương thời.

Biết dùng các xảo thủ

Moi tiền của nhiều người.

Nhưng mỗi lần, khi hắn

Tích được khá nhiều tiền,

Thì nhất định có sự,

Lại làm hắn mất tiền.

*

Lần nọ, đêm trời rét

Chú hầu nhỏ Đạo Đồng

Gặp mưa, vào trú tạm

Trong ngôi miếu bên sông.

Bất chợt chú nhìn thấy

Hai con quỉ râu đen

Đang ghi ghi chép chép

Vào cuốn sổ trước đèn.

Một con gãi đầu nói:

Thằng Vương Mỗ lần này

Tích lũy được kha khá.

Giờ phải tính sao đây?

Con kia đáp, yên trí.

Lần này mình Thúy Vân

Đủ làm hắn khánh kiệt.

Khánh kiệt hơn mọi lần.

Đạo Đồng nghe không hiểu,

Lặng lẽ quay về nhà.

Khoảng một tuần sau đó

Khắp huyện Hiến người ta

Xì xào về cô gái

Có tên là Thúy Vân,

Người từ miền Bắc xuống,

Đẹp như tiên giáng trần.

Chủ của chú, Vương Mỗ,

Vốn lắm bạc, nhiều vàng,

Liền lân la trò chuyện

Và tư thông với nàng.

Sau một thời gian ngắn,

Không hiểu bằng cách nào,

Nàng làm hắn khánh kiệt,

Chẳng còn lại đồng nào.

Đến mức khi hắn chết,

Không tiền mua đèn dầu.

Thúy Vân thì biến mất,

Không ai biết đi đâu.

*

Của thiên thì trả địa,

Nhất là tiền bất minh.

Đừng ngu mà hám hố

Cái không phải của mình.

THÌA MUỐI VÀ HỒ NƯỚC

Nguyên nhân của phiền não

Thường là ở cái lòng.

Người có lòng dạ hẹp

Khó chấp  nhận, cảm thông.

Họ hậm hực, oán giận,

Luôn khó chịu trong người.

Và nghĩ mình như thể

Đang thua thiệt ở đời.

Người có cái tâm rộng

Ngược lại, sống có tình.

Biết bao dung, chấp nhận

Những người xung quanh mình.

Ở đời, ai cũng nhận

Một liều lượng đắng cay.

Người lòng dạ không hẹp

Dễ chấp nhận điều này.

*

Có một chàng trai nọ

Vì những chuyện không đâu

Luôn bực mình, hậm hực,

Thở dài và buồn rầu.

Đến mức không chịu được,

Lên chùa nhờ sư thầy

Hỏi nguyên cớ, hy vọng

Hết bực bội suốt ngày.

Sư thầy lấy thìa muối

Cho vào chiếc bát canh.

Hòa nước, bảo nếm thử.

Anh kia nếm, rùng mình.

“Bạch thầy, mặn và chát”.

“Được, tốt lắm”, sư thầy

Lấy một thìa muối khác,

Hòa vào hồ nước đầy.

“Bây giờ con nếm thử

Xem còn mặn chát không.”

“Bạch thầy, giờ nước ngọt,

Mát và dịu trọng lòng”.

Sư thầy thong thả đáp:

“Sự bực bội, buồn phiền

Giống như thìa muối mặn,

Làm con thấy bất yên.

Nhưng nếu lòng con rộng,

Như mặt hồ bao la,

Thìa muối sẽ biến mất,

Lòng con lại yên hòa”.

BẬC TRÍ GIẢ

Bị hiểu lầm, vu khống,

Ai cũng muốn thanh minh.

Tuy nhiên, bậc trí giả

Thường chọn cách lặng thinh.

Thời gian sẽ cho thấy

Ai đúng và ai sai.

Không nhất thiết tranh luận,

Càng không cần nói dài.

Độ lớn của trí tuệ

Không chỉ biết dùng lời

Mà còn biết kiềm chế

Để không dùng nhiều lời.

Trẻ háo hức học nói,

Người già, người thông minh

Mới biết được giá trị

Sự im lặng của mình.

Tâm hồn hẹp hay rộng

Không ở biết nhiều người,

Mà ở chỗ có thể

Bao dung được nhiều người.

Bậc trí giả như núi,

Sừng sững, tưởng vô tri,

Nhưng thấy hết, biết hết,

Lặng im, không nói gì.

