Thần Thoại Hy Lạp -1

Thần Thoại Hy Lạp

NGUỒN GỐC THẾ GIỚI

VÀ CÁC VỊ THẦN

Vào thời xa xưa ấy,

Thời gọi là hồng hoang.

Thế giới còn mông muội,

Trống rỗng và hỗn mang.

Cha-ôt, tiếng Hy Lạp,

Là nói về thời này.

Một vực thẳm vô tận,

Không có đêm, có ngày.

Mãi về sau, Cha-ôt

Sinh Thần Đất Gai-a

Có bộ ngực vạm vỡ.

Đất Mẹ của chúng ta.

Rồi Cha-ôt sinh hạ

Nyx, Thinh Không Âm U,

Và E-reb, Vĩnh Cửu

Chốn Tối Tăm Mịt Mù.

Tar-ta, Chốn Địa Ngục,

Là đứa con tiếp theo.

Cuối cùng là Ê-rôt

Vị thần của Tình Yêu.

Là đứa con đẹp nhất

Của Cha-ôt Bao La,

Ê-rôt làm vạn vật

Thêm yêu thương, hài hòa.

Như vậy là Cha-ôt

Sinh được năm người con

Ứng với năm nguyên lý

Của Vũ Trụ Trường Tồn.

Rồi E-reb lấy Nyx,

Sinh hai con, đó là

E-the, là anh cả

Và em, He-me-ra.

He-me-ra, em gái,

Xanh, nhẹ như gió bay.

Tỏa ánh sáng rực rỡ.

Làm Vũ Trụ có Ngày.

Đêm và Ngày ngự trị

Luân phiên nhau trên Trời.

Ngày chói chang ánh nắng.

Đêm tinh tú sáng ngời.

Ga-ia, Nữ Thần Đất

Xứng đáng có công đầu

Tạo dựng nên Vũ Trụ

Vững chãi và bền lâu.

Nàng sinh U-ra-nốt,

Tức Trời Sao Mênh Mông.

Để lấp đầy Vũ Trụ

Trước đó vốn hư không.

Để làm nơi cư lạc

Cho các con, Ga-ia

Sinh thần khổng lồ núi,

Là thần U-rê-a.

Rồi thần Biển Pôn-tôt

Dào dạt sóng bao la.

Những người con vĩ đại.

Những người con không cha.

Về sau, Thần Đất Mẹ

Kết hôn với Bầu Trời,

Tức thần U-ra-nôt,

Sinh hạ được nhiều người.

Con của Trời và Đất

Là những người Khổng Lồ,

Có sức mạnh vô địch.

Bất tử và cao to.

Khổng lồ nam được gọi

Là Khổng Lồ Ti-tan.

Ti-ta-nit là nữ.

Tổng cộng mười hai thần.

Trong số con của họ

Còn có ba khổng lồ

Tên là Cy-clôp,

Chỉ một mắt rất to.

Hung hãn và khỏe mạnh,

Nhưng họ lại khéo tay.

Chế nhiều đồ tinh xảo,

Như mũi tên, lưỡi cày.

Cũng con U-ra-nôt

Và nữ Thần Ga-ia

Là He-ca-tôn-chit,

Quỷ thần, cũng có ba.

Chúng, khổng lồ quái đản,

Năm mươi đầu, trăm tay.

Vô địch về sức mạnh

Là những khổng lồ này.

U-RA-NÔT

U-ra-nôt lo sợ

Các con trai có ngày

Sẽ hợp sức lật bố.

Nên để ngừa họa này,

Ông đã bắt đầy chúng

Xuống Địa Ngục Tar-ta.

Bất chấp lời phản đối

Của Nữ Thần Ga-ia.

Bà tìm cách xúi dục

Các con lật đổ chồng.

Chỉ Crô-nôt dũng cảm

Đồng ý chống lại ông.

Theo mưu kế của mẹ,

Crô-nôt vào giường cha

Lúc ông đang say ngủ,

Đâm ông chết, vậy là

Máu ông vung tung tóe

Khắp vũ trụ, từ từ

Xuất hiện một lớp mới,

Lớp Khổng Lồ Thứ Tư.

So với các lớp trước

Lớp khổng lồ lần này

Không thua kém sức mạnh

Và độc ác, thật may,

Có một giọt máu nhỏ

Rơi xuống biển trời chiều

Thành nàng A-phrô-đit,

Là nữ thần Tình Yêu.

CRÔ-NÔT

Lật xong U-ra-nôt,

Crô-nôt, về phần mình,

Lo sợ sẽ có lúc

Các con lập liên minh

Lật đổ ông, vì vậy,

Hễ vợ sinh con nào

Là ông nuốt vào bụng

Mà không nói vì sao.

