NGƯỜI VÀ CỪU
Nhiều người khuyên: Thôi bác.
Bác già rồi, thôi đi.
Nói chỉ chuốc thêm vạ.
Mà cũng chẳng ích gì.
Có lẽ đúng thế thật.
Già thì nên nghỉ ngơi.
Không ích gì, tuy vậy,
Tôi vẫn đang là người.
*
Dám lên tiếng phẫn nộ
Trước xã hội bất công
Chưa hẳn là chính trị,
Đấu tranh vì cộng đồng.
Tiếng nói phẫn nộ ấy
Với Người là nhu cầu
Và là cái cho thấy
Người và Cừu khác nhau.
Cừu hoàn toàn im lặng
Trước áp bức, bất công.
Chỉ nhởn nhơ gặm cỏ,
Nhẫn nhục, coi như không.
Một con Cừu nhẫn nhục
Chịu đựng theo cách này
Cùng nhiều con Cừu khác
Sẽ tạo thành một bầy.
SỐNG TỬ TẾ
Ngày xưa tôi nghèo lắm.
Xe đạp không có đi.
Suốt ngày ngồi thư viện,
Ăn chỉ toàn bánh mì.
Lấy vợ, không tiền cưới,
Không cả áo cô dâu.
Mượn căn phòng cấp bốn,
Không điện, chỉ đèn dầu.
Tôi cảm ơn Mụ Vợ
Không kêu ca một lời.
Mà Mụ ghê lắm đấy,
Hà Nội gốc mười đời.
Tôi buộc phải quyết định
Tạm ngừng viết, kiếm tiền.
Dạy học và viết báo
(Về đời tư diễn viên).
Mà tôi viết hăng lắm,
Từ sách báo tiếng Nga.
Sau mấy năm thừa sống,
Còn mua được cả nhà.
Rồi thì nhờ Trời Phật,
Lại dịch thơ suốt ngày,
Thế mà tiền tự đến,
Tìm cách dúi vào tay.
Không thể giải thích khác -
Nhờ Trời Phật thương yêu,
Tôi, thơ văn chuyên nghiệp
Mà có tiền, có nhiều.
Hơn thế còn may mắn.
May mắn đủ mọi đường.
Xin cảm ơn Trời Phật
Đã có lòng yêu thương.
*
Tôi dài dòng như thế
Không để khoe, nhân đây
Xin được có đôi ý
Với người trẻ thế này:
Một - bạn còn ít tuổi
Thì nghèo là đương nhiên.
Sẽ là tai họa lớn
Nếu trẻ mà nhiều tiền.
Nghèo thì cố mà chịu,
Không tớn lên đua đòi.
Điều này học Mụ Vợ.
Kiếm tiền nên học tôi.
Hai - Chịu khó làm việc,
Cả bằng tay, bằng đầu.
Chi tiêu thật tiết kiệm,
Chắc chắn bạn sẽ giàu.
Ba - bạn phải cố sống
Thật Hỉ Xả Từ Bi.
Sống lành và tử tế,
Để Trời Phật độ trì.
PS
Hôm nọ có một bác
Hỏi tôi cách làm giàu.
Tôi đã cho bí quyết
Vẻn vẹn trong bốn câu:
“Hãy cố sống tử tế!”
Tức có tâm, có tình.
Còn mọi việc sau đó
Cứ để mặc thần linh!
TỰ NHẮC MÌNH
Ừ, phản biện cũng được.
Thậm chí chửi, ok.
Nhưng viết toàn cái xấu
Thì cũng quá nặng nề.
Vì nói gì thì nói,
Người có tâm hiện nay
Không chỉ phải biết phá,
Mà còn phải biết xây.
Anh viết gì cũng được,
Nhưng làm sao mọi người
Đọc xong còn muốn sống,
Chứ không phải chán đời.
Làm người buồn không khó,
Làm vui khó hơn nhiều.
Tương tự, sống ác dễ,
Khó là sống thương yêu.
LẠI NÓI VỚI CON
Đời còn dài, dài lắm,
Nhưng bố mừng các con
Có vẻ mọi chuyện ổn.
Có vẻ đã lớn khôn.