Bậc trí giả như nước,

Tưởng mềm mà không mềm.

Tưởng tĩnh mà không tĩnh.

Tưởng êm mà không êm.

Cái tâm lớn không chỉ

Thấu hiểu bao sự tình,

Mà hơn thế, có thể

Xem nhẹ bao sự tình.

GIÓ LỚN KHÔNG LAY ĐƯỢC NÚI

Một buổi sáng, Đức Phật

Trên đường đi hóa duyên

Cùng các đại đệ tử,

Đến làng nọ, bỗng nhiên

Có mấy người vô cớ,

Cả đàn ông, đàn bà,

Buông những lời thô bỉ,

Xúc phạm và xấu xa.

Ngài kiên nhẫn nghe họ

Rất chăm chú, và rồi

Đáp: “Cảm ơn các vị

Đã nói chuyện với tôi.

Tuy nhiên giờ tôi bận,

Đường đi cũng còn dài.

Các vị cần nói tiếp,

Tôi quay lại ngày mai”.

Mấy người kia kinh ngạc:

“Chúng tôi vừa chửi ông,

Mà ông không hề giận,

Mắng chửi lại cũng không”.

Ngài đáp: “Nếu các vị

Muốn thấy tôi bực mình,

Thì phải mười năm trước,

Khi tôi còn vô minh.

Giờ tôi đã thông tuệ,

Làm chủ được bản thân.

Không chú ý ngoại cảnh.

Chỉ làm việc mình cần”.

*

Khi ai đấy mắng bạn,

Đó là việc người ta.

Mọi chuyện có nhân quả.

Cứ thản nhiên cho qua.

Nhiều người tâm yếu ớt

Như ngọn cỏ giữa đồng,

Ngã nghiêng theo chiều gió,

Sang Tây hoặc sang Đông.

Khi tâm vững như núi

Thì không ngọn gió nào

Có thể làm lay chuyển

Ngọn núi lớn và cao.

Không giữ được bình tĩnh,

Tức là ta vô tình

Rơi vào bẫy chăng sẵn

Của người xúc phạm mình.

Tất nhiên nói thì dễ,

Vì ta chỉ là người.

Khó thì tu cho được.

Có khi tu cả đời.

TÁM NỖI KHỔ CỦA ĐỜI NGƯỜI

Cuộc đời là bể khổ,

Phật dạy thế - xưa nay

Có tám nỗi khổ lớn

Của đời người, thế này:

Một, đã Sinh là khổ.

Nỗi khổ khi chào đời.

Sinh ra trong đau đớn,

Ta khóc, chứ không cười.

Hai, cái khổ của Lão.

Ai cũng thế, về già,

Phải chịu nhiều đau khổ

Vì đau ốm, mù lòa.

Ba, là khổ vì Bệnh.

Bệnh tật như gió mây,

Không ai tiên đoán trước.

Ngắn ngày hoặc dài ngày.

Bốn, là khổ vì Tử.

Đành rằng còn kiếp sau,

Nhưng xa người ruột thịt,

Chết vẫn là khổ đau.

Năm, khổ vì Ly Biệt.

Quen nhau rồi yêu thương,

Rồi xa nhau, đau khổ,

Heo hút nghìn dặm đường.

Sáu, khổ vì Oán Hận.

Ta oán hận chúng sinh.

Tức là bằng cách ấy

Mình làm khổ chính mình.

Bảy, khổ vì Thất Vọng

Do hy vọng quá nhiều.

Không được, thành đau khổ.

Khổ vì đòi quá nhiều.

Tám, khổ vì Mê Hoặc

Bởi những cái xung quanh.

Không hiểu, thành lầm lạc

Mà chuốc khổ vào mình.

*

Sinh Lão và Bệnh Tử

Là cái khổ tự nhiên.

Làm người thì phải chịu,

Cả người ác, người hiền.

Bốn cái khổ còn lại,

Theo Đức Phật Thích Ca,

Là cái khổ tránh được

Vì tự ta, do ta.

SỐ MỆNH

Sống ở đời, ta biết,

Có người nghèo, người giàu,

Người khổ, người sung sướng,

Dù hoàn cảnh như nhau.

Dân gian gọi là Số,

Số Mệnh của mỗi người.