Trong số con bị nuốt

Có nữ thần Hera,

Pô-xây-đôn, Ha-đet...

Vợ ông, thần Rê-a

Đến lần sinh thứ sáu,

Được thần Gai-a khuyên

Lánh đến đảo Cret,

Chờ mọi việc bình yên.

Ở đấy, nơi thanh vắng,

Trong hang núi I-đa,

Bà sinh đứa con út,

Đặt tên Dớt, về nhà,

Bà đưa cho Crô-nôt

Một hòn đá bọc chăn

Trông hệt như đứa trẻ.

Không một chút băn khoăn,

Ông liền nuốt vào bụng,

Rồi ngủ rất hài lòng.

Không lo rằng đứa bé

Sau này sẽ lật ông.

THẦN DỚT

Trong khi ở Cret,

Hàng ngày hai nàng tiên

Chăm sóc Dớt chu đáo

Giữa phong cảnh bình yên.

Cậu có người bạn nhỏ.

Đó là một con dê.

Con dê thần tinh nghịch,

Tên là A-ma-thê.

Bầu sữa dê rất ngọt,

Lại luôn luôn căng đầy.

Dớt cứ uống thỏa thích,

Chơi cùng nó suốt ngày.

Dớt cứ thế lặng lẽ

Lớn lên trong vô lo.

Nhưng phải giữ bí mật,

Không cười nói quá to.

Vì nếu Crô-nôt biết

Cậu còn sống, tất nhiên,

Ông sẽ rất tức giận

Và không để cậu yên.

*

Lần nọ, khi đùa nghịch

Với bạn A-ma-thê,

Cậu vô tình bẻ gãy

Một sừng của con dê.

Hối hận, Dớt xin lỗi

Và hứa với bạn mình

Sẽ đền chiếc sừng khác

Xứng với bậc thần linh.

Còn chiếc sừng bị gãy

Cậu tặng hai nàng tiên

Không quản ngại vất vả

Chăm nuôi cậu lớn lên.

Sừng dê là biểu tượng

Của phồn thực, hài hòa.

Về sau ai cũng muốn

Treo một cái trong nhà.

*

Khi trưởng thành, chính Dớt

Bằng cách dùng nhục hình,

Bắt Crô-nôt nôn thả

Các anh chị của mình.

Sau đó Dớt giải cứu

Rất nhiều thần khổng lồ

Và các thần Cy-clôp

Khỏi địa ngục Tar-ta.

Để trả ơn, Cy-clôp

Cho thần Dớt quyền năng

Tạo sấm chớp bằng cách

Vung chiếc búa bằng vàng.

Tiếp đến là cuộc chiến

Giữa Crô-nôt và con.

Có nhiều thần can dự,

Quyết một mất một còn.

Cuối cùng Dớt chiến thắng.

Các Ti-tan của cha

Bị giam nhốt vĩnh viễn

Dưới địa ngục Tar-ta.

*

Tuy chính thức một vợ,

Là nữ thần He-ra,

Thần Dớt lại nổi tiếng

Là người thích trăng hoa.

Ngài phiêu lưu tình ái

Không chỉ với các thần,

Mà còn chung chăn gối

Với phụ nữ người trần.

Đấy là chưa nói chuyện

Ngài có tính hay ghen.

Rất nhiều khi độc đoán,

Thiên vị và nhỏ nhen.

MƯỜI HAI VỊ THẦN TỐI CAO

Thuở khai thiên lập địa,

Có mười hai vị thần.

Nữ là Ti-ta-nit.

Còn nam là Ti-tan.

Đó là thời Crô-nôt

Cướp ngôi báu của cha.

Thời Hoàng Kim, còn gọi

Thời các vị thần già.

Tiếp đến là thời đại

Các thần trẻ, lần này

Dớt lật đổ Crô-nôt

Như cha mình trước đây.

Bốn mùa mây bao phủ,

Đỉnh Ô-lym-pi-a

Vốn là nơi cư ngụ

Cả thần trẻ thần già.

Bên trong là cung điện

Rực rỡ và huy hoàng

Được Hê-phai-stôt

Làm bằng đồng và vàng.

Các vị thần bất tử

Luôn ngự ở nơi này.

Nơi không có mưa gió.

Trời trong xanh, không mây.

Nơi tiếng nhạc réo rắt

Và tiệc tùng triền miên.

Một thế giới cực lạc,

Vĩnh hằng và thần tiên.

Thế giới vĩnh hằng ấy

Khuất trong lớp mây dày.

