Châm Ngôn

LÀM THẦY

Xưa, Khổng Tử dạy học,

Trong lớp có môn sinh,

Người nước Đằng, tên Mỗ,

Khí chất dưới trung bình.

Mới hai năm theo học,

Người ấy đã xin về.

Nghĩ mình giờ tài giỏi,

Đến lúc phải chọn nghề.

Tử Cống hỏi Khổng Tử:

“Bẩm, thầy nghĩ thế nào,

Nếu hắn làm quan phủ?”

Khổng Tử đáp: “Không sao”.

“Nếu hắn làm tướng cướp,

Đi buôn hoặc làm nông,

Hoặc làm nghề gì đó...?”

Ngài đáp: “Được, sao không?”

“Thế nếu hắn mở lớp,

Cũng dạy học như thầy?”

Khổng Tử nghe, tái mặt,

Rồi nói: “Ta đi ngay!”

“Đi đâu?” Tử Cống hỏi.

“Sang nước Đằng, nhanh lên,

Để kịp ngăn người ấy

Dạy học như thánh hiền.

Làm quan hay tướng cướp

Chỉ hại một vài người.

Ngu dốt mà dạy học

Làm hại muôn nghìn người”.

*

Câu chuyện này trích dịch

Trong Cổ Học Tinh Hoa.

Đọc để ngẫm và hiểu

Về hiện trạng nước nhà.

LÀM SẠCH TÂM HỒN

Mỗi ngày ta đều đặn

Đánh răng một, hai lần.

Một, hai lần tắm táp.

Rửa đít cũng vài lần.

Ấy là điều tối thiểu,

Được gọi là vệ sinh.

Mấy lần ta, thử hỏi,

Làm sạch tâm hồn mình?

Tâm hồn cũng vấy bẩn,

Mà vấy bẩn hàng ngày,

Bởi những ý nghĩ xấu

Và việc làm không hay.

Cách làm trong sạch nó?

Đơn giản, không mất tiền -

Đêm, trước khi đi ngủ

Dành mươi phút ngồi thiền.

Điểm lại ngày hôm ấy

Có nói gì, làm gì

Vi phạm Năm Giới Phật

Về cái Tham - Sân - Si.

Không thì kê gối ngủ.

Có thì nhớ hôm sau

Không lặp lại điều ấy.

Luôn ghi nhớ trong đầu.

*

Cuộc ganh đua tốt nhất

Với tất cả chúng ta

Là cố hôm nay sống

Tốt hơn ngày hôm qua.

BÍ QUYẾT SỐNG NHẸ NHÀNG

Cuộc đời, nhu ta biết,

Không chiều theo ý ta.

Thường cứ hay ngược lại,

Gây bao nỗi phiền hà.

Thì đời vốn vẫn vậy,

Cả xưa và cả nay.

Nếu chuyện gì cũng bực,

Có mà bực suốt ngày.

Phải thích nghi mà sống.

Cũng không khó lắm đâu.

Bí quyết rất đơn giản.

Xin được khuyên như sau.

Một, đừng đặt hy vọng

Vào gì đấy quá nhiều.

Hy vọng nhiều, không được,

Thành ra thất vọng nhiều.

Hai, làm việc gì đó,

Phải xác định từ đầu.

Nếu được thì rất tốt.

Không được cũng chẳng sao.

Biết đâu cái đang muốn

Lại hóa thành không hay.

Đọc Tái Ông Mất Ngựa

Để ngẫm về điều này.

Ba, chính quyền sách nhiễu,

Đủ thủ tục giấy tờ.

Thì chính quyền vẫn thế,

Nhiễu nhương xưa đến giờ.

Phải cố mà chấp nhận.

Đừng nản, đừng thở dài.

Mình, phận cá trong chậu,

Không lẽ nhảy ra ngoài?

Lão Khayyam có nói

Một câu đúng và hay:

“Nếu cuộc đời dễ dãi

Thì chẳng đến phần mày”.

Tóm lại, cứ bình tĩnh,

Cáu bực mà làm gì.

Cái phải đến sẽ đến.

Cái phải đi sẽ đi.

MƯỢN ĐẦU

Xưa, vào thời Tam Quốc,

Đem mười bảy vạn quân,

Tào Tháo đánh Viên Thuật,

Sau thất bại nhiều lần.

Từ xa đến, Tào Tháo

Muốn đánh nhanh, thắng nhanh.

Nhưng Viên Thuật chọn cách

Đóng cửa, giữ chặt thành.

Hơn một tháng, lương cạn,

Vương Hậu, quan coi lương

Vào bẩm với Tào Tháo

Vẻ lo lắng khác thường.

Tào Tháo nghe, ngẫm nghĩ,

Cuối cùng bảo ông này:

“Vậy thì để tiết kiệm,

Lấy đấu nhỏ mà thay”.

Vì đấu nhỏ, gạo ít,

Binh lính ăn không no,

Đã xôn xao oán thán.

Tào Tháo biết, rất lo.

Lo sợ lính làm phản,

Gọi Vương Hậu gặp mình.

Sau khi mời ăn uống

Và nói chuyện thân tình,

Tào Tháo nói: “Rất tiếc,

Ta phải mượn đầu ông

Để yên lòng binh sĩ.

Sau sẽ nhớ ghi công”.

Ngay lập tức Vương Hậu

Bị chém trước ba quân,

Vì tội thay đấu nhỏ

Để giảm bớt khẩu phần.

Binh lính nghe, tưởng thật,

Thôi oán chủ tướng mình.

May, viện lương kịp đến.

Tào Tháo hạ được thành.

*

Mưu toan và độc ác,

Xưa nay đều giống nhau.

Các bác nhớ cẩn thận

Kẻo người khác mượn đầu.