Mà Số Mệnh là Nghiệp,

Định sẵn từ nhiều đời.

Ở ác thì gặp ác.

Ở hiền thì gặp hiền.

Đó là luật Nhân Quả.

Nhân quả từ kiếp tiền.

Tuy nhiên, theo Phật dạy,

Số Mệnh của mỗi người

Có thể thay đổi được

Tùy việc làm ở đời.

Người có Số Mệnh xấu,

Nhưng biết sống thiện lương,

Số Mệnh sẽ thay đổi

Và lại tốt bình thường.

Ngược lại, Số Mệnh tốt

Nhưng sống ác với người,

Thì dù tốt đến mấy

Vẫn phải khổ suốt đời.

Phật dạy có bốn bước

Thay đổi Số Mệnh mình,

Để từ khổ thành sướng,

Lo lắng thành an bình.

Một - Nhận biết Số Mệnh

Và chấp nhận khổ đau

Để hành thiện, tích đức

Hòng thay đổi về sau.

Hai - Thành tâm sám hối

Tội ác và lỗi lầm.

Chuộc tội bằng việc thiện,

Cái tình và cái tâm.

Ba - Không làm điều ác,

Chỉ làm những điều lành.

Tu công và tích đức

Cho mình và sau mình.

Bốn - Luyện tâm dưỡng tính,

Học Hỷ Xả Từ Bi

Để đến bờ giác ngộ,

Bỏ cái Tham Sân Si.

THỜI GIAN VÀ TIỀN BẠC

Có người nói: Những cái

Không mua được bằng tiền

Vẫn có thể mua được

Bằng rất, rất nhiều tiền.

Có thể đúng như vậy,

Nhưng sớm muộn có ngày

Chính bạn sẽ cảm thấy

Chưa hẳn đúng điều này.

Tiền có thể mua được

Đồng hồ vàng, tuy nhiên.

Các giây phút cuộc sống

Không mua được bằng tiền.

*

Một gã keo kiệt nọ

Nhịn ăn, nhịn chi tiêu,

Cuối cùng tích góp được

Một số vàng khá nhiều.

Một hôm, đang khỏe mạnh,

Thần Chết đến bắt đi.

“Tôi giàu và còn trẻ,

Chưa biết sống là gì.

Xin sẵn sàng đánh đổi

Một nửa gia tài tôi,

Để được sống, hưởng thụ

Một vài năm nữa thôi.”

“Không được”, Thần chết nói.

“Thế thì chỉ vài ngày?”

“Vài ngày cũng không được!”

“Vậy cho tôi mấy giây

Để viết lời di chúc

Cho con cháu mai sau”.

Và rồi gã đã viết

Rất ngắn gọn mấy câu.

“Quí thì cũng quí thật,

Nhưng tiền bạc, hỡi ơi,

Không thể nào mua nổi

Một vài giây cuộc đời!”

*

Mưu sinh luôn vất vả.

Tiền là quí, tất nhiên.

Nhưng giá trị cuộc sống

Không nằm ở đồng tiền.

Thời gian ta được sống

Không khác nhau là bao.

Khác ở cách sử dụng

Thời gian như thế nào.

Không lãng phí nào lớn

Bằng lãng phí thời gian.

Không tội ác nào lớn

Bằng tội giết thời gian.

Thời gian là tài sản

Quí nhất của mỗi người.

Thời gian để sống đẹp

Và hữu ích cho đời.

THIỀN SƯ VÀ CHÚ TIỂU

Ở đời có những cái

Muốn giải quyết cho nhanh

Mà không giải quyết được,

Ta cáu kỉnh, bực mình.

Thế mà không ít lúc

Chỉ cần ta đợi chờ,

Và tĩnh tâm trở lại,

Việc khó ấy bất ngờ

Tự lúc nào không biết,

Được giải quyết ngon lành,

Không cần ta can thiệp,

Không cáu kỉnh, bực mình.

*

Hôm ấy trời nắng rát.

Sau một quãng đường dài,

Thiền sư dừng chân nghỉ.

Chú tiểu ngồi bên ngài.

Ngài sai chú xuống suối

Lấy nước uống. Lát sau

Chú tay không quay lại,

Với nét mặt buồn rầu.

“Bạch thầy, nước suối bẩn

Vì đàn bò lội qua.