Nên tất nhiên không dễ

Để vào được nơi này.

Bất kỳ ai, dù đó

Thần linh hay người trần,

Muốn vào phải được phép

Của ba vị nữ thần.

Họ là người vất vả

Vén mây cho khách vào

Theo lệnh của thần Dớt,

Không loại trừ người nào.

*

Rất nhiều thần cư ngụ

Ở Ô-lym-pi-a,

Nhưng quan trọng hơn cả,

Mười hai vị, đó là:

Một - thần Dớt vĩ đại,

Thần của các vị thần.

Chúa tể của vũ trụ

Và của cả người trần.

Hai - là thần Ha-đet

Có chiếc mũ tàng hình,

Cai quản chốn âm phủ

Và thế giới tâm linh.

Ba - vị thần biển cả,

Tên là Pô-xây-đôn.

Tay cầm đinh ba lớn

Làm biển lặng, sóng cồn.

Bốn - He-ra, vợ Dớt,

Thần Hạnh Phúc Gia Đình.

Bảo hộ các bà mẹ

Và các trẻ sơ sinh.

Năm - nữ thần Đê-met,

Chăm lo chuyện mùa màng.

Đôi khi còn được gọi

Nữ thần Lúa Mì Vàng.

Sáu - nữ thần bếp lửa

Tên là He-sti-a.

Lo trông giữ ngọn lửa

Sưởi ấm cho mọi nhà.

Bảy, con gái thần Dớt,

A-thê-na, nữ thần

Của Công Lý, Trí Tuệ

Và Nghệ Thuật, Thơ Văn.

Tám - là A-phrô-đit,

Vị nữ thần trứ danh

Của Tình Yêu, Sắc Đẹp

Và những điều tốt lành.

Chín - với cây cung bạc,

A-pô-lô, vị thần

Của Ánh Sáng, Âm Nhạc

Bảo trợ cho người trần.

Nữ thần Ar-tê-mit

Là vị thần thứ mười.

Chuyên lo việc Săn Bắn

Cho cả thần và người.

Mười một, He-phai-stôt,

Thần Thợ Rèn Thọt Chân,

Đảm đương việc xây dựng

Lâu đài cho các thần.

Mười hai, thần A-ret

Là vị thần Chiến Tranh.

Chuyên hóa giải tranh chấp

Để bảo vệ dân lành.

LOÀI NGƯỜI, NĂM GIỐNG

Như trên, ta đã biết

Thần được sinh thế nào.

Vậy loài người trần tục,

Ta, con người thì sao?

Loài người có năm giống,

Do thần linh tạo ra.

Giống người đầu, sớm nhất

Thời Crô-nôt, Gai-a.

Họ, những người rắn chắc,

Được thần tạo từ vàng.

Hạnh phúc, không bệnh tật,

Sống khỏe mạnh, dễ dàng.

Họ không phải vất vả

Làm việc mới có ăn.

Cũng trường sinh bất tử,

Bằng hoặc gần bằng thần.

Tuy nhiên, họ cư lạc

Không phải trên trời xanh,

Mà ở dưới mặt đất

Tươi tốt và yên lành.

Đó là đặc ơn lớn

Thần linh ban cho người.

Giống Người Vàng hạnh phúc

Được viên mãn trọn đời.

*

Nhưng vạn vật biến đổi.

Không ai hiểu do đâu

Giống Người Vàng biến mất.

Mãi một thời gian sau

Các vị thần lại tạo

Giống người mới thứ hai,

Gọi là giống Người Bạc,

Không khác mấy hình hài.

Nhưng kém về trí tuệ

Đạo đức và văn minh.

Còn kém cả thể chất,

Đức độ và tâm tình.

Họ dễ bị cám dỗ

Bởi những điều xấu xa.

Như tham lam, độc ác,

Trộm cắp và gian tà.

Họ phải chịu bệnh tật.

Sống chỉ mấy chục năm.

Sao nhãng chuyện lễ bái,

Không cúng thần thành tâm.

Từ trên cao, thần Dớt

Vung tiếng sấm vang rền.

Thế là giống Người Bạc

Bị chôn xuống đất đen.

*

Lâu, rất lâu sau đó,

Vẫn hậm hực trong lòng,

Dớt tạo giống người mới,

Gọi là giống Người Đồng.

Họ được thần ban tặng

Một cơ thể cao to,

Khỏe mạnh và rắn chắc

Như những người khổng lồ.

Giống người này hung dữ,

Chỉ ưa thích chiến tranh.

Trái tim họ giá lạnh,

Chuyên làm việc không lành.

