Thơ Phật

Thơ Phật

SỰ TÍCH TRÂU VÀNG HỒ TÂY

Ngày xưa, thời nhà Lý

Khoảng thế kỷ mười ba,

Có pháp sư tài giỏi

Sống ở thành Đại La.

Tên ông là Không Lộ,

Tương truyền người nhà trời,

Giáng trần xuống Đại Việt,

Giúp đời và giúp người.

Ngày ấy nước Đại Việt

Rất thiếu sắt và đồng

Đúc chuông, làm vũ khí

Và dụng cụ nhà nông.

Có bao nhiêu vàng bạc,

Đá quí và ngọc châu,

Người phương Bắc vơ vét

Đem hết về nước Tầu.

Nên một hôm, Không Lộ

Lên đường sang Yên Kinh,

Định dùng các phép thuật

Mang đồng về nước mình.

Ông đến gặp vua Tống,

Hỏi xin một ít đồng

Để đem về Đại Việt

Đúc tượng Phật Bắc Tông.

“Tôi chỉ dám xin ít,

Đựng vừa đủ túi này.”

Vua Tống thấy túi bé

Liền đồng ý cho ngay.

Vua sai quan thái giám

Dẫn pháp sư vào kho,

Cho lấy gì cũng được -

Vàng, đồng hay sắt thô.

Miễn là chỉ được lấy

Đầy một túi, không hơn.

Pháp sư nước Đại Việt

Cúi thấp đầu cảm ơn.

Bước vào kho, Ngài thấy

Một con trâu bằng vàng,

To hơn cả trâu thật,

Nghếch mõm, đứng chặn ngang.

Vào sâu hơn một tí

Là một núi đồng đen

Còn quí hơn vàng bạc,

Thứ kim loại nhà thiền.

Sau đó sư Không Lộ

Giở phép thuật thần thông,

Mở chiếc túi nhỏ bé

Lấy hết nửa kho đồng.

Viên thái giám hoảng sợ,

Liền chạy báo nhà vua.

Vua Tống ra lệnh chém

Vì tội dám trêu đùa.

                                                                  

Vị pháp sư Đại Việt

Có tài nghe tiếng người

Cách xa cả mấy dặm,

Dưới đất và trên trời.

Nên ông vội vàng rút,

Chân bước qua tường thành.

Vì đồng nhiều, nặng quá,

Nên không thể đi nhanh.

Rồi một đoàn người ngựa

Gấp rút đuổi theo ông.

Pháp sư cắm cổ chạy,

Bỗng gặp một dòng sông.

Ông lấy chiếc nón lá

Vứt xuống nước, và kìa,

Nó biến thành chiếc mảng

Đưa ông sang bên kia.

Quân nhà Tống bất lực

Đứng nhìn ông qua sông.

Còn pháp sư Không Lộ

Trở về thành Thăng Long.

Ông lấy đồng cướp được

Đúc chiếc đại hồng chung

Theo khuôn bằng đất sét,

To và đẹp vô cùng.

Và rồi chuông được dóng.

Thật to và ngân vang.

Bay sang tận phương Bắc.

Vì đồng là mẹ vàng,

Nên trâu vàng nước Tống

Liền chạy về Thăng Long

Thấy thế, sư Không Lộ

Bảo ngừng đánh chuông đồng.

Ông nói nếu đánh tiếp,

Tất cả vàng nước Tàu

Sẽ chạy sang Đại Việt,

Và lại sẽ đánh nhau.

Chiếc chuông lớn lập tức

Được lăn xuống sông Hồng,

Con trâu vàng nhìn thấy,

Cũng lao theo mẹ đồng.

Nó vùng vẫy, quằn quại

Liên tục đúng ba ngày,

Thành một vùng sâu hoắm

Bây giờ là Hồ Tây.         

Sau đó sư Không Lộ

Lặng lẽ bay về trời.

Ngài trở thành ông tổ

Nghề đúc đồng nhiều nơi.