Mừng nữa, hai cháu gái
Đang và sắp đến trường.
Mừng vì chúng được sống
Trong hòa bình, yêu thương.
Ông chỉ mong hai cháu
Khỏe mạnh và yên lành.
Học tiếng Việt thật tốt.
Chưa cần lắm tiếng Anh.
Vì mình là người Việt
Thì con cái của mình
Phải là người thuần Việt -
Hiểu biết và văn minh.
Không nhất thiết du học
Ở Mỹ hay châu Âu.
Học nước mình cũng tốt.
Vâng, học ở Vũng Tàu.
Miễn là học cho giỏi.
Học cái đẹp, cái hay.
Để thành người tử tế,
Xây dựng nước sau này.
Lại càng không nhất thiết
Phải sống ở nước ngoài.
Đất nước mình tươi đẹp
Không thua bất kỳ ai.
Con ạ, sống hạnh phúc,
Không áp lực, buồn đau
Không có nghĩa được sống
Ở Mỹ hay châu Âu.
Đất nước mình, mình sống,
Bình dị như mọi người.
Sống trung thực tử tế
Và có tâm với đời.
Bố đã đi nhiều nước,
Cả gần và cả xa.
Và thấy đáng sống nhất
Là đất nước chúng ta.
Đất nước đang gặp khó.
Cả kinh tế, chính quyền.
Nhưng hãy tin, đất nước
Đang trên đà đi lên.
Rồi mọi thứ sẽ ổn.
Dẫu đường đi còn dài.
Dẫu thế nào chăng nữa,
Hãy tin vào tương lai.
MỤC ĐÍCH CỦA GIÁO DỤC
Mục đích của giáo dục
Là dạy cho học sinh
Cách suy nghĩ độc lập
Theo hiểu biết của mình.
Còn ta thì ngược lại,
Chỉ bắt học thuộc bài
Và tính toán thật giỏi
Một cộng một bằng hai.
Làm văn thì nhất thiết
Theo dàn ý của thầy.
Mở đầu phải như thế,
Kết thúc phải thế này.
Viết khác là điểm kém.
Phải đúng trước, đúng sau.
Thành ra, không đồng phục
Mà ai cũng như nhau.
Bé, đã học lý tưởng,
Rằng phải yêu người này,
Không được yêu này nọ.
Phải đúng như ý thầy.
Theo chương trình lập sẵn,
Ta, người dân Việt Nam
Trưởng thành, không suy nghĩ,
Chỉ việc cắm cúi làm.
Ngại và lười động não,
Cứ làm theo loa đài.
Theo tuyên huấn chỉ bảo,
Yêu và không yêu ai.
Giáo dục ta là thế.
Là thế xã hội ta.
Gieo gì thì gặt ấy.
Đừng hy vọng đi xa.
Muốn cải cách giáo dục,
Phải cho phép học sinh
Được suy nghĩ độc lập
Theo kiến thức của mình.
Sau đó, qua thực tế,
Chúng sẽ hiểu đúng sai.
Và được phép lựa chọn
Yêu hay không yêu ai.
NGHĨ GÌ NÓI ẤY
Nhiều bác lại chì chiết
Rằng Việt Nam chúng ta
Thua Căm-bốt rồi nhé.
Thua cả Myanmar.
Rằng kiểu này, chắc chắn,
Tin hay không thì tùy,
Ta sẽ còn tụt hậu
So với cả Châu Phi!..
Không dấu vẻ vui sướng,
Họ kêu lên nhiều lần.
Họ, những người lề trái,
Yêu nước và thương dân.
Tôi vốn hay phản biện
Với chính quyền lâu nay.
Tôi đã đi nhiều nước,
Xin nhận thấy thế này.
Tôi thấy nước ta được,
Cả khí hậu, thiên nhiên.
Đủ cơm ăn, áo mặc.
Nhiều người còn có tiền.
Mà nước ta được thật.
Chính quyền đã biết điều,
Kinh tế phát triển tốt,
Dẫu bất cập còn nhiều.
Nghe nói ở Trung Quốc
Dân không được dùng Phây.
Chửi lãnh tụ là chết.
Vậy ta hơn điều này.