Họ tàn bạo, thô lỗ,

Không nghĩ gì trong đầu

Ngoài việc mang giáo mác

Tìm người để giết nhau.

Và cuối cùng, chính họ,

Không khó hiểu vì sao,

Tự giết nhau chết hết,

Không còn lại người nào.

*

Thần Dớt, con Crô-nôt,

Vốn nổi tiếng nhân từ,

Lần nữa lại vất vả

Tạo giống người thứ tư.

Đó là giống đặc biệt.

Hơn trí tuệ, nhân văn.

Ưu tú và dũng cảm,

Gọi là Người Bán Thần.

Giống Người Bán Thần ấy

Là những vị anh hùng.

Được thần linh giúp đỡ,

Lập nên nhiều chiến công.

Cuộc sống họ tốt đẹp.

Nhiều gia súc, gia nhân.

Tiếc, họ không được sống

Bất tử như các thần.

Ngược lại, họ phải chết

Rất nhiều trong chiến tranh.

Chết vì đã dũng cảm

Đánh hoặc bảo vệ thành.

Hàng vạn người đã chết

Bên cổng thành T’roa.

Chết vì chống yêu quái,

Chống cái ác, xấu xa...

*

Một thời đại nghiệt ngã.

Nghiệt ngã một giống người.

Đó là giống Người Sắt

Đã từng sống trên đời.

Đây là thời thống trị

Của Hy-brit, nữ thần

Luôn cứng rắn thái quá.

Thái quá sự dữ dằn.

Họ được làm bằng sắt,

Hai thái dương xạm đen.

Sống cuộc sống bận rộn,

Cực nhục và thấp hèn.

Họ ngu dốt đến mức

Không phân biệt đúng sai.

Tham lam và ích kỷ.

Chỉ chạy theo tiền tài.

Con không trọng bố mẹ.

Bố mẹ không chăm con.

Sống bản năng, hung dữ.

Không trái tim, tâm hồn.

Không lo làm việc tốt,

Luôn báng bổ thần linh.

Hoang dã như bầy thú,

Mông muội và vô minh.

Cả tinh thần, vật chất,

Họ đau khổ đêm ngày.

Phải nói bất hạnh nhất

Là giống Người Sắt này.

NẠN HỒNG THỦY

Giống người, thật đáng tiếc,

Ngày một xấu xa dần.

Kiêu căng và hung dữ,

Khinh thị cả thánh thần.

Thần Dớt rất tức giận.

Ngài quyết định phải thay,

Để tạo một giống mới,

Tốt hơn giống người này.

Lập tức ngài ra lệnh

Thần Mưa cùng người em

Phải trút mưa xuống đất,

Liên tục nhiều ngày đêm.

Mưa, mưa tầm, mưa tã.

Trên trái đất, khắp nơi

Đâu cũng mưa như trút.

Nước trắng ngập ngút trời.

Vạn vật đều chết hết.

Cả loài người, may thay,

Dớt cho hai người sống

Qua đợt hồng thủy này.

Là cặp vợ chồng nọ,

Còn trẻ, chưa có con.

Py-ha, tên người vợ.

Chồng - Đê-ca-li-ôn.

Nhờ cần cù, nhân hậu,

Sống có đức, có tình,

Nên họ đã được nhận

Ân huệ của thần linh.

Nhờ được Dớt báo trước,

Họ đóng chiếc thuyền to,

Chứa thật nhiều lương thực,

Gia súc và cỏ khô.

Cho nên khi mưa lớn,

Liên tục suốt nhiều ngày,

Họ an toàn, vô sự,

Thuyền trôi dạt đó đây.

Bước sang ngày thứ chín,

Chiếc thuyền của hai người

Dạt đến núi Par-nat

Mênh mông giữa biển trời.

Cũng là lúc thần Dớt

Cho ngừng mưa, và rồi

Nước bắt đầu rút xuống.

Đất lộ dần, than ôi.

Một cảnh tượng chết chóc,

Điêu tàn và xạm đen.

Hai vợ chồng sợ hãi

Cùng nhau ra khỏi thuyền.

Khi xuống đến chân núi,

Họ thấy một miếu thờ

May còn chưa sụp đổ,

Phủ kín bởi bùn dơ.

Họ dọn sạch, bày lễ

Tạ ơn các thần linh.

Đặc biệt là thần Dớt

Đã cứu sống mạng mình.

Hài lòng vì điều ấy,

Thần Dớt liền sai ngay

Thần truyền lệnh Her-met

Bay xuống, nói thế này:

“Các ngươi được thần Dớt

Cho làm người khởi đầu

Của một giống người mới

Sẽ tồn tại dài lâu.

Vậy các ngươi được phép

Xin thần Dớt đôi điều.