Sau, người dân sở tại

Xây một ngôi đền thờ

Để nhớ ơn Không Lộ -

Đền Quan Thánh bây giờ.

MAN NƯƠNG PHẬT MẪU

1

Một pháp sư Ấn Độ

Đến truyền đạo nước ta

Vào thế kỷ mười một,

Tên là Khâu Đà La.

Ngài thường ở hang đá,

Đọc sách hoặc ngồi thiền,

Giảng giải về đạo Phật,

Khuyến khích xây chùa chiền.

Năm một một sáu chín,

Ngài đến chùa Cổ Châu

Truyền đạo và hoằng pháp,

Nay gọi là Chùa Dâu.

Trong chùa có cô gái,

Xinh đẹp, tên Man Nương,

Người làng Mèn gần đó,

Lo nấu nướng, dọn giường.

Môt hôm cô nấu cháo

Cho các sư ăn đêm.

Nấu xong, do mệt quá,

Cô ngủ thiếp ngoài thềm.

Một chốc sau, trời tối,

Khâu Đà La ra ngoài,

Bước qua người cô gái.

Và rồi cô có thai.

Khi thai được bốn tháng,

Ông Tu Đĩnh, cha cô,

Báo cho thiền sư biết.

Ngài bảo ông đừng lo.

Đó là con của Phật.

Tức là con của đời.

Sau này sẽ có ích

Cho tất cả mọi người.

Sau đúng mười bốn tháng,

Cô gái ấy, Man Nương,

Sinh được đứa con gái,

Khắp nhà đầy mùi hương.      

Bảy ngày sau, vào núi,

Cô trả con cho sư.

Khâu Đà La nhận nó

Không một chút chần chừ.

Thiền sư bế đứa bé

Đi ngược theo sông Dâu,

Về phía chùa Phật Tích,

Nắng chang chang trên đầu.

Gặp cây phù dung cổ,

Cành và lá xùm xòa,

Ngài nói: “Đây, con Phật,

Ngươi giữ dùm cho ta.”

Thân cây phù dung ấy

Lập tức nứt làm đôi.

Ngài vuốt tóc đứa bé,

Đặt vào đó, và rồi

Từ từ, cây khép lại.

Thiền sư và Man Nương

Quay trở về làng cũ.

Sau, dừng lại dọc đường,

Ngài đưa chiếc xích trượng

Cho Man Nương, bảo cô

Mỗi khi có hạn lớn

Và ruộng đồng nứt khô,

Hãy cắm nó xuống đất,

Sẽ có nước chảy ra.

Man Nương nghe, kính cẩn

Mang xích trượng về nhà.

Về sau quả đúng thế.

Những năm hạn lâu ngày

Cô cắm nó xuống đất,

Nước chảy ào ra ngay.

Quan Thái thú Sĩ Nhiếp

Thấy lạ, hỏi sự tình.

Cô kể hết mọi chuyện,

Cả chuyện đứa con mình.

Sĩ Nhiếp không tin lắm,

Hỏi Đà La xem sao.

Sư làm lễ cầu vũ,

Trời đổ mưa ào ào.

2

Một hôm, người ta thấy

Có thân cây phù dung

Trôi dưới sông, to lắm.

Đến cửa chùa thì dừng.

Cây phát ra tiếng nhạc,

Lại nhấp nháy ánh đèn.

Quan Sĩ Nhiếp kinh ngạc,

Bèn cho người vớt lên.   

Thế mà bao binh lính

Không vớt nổi thân cây.

Bà Man Nương biết chuyện,  

Đến bảo nó thế này:

“Nếu con là con mẹ,

Thì hãy lên với ta.”

Bà ném chiếc dải yếm,

Nó trườn ngay lên bờ.

Thần báo mộng Sĩ Nhiếp

Phải cho người làm ngay

Bốn pho tượng Phật đẹp

Từ gỗ thân cây này.