Thôi đành phải ráng nhịn

Cho đến khi về nhà”.

“Không sao, chờ lát nữa,

Rồi nước suối sẽ trong”.

Chú tiểu lại xuống suối,

Vẫn hậm hực trong lòng.

“Bạch thầy, nước vẫn đục.

Con chẳng hiểu thế nào”.

“Thì chờ thêm chút nữa.

Mà chờ thì đã sao?”

Nói xong, ngài thong thả

Phủi bụi bằng hai tay,

Rồi lim dim nằm nghỉ

Dưới bóng mát hàng cây.

Lần thứ ba chú tiểu

Xuống suối lấy nước về.

Nước trong veo, ngọt lịm.

Thầy trò uống thỏa thuê.

“Ở đời có những việc

Biết kiên nhẫn đợi chờ,

Mọi chuyện sẽ yên ổn,

Tốt đẹp và bất ngờ.

Cái tâm con cũng vậy.

Không ít lúc buồn phiền,

Làm giận dữ, lo lắng.

Bình tĩnh, cứ để yên.

Tâm con sẽ lắng dịu,

Miễn là có thời gian.

Rồi đâu sẽ vào đấy,

Tâm trí lại bình an”.

TỰ NHIÊN THÀNH THƠ

*

Dù tài giỏi đến mấy

Bạn cũng không thể nào

Làm hài lòng tất cả.

Không khó hiểu vì sao.

Vậy thì hãy cố sống

Theo cách riêng của mình.

Miễn sao cách mình sống

Hợp lý, hợp cả tình.

Mỗi người một nguyên bản,

Được bố mẹ sinh ra,

Hãy cố để không chết

Như bản sao nhạt nhòa.

*

Làm việc, không nhất thiết

Gặp ai cũng “trình bày”.

Việc mình tự mình biết,

Làm lặng lẽ hàng ngày.

Thành công, cần thì nói.

Việc gì phải khoe khoang.

Thất bại thì thử lại,

Không bỏ cuộc dễ dàng.

Ai khen, nghe cho biết,

Đừng hếch mũi tớn lên.

Ai chặn đường, quấy phá,

Lặng lẽ né sang bên.

*

Cuộc đời vốn phù phiếm.

Phù phiếm cả công danh.

Đừng coi trọng thái quá

Sự tồn tại của mình.

Có anh thì rất tốt.

Không có chợ cũng đông.

Vạn vật không mà có.

Có mà cũng như không.

*

Tiền cũng chẳng làm gì.

Danh cũng chẳng làm gì.

Vậy sống để làm gì?

Thực ra chẳng làm gì.

Nhưng sống thì cứ sống.

Sống vui và thảnh thơi.

Trời gọi thì lên tiếng,

Tay trắng ta lìa đời.

*

Nấu cháo, ba phần gạo.

Mà nước những bảy phần.

Sống ba phần là đủ.

Còn lại thừa bảy phần.

Ai một lúc có thể

Đi những hai đôi giày?

Giàu có như Bill Gates

Ăn mấy bữa một ngày?

Trong đối nhân xử thế.

Chỉ ba phần tùy mình.

Bảy phần tùy người khác.

Một phần tùy thông minh.

Uống rượu, ba phần tỉnh.

Còn lại bảy phần say.

Sống, ba phần khôn khéo.

Cứ để bảy phần ngây.

Nhờ bảy phần ngây ấy

Mới được hưởng lộc trời.

Cái gì cũng muốn được

Thì ngu và buồn cười.

*

Chữ Tâm có ba dấu.

Tất cả hướng vào trong.

Sự đời có nhiều ngả.

Quan trọng là cái lòng.

Cứ tùy duyên mà sống.

Duyên nhạt thì duyên đi.

Duyên đậm thì quấn quít.

Cưỡng lại mà làm gì.

Dừng quên một sự thật

Rất đơn giản thế này:

Muốn giữ chặt hạnh phúc

Thì phải biết nới tay.

TỰ NHIÊN THÀNH THƠ

*

Người mà có tâm thiện,

Khí thiện sẽ tụ về.

Được quí nhân phù trợ,

Tâm thức không nặng nề.

Ngược lại, người tâm ác,

Khí ác sẽ bao quanh.

Bị yêu ma xúi bẩy

Làm những việc chẳng lành.