“Chúng con rất đa tạ.

Quả không dám xin nhiều.

Chỉ mong một lần nữa

Trái đất lại nhiều người,

Có cuộc sống no đủ

Cùng vạn vật xanh tươi”.

Ngay lập tức Her-met

Bay vút lên trời mây.

Một lát sau quay lại.

“Các người lắng nghe đây:

Hãy lấy vải bịt mắt.

Đi, không được ngoái đầu.

Đi và ném xương Mẹ

Qua vai, về phía sau”.

Họ hiểu Mẹ là Đất.

Đá là xương, và rồi

Một viên đá ném xuống

Là có thêm một người.

Đủ cả nam lẫn nữ.

Họ thành vợ, thành chồng,

Rồi sinh con đẻ cái.

Chẳng mấy chốc thành đông.

Đê-ca-li-ôn và vợ

Sinh được người con trai,

Tên He-len, hoàn mỹ

Cả về đúc, về tài.

Chàng được người Hy Lạp

Tôn làm tổ, lấy tên

Để đặt cho tên nước

Là “Cộng Hòa He-len”.

A-PHRÔ-ĐIT

Xưa, khi Crô-nôt giết

U-ra-nôt, cha mình,

Để giành quyền chúa tể

Cả thế giới thần linh.

Máu của U-ra-nôt

Tuôn xuống từ trên cao,

Đúng vùng biển đảo Sip,

Nơi sóng gió dạt dào.

Bất chợt từ bọt sóng

Một cô gái hiện lên.

Với thân hình tuyệt mỹ

Và nét mặt dịu hiền.

Đó là A-phrô-đit,

Vị nữ thần trứ danh

Của Tình Yêu, Sắc Đẹp

Và những điều tốt lành.

Từ một đám bọt biển,

A-phrô-đit chào đời.

Dịu dàng và trong trắng

Như một đóa hoa tươi.

Sóng đưa nàng lên đảo.

Thần Thời Gian tặng nàng

Một chiếc áo lấp lánh,

Mỏng như áng mây vàng.

Nàng được các tiên nữ

Đặt lên đầu vòng hoa,

Rồi nâng nàng nhè nhẹ

Lên đỉnh Ô-lym-pi-a.

Từ đấy nàng bất tử,

Trở thành một nữ thần.

Thần Tình Yêu, Sắc Đẹp

Cả với cõi người trần.

Thực ra nàng không được

Thần Dớt tặng gì nhiều,

Ngoài khả năng cám dỗ

Của sắc đẹp, tình yêu.

Nàng có chiếc đai nhỏ

Bằng lụa mịn rất xinh.

Ai đeo nó, lập tức

Sẽ ngây ngất vì tình.

Nhờ nó, chàng Pa-rit

Chinh phục được Hê-len,

Vợ chàng Mê-nê-lat,

Rồi chiến tranh triền miên.

Đối với người Hy Lạp,

A-phrô-đit - nữ thần

Của vẻ đẹp nhục cảm,

Rất thực, rất đời trần.

Cũng vì lý do ấy,

Tượng nàng trong đền thờ

Khêu gợi và lõa thể,

Say đắm và mộng mơ.

*

Ngày nay, thuốc kích dục

Được gọi theo tên nàng,

Aphrodisiac,

Có màu xanh, màu vàng.

Ê-RÔT

Có truyền thuyết kể lại

Thần Ê-rôt là con

Của nàng A-phrô-đit

Và thần A-pô-lô.

Vốn đa nghi, thần Dớt,

Khi cậu bé mới sinh,

Đã tìm cách giết cậu,

Trừ hậu họa cho mình.

May mà A-phrô-đit

Sớm biết được điều này,

Liền đưa con đến giấu

Giữa rừng, trong hốc cây.

E-rôt được sư tử

Nuôi lớn bằng sữa mình.

Lớn lên thành cậu bé

Có đôi cánh rất xinh.

A-pô-lô, bố cậu,

Tặng cho bó tên vàng

Và một chiếc cung bạc

Bắn trúng đích dễ dàng.

Ngày lại ngày, Ê-rôt,

Cậu Bé Thần Tình Yêu,

Bay trên đôi cánh mỏng,

Thấp thoáng giữa ráng chiều.

Thấy đâu có trai gái,

Cậu lấy cung của mình

Tinh nghịch bắn vào họ

Những mũi tên vô hình.

Vì vô hình, ở họ

Cái đau cũng bâng quơ.

Bâng quơ sự hồi hộp.

Bâng quơ cả đợi chờ.