Tôi mới tới Xiêm-riệp,
Năm ngoái - Myanmar.
Thấy người dân lam lũ.
Nói chung còn thua ta.
Công nhân người bản xứ
Của nước bạn Mã Lai,
Lương tháng cũng bèo lắm,
Chỉ nghìn mốt, nghìn hai.
Tức là năm, sáu triệu.
Sinh hoạt đắt hơn nhiều.
So với ta, người Việt
Cũng chẳng hơn bao nhiêu.
In-đô thì tương tự,
GDP cao hơn,
Nhưng nhìn chung mà nói,
Đời sống không khá hơn.
Châu Phi ư? Ai- cập
Tôi đã đến năm xưa -
Bất ổn thì hơn hẳn.
Kinh tế chỉ vừa vừa.
Người dân lam lũ lắm.
Có khi còn hơn ta.
Đàn ông phải làm việc
Nuôi vợ ngồi ở nhà.
Một số nước Trung Á
Thuộc Liên Xô trước đây,
Kinh tế và đời sống
Thua Việt Nam ngày nay.
Mỗi lần đúng một tháng,
Tôi tới Mỹ ba lần,
Thấy Việt Kiều, nhiều bác
Cũng áp lực, khó khăn.
GDP của Mỹ
Ba mươi lần hơn ta.
Không có nghĩa Mỹ sướng
Ba mươi lần hơn ta.
Ta nhiều nguồn thu nhập,
Biết tằn tiện chi tiêu.
Nhờ tham nhũng, trốn thuế,
Nên nghèo mà không nghèo.
Ừ, ta thua kém lắm.
Các bác nói, ô-kê.
Thua thì cố mà thắng,
Đừng vui mừng, hả hê.
PS
Lưu ý, khi so sánh
Xin đừng quên điều này:
Ta điểm xuất phát thấp,
Mới đổi mới gần đây.
Tức là ta cũng khá.
Nhờ nỗ lực toàn dân,
Nhờ chính phủ lãnh đạo,
Cuộc sống khá hơn dần.
DÂN CHỦ PHƯƠNG TÂY
Một bác Việt Kiều Mỹ
Tung clip gần đây,
Nói ở Mỹ cũng khổ,
Bị áp lực hàng ngày.
Rồi bác nói cụ thể
Về việc làm thêm ca,
Tiền bảo hiểm y tế,
Tiền lãi khi mua nhà…
Câu chuyện chỉ có thế.
Có thể đúng hoặc sai.
Nhưng liền ngay sau đó
Có nhiều người, nhiều bài
Ném đá bác thậm tệ,
Kiểu cho chết mới thôi.
“Khổ thì mời cô cút
Khỏi nước Mỹ chúng tôi!”
Nhiều người Việt có thói
Không chấp nhận lẫn nhau.
Cứ trái ý là chửi,
Mà cố tình chửi đau.
Mỗi người một số phận.
Anh sướng, mừng cho anh.
Người ta khổ, có nói,
Nên nói điều tốt lành.
Biết tôn trọng người khác,
Dẫu thế nọ, thế này,
Là biểu hiện văn hóa
Và dân chủ Phương Tây.
NGẪU HỨNG MÃ LAI, IN-ĐÔ
1
Thơ phú mãi cũng chán,
Lại xách ba-lô đi.
Chỉ sợ sức không có,
Chứ tiền thì thiếu gì.
Vả lại, tôi giản dị,
Chỉ tiêu cái cần tiêu.
So với đi trong nước
Thực ra rẻ hơn nhiều.
Máy bay năm triệu rưỡi,
Hai nước, cả đi về.
Ăn ở như Hà Nội,
Dịch vụ cũng ô-kê.
Một nghìn đô phòng sẵn
Cho Mã Lai, In Đô.
Năm ngày chơi, có lẽ
Mang về tám trăm đô.
Thành thật khuyên các bác
Nên enjoy cuộc đời.
Đời này sống được mấy.
Học tôi mà ăn chơi.
Mụ Vợ vào với cháu.
Hai Cụ thì đã già.
Lại đơn thương độc mã
Vi vút chặng đường xa.
Định lên mạng tán tỉnh,
Rủ bà nào xinh xinh
Đi cho vui, rốt cục
Quyết định đi một mình.