Tâm thiện và tâm ác

Hiện trên mặt từng người.

Người tâm ác u ám.

Người tâm thiện hay cười.

Người tâm ác muốn nhận.

Người tâm thiện muốn cho.

Người tâm thiện thanh thản.

Người tâm ác buồn lo.

Nhân chi sơ bản thiện.

Ai cũng tốt ban đầu.

Rồi thế này, thế nọ,

Ấy là chuyện về sau.

*

Lắm yêu lắm đau khổ.

Tích nhiều sẽ mất nhiều.

Biết vừa là biết đủ.

Biết dừng là biết điều.

Đa mang thì nặng nợ.

Đa chiều thì rối tinh.

Đa thê luôn chết yểu.

Đa tình khổ vì tình.

*

Ừ thì mê cũng được,

Nhưng đừng mê quá sâu.

Mê sâu thì khó tỉnh,

Lại thêm nặng cái đầu.

Ừ thì nói cũng được,

Nhưng nên nói vừa vừa.

Sự đời tráo trở lắm.

Sáng nắng, chiều lại mưa.

Ừ thì làm cũng được,

Nhưng lựa sức mà làm.

Chúng ta sinh để sống

Chứ không phải để làm.

Ừ, phấn đấu cũng được,

Nhưng cũng nhìn hai bên.

Cỏ cao bị xén trước.

Đừng ngốc mà tớn lên.

TỰ NHIÊN THÀNH THƠ

*

Có một đại gia nọ

Không may chết, và ông

Để lại cho bà vợ

Hơn một trăm tỉ đồng.

Bà vợ đi bước nữa,

Lấy bạn cũ, người tình.

“Phi công trẻ”, vốn trước

Lái xe cho chồng mình.

Anh “phi công trẻ” ấy

Bảo “Máy bay bà già”:

“Thế mà trước cứ nghĩ

Làm thuê cho đại gia.

Thực ra thì ông ấy

Đã làm thuê cho tôi

Và cho cả mình nữa.

Mọi việc quả không tồi”.

*

Có thể là chuyện thật.

Cũng có thể là không.

Nhưng đó là bài học

Phải ghi nhớ trong lòng.

Bài học về cuộc sống,

Về cơn sốt kiếm tiền.

Kiếm thật nhiều, không biết

Một thực tế hiển nhiên,

Rằng để sống hạnh phúc,

Thực ra không cần nhiều.

Chỉ cần đủ ăn ở

Và một chút chi tiêu.

Còn lại là sĩ diện,

Là lãng phí, ăn chơi,

Là khoe để chứng tỏ

Rằng mình hơn mọi người.

*

Chiếc Smart Phone cao cấp

Lãng phí hai phần ba

Các chức năng hiện có.

Lãng phí nhiều đô-la.

Hai phần ba tốc độ

Chiếc ô tô ta đi

Không bao giờ dùng đến.

Xe Ý, Ferrari,

Thì ông chủ của nó,

Dẫu muốn nhanh hơn người,

Tốc độ trong thành phố,

Giỏi lắm, hai phần mười.

Chưa nói loại siêu khủng

Lâu đài hay vi-la,

Thường căn nhà ta sống

Để không hai phần ba.

Không kể người nghèo khổ

Lo kiếm ăn hàng ngày.

Phần lớn ta, người Việt,

Có thu nhập ngày nay

Cao hơn mức cần thiết.

Đủ ăn mặc, chỉ tiêu.

Thế mà cứ hùng hục

Kiếm tiền, kiếm thật nhiều.

Ta tưởng ta hạnh phúc

Khi có thật nhiều tiền,

Mà quên rằng hạnh phúc

Là tâm thức bình yên.

QUẢ TRỨNG VÀ CON BƯỚM

Quả trứng bị đập vỡ,

Như ta thấy nhiều lần:

Hoặc là sẽ bị vứt,

Hoặc sẽ thành thức ăn.

Còn quả trứng tự vỡ

Do áp lực bên trong,

Thì đó là sự sống,

Sự khởi đầu thành công.

Nếu bạn bị ai đó

Đập vỡ từ bên ngoài,

Hoặc là bạn sẽ chết,

Hoặc đau khổ dài dài.

Ngược lại, nếu tự bạn

Chui ra bằng sức mình,

Thì đó là dấu hiệu

Rằng bạn đã trưởng thành.