Tức là yêu, và họ

Nếm vị đắng buồn rầu

Và vị ngọt hạnh phúc

Mà không hiểu do đâu.

Không ai thoát được chúng,

Những mũi tên vô hình

Của cậu bé Ê-rôt

Có đôi cánh xinh xinh.

Tình yêu là hạnh phúc.

Nhưng đau khổ cũng nhiều.

Cả đến thần Ê-rôt

Cũng khổ vì tình yêu.

PRÔ-MÊ-TÊ

Thưở ấy, khi vũ trụ,

Đã bắt đầu lớn dần,

Mênh mông và vắng vẻ,

Chỉ có các vị thần.

Để đỡ thấy buồn vắng.

Lần nọ, Prô-mê-tê,

Con trai La-pê-rut,

Và em, E-pi-mê-tê,

Đã xin U-ra-nôt

Và nữ thần Gai-a

Cho tạo thêm loài vật

Cho vũ trụ bao la.

Họ lấy đất và nước

Nặn ra đủ muôn loài.

Khác nhau về kích cỡ,

Đặc tính và hình hài.

Mỗi giống được thần tặng

Một ân huệ, đó là

Con biết chạy như gió.

Con biết bay rất xa.

Con có móng vuốt nhọn.

Con có đôi mắt tinh...

Để săn mồi, bắt thú

Và để bảo vệ mình.

Xong, không quản vất vả,

Cả hai rất hài lòng.

Kiểm tra lại lần nữa

Xem có thiếu gì không.

Bất chợt họ nhận thấy

Có một con, Con Người,

Chưa được nhận ân huệ

Của thần linh trên trời.

Con người mới được nặn,

Còn xấu xí, thô sơ.

Trần trụi và yếu ớt,

Tâm trí còn lờ mờ.

Một con người như thế

Thì biết sống thế nào

Giữa muôn loài muông thú

Biết chạy xa, bay cao?

Prô-mê-tê nghĩ thế,

Liền nắn lại đôi chân.

Uốn thẳng lưng, chỉnh mặt

Theo giáng các vị thần.

Rồi chàng phùng to má,

Thổi hơi thở của mình

Vào con người, để họ

Có hồn và thông minh.

Cảm thấy vẫn chưa đủ,

Chàng nhún chân, co người

Bay tìm He-li-ôt,

Tức là thần Mặt Trời.

Chàng lấy một bó đuốc,

Xin lửa của thần này.

Và loài người từ đó

Luôn có lửa đêm ngày.

Lửa ấm hơn da thú.

Ngăn kẻ thù đến gần.

Lửa làm trái tim ấm

Và nấu chín thức ăn.

Vậy là tưởng bỏ sót,

Mà hoa ra con người

Được ân huệ lớn nhât

Từ thần linh trên trời.

*

Trong một lần dâng thịt,

Không may Prô-mê-tê

Bị thần Dớt tức giận,

Muốn trừng phạt nặng nề.

Giờ mắc thêm trọng tội

Trộm lửa của thần linh,

Thần Dớt liền giận dữ

Thực hiện ý định mình.

Ngài sai He-phai-stôt

Đóng đinh Prô-mê-tê

Lên một ngọn núi đá

Giữa sóng biển bốn bề.

Một con đại bàng lớn

Ăn gan chàng hàng ngày.

Tuy nhiên, mặt trời lặn.

Gan chàng lành lại ngay.

Đó là một hình phạt

Đau đớn đến cực kỳ.

Tháng năm rồi thế kỷ

Cứ lặng lẽ trôi đi.

Thần Dớt nghĩ sớm muộn

Chàng sẽ xin thần tha.

Nhưng không, chàng nhẫn nhục

Chịu đựng, không kêu ca.

Cuối cùng thì thần Dớt

Đành phải tha cho chàng.

Một vị thần cao thượng

Ngự trị chốn vinh quang.

PAN-ĐÔ

Vào thời xa xưa ấy,

Khi Người được tạo ra.

Chỉ đàn ông, thật lạ,

Mà không có đàn bà.

Họ sống rất hạnh phúc.

Nguồn thức ăn tràn trề.

Hạnh phúc cả nhờ lửa

Của thần Prô-mê-tê.

Phải nói thêm, rằng Dớt,

Thần của các vị thần,

Cũng có lúc lòng dạ

Nhỏ bé và tiểu nhân.

Thấy loài người sung sướng,

Thần ấm ức trong lòng.

Bèn nghĩ cách làm hại

Giống người này đàn ông.

Thần sai vị thần thọt,

Hê-phai-stôt tài ba,

Lấy đất nhào với nước

Vắt một người đàn bà.

Tất nhiên là phải đẹp.