Vì tôi biết phụ nữ
Rất tò mò xưa nay.
Có phòng riêng không ngủ,
Đòi ngủ chung thì gay.
2
Thật ra thì thằng Thái,
Thằng In-đô, thằng Sing
Về nhiệt độ, nắng nóng,
Bằng hoặc còn hơn minh.
Thậm chí cả thằng Mỹ,
Ở các bang Miền Nam
Nghe nói cũng nắng nóng
Không thua kém Việt Nam.
Thế mà các nước ấy
Tôi không thấy đàn bà
Mặc áo giáp, bịt mặt
Như các mụ nước ta.
Mà áo giáp trông bẩn,
Khẩu trang cũng to đùng.
Cứ như đi khủng bố,
Vừa xấu, vừa lạ lùng.
Có mụ còn bịt mặt
Cả khi trời mưa to.
Trong phòng khách máy lạnh,
Trong xe buýt, ô-tô.
Nói chung tôi sợ lắm.
Thoạt nhìn mà thấy kinh.
Vốn đã không xinh đẹp,
Còn tự làm xấu mình.
PS
Xin lỗi, quên, lúc nãy
Ngồi chờ ở sân bay,
Bất chợt thấy một mụ
Cũng khẩu trang kiểu này.
Tự nhiên được an ủi.
Chắc mụ là người Tàu,
Bịt mặt cho sành điệu,
Vì dốt và ngu lâu.
Chỉ sợ mụ bất chợt
Bắt chuyện bằng tiếng ta,
Thì thôi, coi như hết.
Biết thế thà ở nhà.
KUALA LUMPUR
Hai mươi năm, gặp lại.
Chào Kuala Lumpur.
Vẫn thân thiện, xinh đẹp,
Nhưng thay đổi bất ngờ.
Cả thời tiết vẫn thế.
Vẫn thế người Mã Lai.
Vẫn Think Big, Do Big,
Luôn hướng tới tương lai.
Hơn hai mươi năm trước
Việt Nam là số không.
Giờ Việt Nam khá đấy.
Mã Lai có vui không?
Hơn hai mươi năm trước
Đến đây cùng vợ con.
Lên Tháp Petronas,
Nhìn xuống mà hết hồn.
Giờ Việt Nam không ít
Những ngôi nhà chọc trời.
Quan trọng hơn, cũng có
Độ lớn về con người.
Người Việt Nam đã tỉnh,
Bắt chước người Mã Lai,
Không chỉ xây nhà đẹp,
Mà còn chống độc tài.
Sẽ có ngày nào đấy
Mời Kuala Lumpur
Thăm Đại Việt để thấy
Có thay đổi bất ngờ.
LÃNG ĐÃNG JAKARTA
Jakarta chợt nắng
Rồi bất ngờ chợt mưa.
Hình như có gì đấy
Vừa thiếu lại vừa thừa.
Những người dân bình dị
Vừa lạ, vừa thân quen.
Đi đường, một cô gái
Nhìn tôi, cười thật duyên.
Từ mưa đi vào nắng.
Từ nắng lại vào mưa.
Lâng lâng, không rõ lắm
Còn sáng hay đã trưa.
Thân quen mà xa lạ,
Thực hư Jakarta.
Cũng thực hư cảm giác
Như mình đang ở nhà.
KHI PHỤ NỮ NỔI LOẠN
Một bà vợ nổi loạn
Rồi tuyên bố với chồng:
“Thôi, từ nay thôi nhé.
Thôi hầu ông không công.
Ông phải chi: rửa bát
Và nấu cơm - mười nghìn.
Giặt quần áo - hai chục.
Chuyện ấy - một trăm nghìn!”
Vốn gương mẫu, nể vợ,
Nên tối ấy ông chồng
Ngủ ngoài hiên, trong túi
Chỉ bảy mươi nghìn đồng.
Khuya, trăng thanh gió mát,
Bà vợ ông đi ra:
“Ấy, sao lại nằm thế.
Vào với em, trong nhà”.
Ông chồng nói, mếu máo:
“Vì trong túi, biết không,
Nhặt nhạnh mãi chỉ được
Đúng bảy mươi nghìn đồng…”
“Ừ, sòng phẳng là tốt.