*

Tương tự, thấy con bướm

Vật lộn nhiều tiếng liền

Để chui ra khỏi kén,

Thì hãy để nó yên.

Vì nếu bạn giúp nó,

Chui ra sớm, tiếc thay,

Cánh của nó quá yếu,

Nên không thể tự bay.

Giãy giụa và đau đớn

Là cái con bướm cần

Khi bước vào cuộc sống

Và để khôn lớn dần.

*

Thường thì người giàu có

Và thành công hơn người

Là người luôn vấp ngã

Và đau đớn ở đời.

GIẢI NGHIỆP

Cuộc đời đầy trắc trở

Và đau buồn, đôi khi

Bạn muốn làm gì đó

Mà chẳng biết làm gì.

Phật nhiều lần đã dạy:

Mọi cái có căn nguyên.

Quả đắng bạn đang chịu

Là do nhân kiếp tiền.

Có thể kiếp trước đấy.

Cũng có thể xa hơn.

Trời - lưới thưa khó thoát.

Đời - đường phẳng mà trơn.

Tin hay không, tùy bạn.

Trời có luật của trời.

Có nhân ắt có quả,

Và người chịu luật trời.

Duy nhất chỉ một cách

Để thoát vòng khổ đau -

Có nghiệp thì giải nghiệp.

Một công việc dài lâu.

Để hóa giải nghiệp ác

Thì phải tạo nghiệp lành

Bằng cách làm việc thiện,

Không cầu lợi, cầu danh.

Có thể bạn đã sống

Vô thần và vô minh.

Thì giờ hãy gần Phật

Để soi sáng tâm mình.

Người đã đi theo Phật

Tâm sẽ tự tốt lành,

Xa lánh những điều ác,

Tham lợi và hư danh.

Bắt đầu bằng sám hối.

Ai cũng có lỗi lầm.

Nhưng luôn có cơ hội

Để sửa chữa lỗi lầm.

Có thể bạn kiếp trước

Trót ăn cướp của người.

Nay chuộc lại bằng cách

Làm việc tốt giúp đời.

Trước bạn là đồ tể,

Ngày giết hai con trâu.

Sổ Thiên Tào ghi hết.

Không ai thoát được đâu.

Bạn có thể chuộc tội

Bằng cách chỉ ăn chay.

Phóng sinh và sống thiện,

Tội được giảm từng ngày.

Xây dựng chín tòa tháp

Không bằng cứu một người.

Bạn, thanh niên trai trẻ,

Hãy hiến máu cứu đời.

Không ít người bên bạn

Còn đau khổ hơn nhiều.

Hãy chìa tay cho họ,

Trao chút tình thương yêu.

Bạn giúp đỡ người khác

Cũng là giúp chính mình.

Bao dung với người khác

Là bao dung với mình.

Người mà nghiệp ác nặng

Luôn khổ não, bồn phiền.

Trong lòng như có lửa,

Cứ khắc khoải không yên.

Hãy dập ngọn lửa ấy

Bằng những cơn mưa lành,

Những việc làm nhân ái

Và tâm niệm chân thành.

Phật từ bi, đại lượng,

Luôn ra tay cứu người.

Có nghiệp thì giải nghiệp

Để an lạc suốt đời.

TỰ NHIÊN THÀNH THƠ

Càng đơn giản ta sống,

Càng thư thái trong đầu.

Ngu mới khoe tiền bạc

Cả khi mình rất giàu.

Phương Tây đang có mốt

Giàu sống như người nghèo.

Hạnh phúc trong tối giản.

Ta, người Việt, nên theo.

Là vì ta có mốt

Nghèo sống như người giàu.

Thực ra cái mốt ấy

Là một sự ngu lâu.

*

Lo mưu sinh, nghèo đói,

Phải bươn chải ngoài đường.

Về già ta được phép

Sáng oằn oèo trên giường.

*

Thơ văn phải chân thực.

Viết vớ vẩn, huyên thuyên,

Hoặc viết đạo đức giả...

Đọc cái là biết liền.

*

Ta có thể sống tốt,

Thiếu xe sang, vi-la.

Các tiện nghi hiện đại,

Thậm chí thiếu đàn bà.

Nhưng không thể sống tốt

Thiếu niềm vui tự mình.

Tức là sống đạm bạc,

Có nghĩa và có tình.