Thanh tú và thông minh.

Dịu dàng và uyển chuyển,

Hệt như các thần linh.

Người nữ xinh đẹp ấy

Được đưa xuống cõi trần

Cùng rất nhiều quà tặng

Của rất nhiều nữ thần.

Thần Her-met vâng mệnh,

Đặt tên nàng Pan-đô.

Nghĩa là người tài giỏi,

Thông minh và tò mò.

Theo lệnh của thần Dớt,

Có kèm theo lời thề,

Pan-đô sẽ là vợ

Của Ê-pi-mê-tê.

Từ nàng sẽ nảy nở

Sinh sôi ngày một đông

Giống đàn bà độc hại,

Chuyên làm khổ đàn ông.

Đàn bà muốn sung sướng

Mà không chịu nhọc nhằn.

Hay kêu ca những lúc

Nghèo khổ và khó khăn.

Họ cũng là nguồn gốc

Mọi phiền muộn gia đình

Và là nỗi bất hạnh

Cho bạn đời của mình.

Vậy là thần Her-met,

Trên áng mây màu hồng,

Đưa nàng xuống hạ giới

Để làm hại đàn ông.

Pan-đô được thần Dớt

Tặng chiếc hộp bằng vàng

Có hình khắc đẹp đẽ.

Thần nhiều lần dặn nàng

Tuyệt đối không được mở.

Tuyệt đối không tò mò.

Mà đàn bà, ta biết,

Không ai không tò mò.

*

Khỏi phải nói sau đó

Chàng Ê-pi-mê-tê

Có người vợ như thế

Đã hạnh phúc, si mê

Chiều chuộng nàng hết mực.

Tự nguyện nhận về mình

Mọi lo toan vất vả

Của cuộc sống gia đình.

Không ai biết chính xác

Họ cùng sống bao lâu,

Sinh bao nhiêu con cháu,

Bao giờ và ở đâu.

Chỉ biết rằng nhanh chóng,

Trên trái đất mênh mông

Số lượng các người nữ

Đã ngang bằng đàn ông.

*

Pan-đô một ngày nọ,

Khi chồng đi vắng xa,

Một mình, chán trang điểm,

Dạo quẩn quanh trong nhà.

Nàng quẩn quanh suy nghĩ

Về chiếc tráp bằng vàng.

Về cả lời thần Dớt

Đã nhiều lần dặn nàng.

Có gì trong ấy nhỉ?

Không được mở, vì sao?

Hay cứ mở một tí

Rồi mình lại đóng vào...

Cuối cùng, không cưỡng được,

Nàng mở chiếc tráp vàng.

Một làn khói đen xịt

Bốc lên cao nhẹ nhàng.

Nàng không hiểu vô ý

Đã để lọt ra ngoài

Mọi mầm mống đau khổ,

Như thảm họa, thiên tai,

Nghèo đói và bệnh tật,

Âm mưu và thù hằn,

Trộm cắp và lừa đảo,

Chém giết vì miếng ăn...

Tóm lại là tất cả

Mọi cái ác ở đời

Được giải phong, tù đó

Gây họa cho con người.

Loài người thì thành ác,
Không còn sống vô tư.
Tham lam và ghen tị,
Nhiều tật xấu, thói hư.

Cũng may trong chiếc hộp,
Quả đúng là thật may

Còn sót chút Hy Vọng.
Níu giữ cuộc đời này.

A-PÔ-LÔ

Con trai của thần Dớt

Và tiên nữ Lê-tô,

Được mọi người yêu mến

Là thần A-pô-lô.

Ngài có trong danh sách

Mười hai thần tối cao.

Lập được nhiều kỳ tích

Hiển hách và lớn lao.

Tuy nhiên, vị thần ấy

Cất tiếng khóc chào đời

Trong oái oăm, bất hạnh,

Khiến xót xa lòng người.

Số là do thần Dớt

Tình cờ thấy Lê-tô,

Con Ti-tan Kôi-ôt

Đang đi dạo ven hồ.

Vì nàng rất xinh đẹp,

Dớt xiêu lòng, cả hai

Đã bén duyên vụng trộm.

Khi Lê-tô có thai,

Vì sợ vợ, thần Dớt

Nhẫn tâm ruồng bỏ nàng.

Nhưng Hê-ra, vợ Dớt

Thì quyết hãm hại nàng.

Là nữ thần bảo trợ

Các bà mẹ sinh con,

He-ra luôn giúp đỡ

Để mọi sự vuông tròn.

Thế mà giờ, thật tiếc,

Bà trả thù tình nhân

Của chồng bà bằng lệnh

Cấm cả người, cả thần,

Không ai được chứa chấp

Giúp Lê-tô khi sinh.