Cả bốn bức tượng ấy

Bốn chùa đem về thờ,

Sau thành thiêng, nổi tiếng,

Còn giữ đến bây giờ.

Bà Man Nương sống thọ,

Chết năm tròn chín mươi.

Vị thiền sư người Ấn

Nghe nói bay lên trời.    

Nơi ngài truyền đạo Phật,

Gần chùa Dâu hiện nay,

Còn có chiếc giường đá

Ngài vẫn nằm hàng ngày.

Giường đá linh thiêng ấy

Có tên là Thạch Sàng.   

Được người dân thờ cúng,

Gìn giữ quí hơn vàng.   

Về sau, dân sở tại

Dựng đền và miếu thờ

Thờ Man Nương Phật Mẫu,

Thờ cả đến bây giờ.

TIỀN KIẾP CỦA VUA MINH THẦN TÔNG

Một tiến sĩ Đại Việt

Tên là Nguyễn Tự Cường,

Đầu thế kỷ mười bảy,

Làm Chánh sứ Bắc Phương.

Vua nhà Minh lúc ấy,

Hoàng đế Minh Thần Tông,

Khi xong phần nghi lễ

Hỏi sứ có biết không

Rằng ở nước Đại Việt

Có ngôi chùa Quang Minh.

Nó ở đâu? Lớn nhỏ?

Sứ bèn hỏi sự tình

Thì vua Minh liền đáp

Rằng ông là kiếp sau

Sư trụ trì chùa ấy.

Giờ muốn biết ở đâu.

“Số là ta, vua nói,

Khi mới sinh, trên vai

Đã có dòng chữ, viết

Ta là hậu kiếp ngài.

Ta là một hoàng đế,

Rất muốn biết vì sao,

Bây giờ muốn xóa nó,

Nhưng chưa biết cách nào”.

Sứ Việt đáp: “Nghe nói

Nhà Phật có nước thần,

Một loại nước công đức,

Có thể tẩy vết trần.

Vậy theo thần trộm nghĩ,

Muốn xóa dòng chữ này,

Phải lấy nước chùa ấy,

Cho người mang về đây.”

Về nước, sứ bẩm lại

Chuyện lạ với triều đình.

Triều đình ngay lập tức

Cho tìm chùa Quang Minh.

Thì ra là chùa Bóng,

Ngôi chùa cổ bên đường,

Tên chữ “Quang Minh Tự”,

Nay thuộc tỉnh Hải Dương.

Theo các thư tịch cổ,

Chùa xây vào đời Trần.

Ban đầu qui mô nhỏ,

Nhưng sau mở rộng dần.

Chùa có quang cảnh đẹp,

Có nhiều cây xùm xòa,

Có non bộ, hồ nước,

Thu hút khách gần xa.

Trụ trì ngôi chùa ấy

Là Thiền sư Huyền Chân,

Thế danh gọi là Đức,

Một người có đức, ân.

Tương truyền khi sắp tịch,

Phật báo mộng rằng ngài

Sẽ làm vua phương Bắc,

Nhờ đức độ, hiền tài.

Tỉnh dậy, gọi đệ tử,

Kể giấc mơ của ngài,

Dặn sau khi viên tịch

Hãy nhớ viết lên vai

Mấy chữ: “An Nam quốc,

Quang Minh Tự tỳ kheo”.

Các đệ tử ghi nhớ

Và chính xác làm theo.

Vậy là nhà Đại Việt

Không chỉ biết ngôi chùa,

Còn lấy nước của nó

Sang Bắc Triều dâng vua.

Minh Thần Tông hoàng đế

Thưởng ba trăm lạng vàng

Cho sứ thần Đại Việt,

Tiến sĩ Nguyễn Tự Cường.

Ông đem số vàng ấy

Cúng vào chùa Quang Minh

Để lo việc tu bổ,

Bố thí cho dân tình.

Rồi ông được cất nhắc,

Nhờ tài đức, nhân từ,

Hữu Thị lang bộ Lễ,

Cuối cùng là Thượng thư.