THÁI BÁ TÂN

 

ĐỨC THÁNH TRẦN

 

Đặt vận mệnh đất nước

Cao hơn mối tư thù,

Lấy Trung thay chữ Hiếu,

Là khí của Đại Phu,

 

Là tâm của Đại Thánh.

Đó là Đức Thánh Trần,

Đại Vương Trần Hưng Đạo,

Sống mãi trong lòng dân.

 

*

Thái Sư Trần Thủ Độ,

Được xem là gian thần,

Một tay chuyển Nhà Lý

Sang triều đại Nhà Trần.

 

Lý Chiêu Hoàng, vua Lý,

Mới tám tuổi, bị ông

Gả cho cháu, Trần Cảnh,

Sau thành Trần Thái Tông.

 

Khi con trai đầu mất,

Hoàng hậu Lý Chiêu Hoàng

Suốt ba năm chờ đợi

Mà không thấy có mang,

 

Thái Sư Trần Thủ Độ

Sợ không ai nối ngôi

Cho triều Trần mới dựng,

Rất lo lắng, và rồi

 

Đưa ra một quyết định

Loại có một không hai,

Là ép vua Trần Cảnh

Lấy vợ của anh trai,

 

Tức Thuận Thiên Công Chúa,

Đang ba tháng mang bầu,

Vợ Khâm Minh Trần Liễu,

Vào hàng đại công hầu.

 

Còn Hoàng Hậu họ Lý,

Dẫu được chồng yêu thương,

Bị giáng xuống Công Chúa,

Gần như người bình thường.

 

Về sau bà được gả

Cho tướng Lê Phụ Trần.

Một tướng có công lớn,

Tục danh là Lê Tần.

 

Bà thọ sáu mốt tuổi,

Có hai con, một người

Là tướng Trần Bình Trọng

Theo lời kể người đời.

 

Người phụ nữ duy nhất

Trong lịch sử nước nhà

Được lên ngôi Hoàng Đế,

Mà đời buồn, xót xa.

 

Lại nói vua Trần Cảnh,

Không chấp nhận loạn luân,

Đã bỏ lên Yên Tử

Nương nhờ sư Phù Vân.

 

Nhà sư khuyên xuống núi,

Nhanh chóng trở về triều.

Không biết làm gì khác,

Vua đành phải nghe theo.

 

Còn Hoài Vương Trần Liễu,

Bị cướp vợ, giận anh,

Bèn dấy binh làm phản,

Nhưng việc đã không thành.

 

Cuối cùng phải tự trói,

Cúi đầu xin vua tha.

Ngẫm mình cũng có lỗi,

Lại anh em một nhà,

 

Nên Trần Cảnh không giết,

Giáng thành An Sinh Vương.

Còn xuống chiếu cấp đất

Ở Hưng Yên, Hải Dương.

 

Về sau ông sinh hạ

Được một người con trai,

Tên là Trần Quốc Tuấn,

Văn và võ toàn tài.

 

Trước đó, ôm hận cũ,

Ông cho người tìm thầy

Dạy con trai thao lược

Để trả thù sâu này.

 

Năm Một Hai Năm Mốt,

Biết mình sắp qua đời,

Ông gọi con, Quốc Tuấn,

Lúc ấy ngoài hai mươi.

 

“Hãy đoạt lấy thiên hạ.

Hãy cố gắng vì ta.

Ta không thể nhắm mắt,

Chưa trả được thù nhà!”

 

Đó là lời trăng trối

Của bậc sinh ra mình.

Người Việt trọng chữ hiếu,

Và truyền thống gia đình.

 

Nhưng khi Trần Quốc Tuấn

Thành Tiết Chế Đại Vương,

Nắm hết mọi quyền bính

Trong cung và chiến trường.

 

Ông đã không làm phản,

Không vâng theo lời cha

Để “đoạt lấy thiên hạ

Và trả mối thù nhà”.

 

Đặt vận nước trên hết,

Ông phò Trần Thánh Tông

Một lòng cùng các tướng

Tiêu diệt giặc Nguyên Mông.

 

Ông chọn cái phải chọn,

Là Tổ Quốc, Nhân Dân.

Nhờ sự lựa chọn ấy,

Ông thành Đức Thánh Trần

 

*

Người xưa là như thế,

Trung nghĩa và công minh.

Đặt lợi ích đất nước

Trên lợi ích gia đình.

 

Người nay thì sao nhỉ?

Nay thì các quan ta

Chỉ lo cố vơ vét

Để vinh thân phì gia.

 

Người nay nói ghê lắm,

Một tấc bốc đến trời.

Người xưa lo đại nghĩa,

Chí khí và kiệm lời.

 

Ngẫm mà thật chua xót,

Người xưa và người nay.

Ai lo cho vận nước?

Ôi thật buồn lắm thay.