Không cho ăn, cho ngủ,

Không cho vào nhà mình.

Nàng Lê-tô bất hạnh

Ôm bụng chửa lang thang

Nơi này qua nơi khác.

Đi từ làng đến làng.

Đi từ phố đến phố,

Gõ cửa nhà đến nhà.

Nhưng không ai dám giúp

Vì sợ thần Hê-ra.

Cuối cùng nàng đã đến

Hòn đảo Ô-ti-gi

Không người, đất cằn cỗi,

Lổn nhổn đá đen xì.

Ở đấy nàng trở dạ,

Quằn quại suốt chín ngày.

Mà không ai giúp đỡ.

Ngày thứ mười, may thay,

Do không cầm lòng nổi,

Nữ thần I-li-tha

Đã bay xuống đỡ đẻ.

Bất chấp lệnh Hê-ra.

Nàng sinh đôi, suôn sẻ.

A-pô-lô - bé trai.

Ar-tê-mit - bé gái.

Tuyệt mỹ về hình hài.

Về sau, Ar-tê-mit

Thành nữ thần Nghề Săn,

Nhận được sự kính trọng

Của cả người, cả thần.

Hay tin này, thần Dớt

Cho đảo Ô-ti-gi

Thành hòn đảo tươi tốt,

Cây cối mọc xanh rì.

Thần đổi tên cho nó

Thành Đê-lôt - Huy Hoàng.

Cũng có nghĩa rực rỡ

Và mặt trời chói chang.

A-pô-lô vì thế

Được gọi Thần Mặt Trời.

Một vị thần yêu mến

Của cả thần lẫn người.

                            A-PÔ-LÔ VÀ ĐAPH-NÊ

A-pô-lô lần nọ,

Sau khi bắn tên đồng

Giết con mảng xà lớn

Có tên là Py-thông,

Chàng đã quá kiêu hãnh

Khi thấy thần Tình Yêu,

Mà chàng chưa được biết,

Đang bay giữa trời chiều.

“Này cậu bé, chàng nói.

Cậu biết bắn cung à?

Ấy, đừng nghịch trò ấy.

Tốt hơn, đưa cho ta”.

Ê-rôt cười, đáp lại:

“Thưa ngài, ngay hôm nay

Ngài sẽ sớm nhận được

Một mũi tên thế này”.

Rồi cậu lại vỗ cánh,

Đến dãy núi kề bên,

Dương chiếc cung bằng bạc

Rồi phóng một mũi tên.

Mũi tên vô hình ấy

Trúng tim A-pô-lô,

Nhưng chàng không hay biết.

Lại càng không buồn lo.

Ê-rốt bắn phát nữa

Về hướng khác, lần này

Trúng tim một cô gái

Đang dạo dưới rừng cây.

Đó là người con gái

Của Thần Sông Pê-nê.

Một tiên nữ xinh đẹp,

Có tên là Đa-phnê.

Khác với mũi tên trước,

Mũi tên bắn vào nàng

Làm tình yêu thui chột,

Thành nỗi sợ kinh hoàng.

Cho nên, không khó hiểu,

Khi thần A-pô-lô,

Bị tình yêu thôi thúc,

Thấy nàng đứng bên hồ,

Liền vội vã đi đến,

Định tỏ tình, Đa-phnê

Hoảng sợ, vội bỏ chạy.

Không chịu dừng để nghe

A-pô-lô giải thích

Mình là ai, do đâu.

Nàng chạy mãi, chạy mãi,

Đến một dòng sông sâu.

Khi không thể chạy tiếp,

Nàng giơ tay lên trời:

“Cha ơi, cứu con với.

Cứu con với, cha ơi”.

Nàng kêu xong, lập tức

Thấy cứng đờ chân tay.

Khi A-pô-lô tới,

Nàng đã biết thành cây.

Một cây nguyệt quế đẹp

Xanh tươi và xum xuê.

Có nhiều cành rũ xuống

Như mái tóc Đa-phnê.

A-pô-lô đau khổ

Khóc bên nàng hồi lâu.

Rồi tết một vòng lá,

Âu yếm đặt lên đầu.

Và vòng nguyệt quế ấy

Mãi mãi đi theo chàng.

Nay nó là biểu tượng

Của chiến thắng vẻ vang.

_________

Chú thích: Trong thần thoại Hy Lạp có nhiều tích về nguốn gốc và sự ra đời của thần Tình Yêu Ê-rôt. Thì dụ trong bài dưới đây lại nói Eros là con trai của thần A-pô-lô và thần A-phrô-đit.