*

Mọi phiền não cuộc sống

Gói gọn trong Bốn Không -

Không buông bỏ, không thấu.

Không quên và không thông.

*

Im lặng trước cái ác,

Nghịch cảnh và bất công

Chính là sự phản bội

Với đất nước, cộng đồng.

TẢN MẠN VỀ CHỮ NHẪN

Xưa Đức Phật từng dạy

Với đồ đệ, chúng sinh,

Rằng có “tiểu sự nhẫn”,

Sẽ được “đại sự lành”.

Tức chịu nhịn một tí,

Để đại sự thành công.

Lời dạy ấy của Phật

Ta phải khắc trong lòng.

*

Nhẫn tiếng Hán là Nhịn,

Là chịu đựng, nén mình.

Nhẫn nại trước nghịch cảnh,

Không bộc lộ bất bình.

Kinh Hoa Nghiêm có nói:

“Một lòng hận lộ ra,

Ngàn cửa nghiệp sẽ mở,

Ta tự làm hại ta”.

Không kìm được cơn giận,

Người có thể giết người.

Chồng có thể đánh vợ

Để hối hận suốt đời.

*

Tu tâm phải tu đức.

Tu đức phải dưỡng mình.

Dưỡng mình phải chế ngự

Giận dữ và bất bình.

Chế ngự được cơn giận,

Tâm bình, khí sẽ hòa.

Nhẫn một chút - gió lặng.

Lùi một bước - biển xa.

Sách người xưa đã dạy:

Chỉ một đốm lửa sân

Sẽ thiêu cháy vạn khoảnh

Của cánh đồng đức ân.

*

Xét về mặt y học,

Tức giận là cội nguồn

Làm khí huyết khô cạn,

Hại thận và đau buồn.

Khi tức giận ai đó,

Thì sự thật vẫn là:

Ta muốn hại người khác,

Mà thực tình hại ta.

*

Nhân sinh khó tránh khỏi

Bao cái bực, cái phiền.

Nhưng học được chữ nhẫn,

Ta sẽ được bình yên.

Nhẫn là binh pháp lớn

Của những bậc thông minh,

Biết biến lớn thành bé,

Binh đao thành hòa bình.

Nhẫn không phải hèn yếu

Mà khi sống ở đời

Biết đối nhân xử thế,

Tránh chuốc họa vào người.

THỜI GIAN VÀ TIỀN BẠC

Có người nói: Những cái

Không mua được bằng tiền

Vẫn có thể mua được

Bằng rất, rất nhiều tiền.

Có thể đúng như vậy,

Nhưng sớm muộn có ngày

Chính bạn sẽ cảm thấy

Chưa hẳn đúng điều này.

Tiền có thể mua được

Đồng hồ vàng, tuy nhiên.

Các giây phút cuộc sống

Không mua được bằng tiền.

*

Một gã keo kiệt nọ

Nhịn ăn, nhịn chi tiêu,

Cuối cùng tích góp được

Một số vàng khá nhiều.

Một hôm, đang khỏe mạnh,

Thần Chết đến bắt đi.

“Tôi giàu và còn trẻ,

Chưa biết sống là gì.

Xin sẵn sàng đánh đổi

Một nửa gia tài tôi,

Để được sống, hưởng thụ

Một vài năm nữa thôi.”

“Không được”, Thần chết nói.

“Thế thì chỉ vài ngày?”

“Vài ngày cũng không được!”

“Vậy cho tôi mấy giây

Để viết lời di chúc

Cho con cháu mai sau”.

Và rồi gã đã viết

Rất ngắn gọn mấy câu.

“Quí thì cũng quí thật,

Nhưng tiền bạc, hỡi ơi,

Không thể nào mua nổi

Một vài giây cuộc đời!”

*

Mưu sinh luôn vất vả.

Tiền là quí, tất nhiên.

Nhưng giá trị cuộc sống

Không nằm ở đồng tiền.

Thời gian ta được sống

Không khác nhau là bao.

Khác ở cách sử dụng

Thời gian như thế nào.

Không lãng phí nào lớn

Bằng lãng phí thời gian.

Không tội ác nào lớn

Bằng tội giết thời gian.

Thời gian là tài sản

Quí nhất của mỗi người.

Thời gian để sống đẹp

Và hữu ích cho đời.