Vào đi, đừng ngại tiền.
Đêm nay cho vay tạm
Một trăm ba mươi nghìn!”
Và rồi ông chồng ấy,
Thật đáng mặt làm chồng,
Cắn răng vay tiền vợ
Làm nghĩa vụ đàn ông.
QUÂN TỬ VÀ TIỂU NHÂN
Ngay sau vụ Brexit,
Thủ tướng Ca-me-rông
Đã viết đơn từ chức,
Dù không ai ép ông.
Hôm sau báo đăng ảnh
Tự tay ông dọn nhà.
Khi vào, ông vui vẻ,
Cũng vui vẻ khi ra.
Thành người dân bình dị,
Y hệt như mọi người,
Ông vui vẻ kiếm sống,
Vật lộn với cuộc đời.
Báo Anh lại lần nữa
Đăng ảnh ông gần đây.
Chân đất, quần xà lỏn,
Vui vẻ ăn khoai tây.
Có người chê “tàn tạ”,
Tôi thì khen, rằng ông
Là chính nhân quân tử
Và vĩ đại, sao không?
Vì đó là biểu hiện
Tự trọng và chân tình,
Sự thượng tôn pháp luật,
Không ngộ nhận về mình.
Còn ta thì sao nhỉ?
Ta thì mất chức này
Lại bố trí chức khác,
Mà phải bố trí ngay.
Hơn thế, dẫu mất chức,
Tức là đã thường dân,
Đại lễ vẫn mời dự,
Nhiều nơi và nhiều lần.
Vẫn được đảng ưu ái
Cấp đất và cấp nhà.
Người mất chức tiếp tục
Như cha bố người ta.
Như thế là phong kiến,
Là rất coi thường dân.
Và là cách ứng xử
Vô luật và tiểu nhân.
LẨN THẨN, NGHĨ THÀNH THƠ
Độc tài hay dân chủ,
Vẫn là Đất Nước tôi.
Đồng bào, xấu hay tốt,
Vẫn là đồng bào tôi.
Tôi, hạt giống bé nhỏ
Mọc trên đất tổ tiên.
Màu mỡ hay cằn cỗi,
Từ đất tôi mọc lên.
Khi kẻ thù xâm lược
Bắn vào Tổ Quốc tôi,
Tức kẻ thù xâm lược
Cũng bắn vào tim tôi.
Ai đó làm ai đó
Nhỏ nước mắt đau buồn.
Những giọt nước mắt ấy
Cũng làm tôi đau buồn.
Cây mọc được nhờ đất.
Đất lặng lẽ nuôi cây.
Cằn cỗi hay tươi tốt,
Vẫn cảm ơn điều này.
Tôi mọc lên từ đất.
Thuận theo lẽ tự nhiên,
Mai kia chết, nhường chỗ
Cho cây khác mọc lên.
Như thế là mãn nguyện.
Chỉ mong thế hệ sau
Phải luôn biết ơn đất
Và không làm đất đau.
Vì dẫu sao, Đất Nước
Vẫn là Đất Nước ta.
Đồng bào xấu hay tốt
Vẫn là đồng bào ta.
POKEMON
Hà Nội, ngày mưa bão.
Nhìn kia, nhiều thanh niên
Trùm áo mưa kín mít
Co ro trong công viên.
Họ là người lao động
Hay là khách vãng lai
Chạy vào đây tránh bão?
Không. Vậy họ là ai?
Họ là các cô cậu,
Không hẳn tuổi trẻ con,
Đang chơi trò vô bổ -
Tìm bắt Pokemon.
Nghiêm túc và chăm chú,
Quên mọi thứ trên đời.
Thậm chí trên đường phố,
Vừa lái xe vừa chơi.
Ai cũng phải làm việc
Để kiếm tiền mưu sinh.
Biển chết và cá chết,
Người dân đi biểu tình.
Thế mà họ, lớp trẻ,
Sức rộng, vai cũng dài,
Chỉ nhậu nhẹt, game gủng,
Không thèm biết tương lai.
Không giúp đỡ bố mẹ,
Lao động để nuôi mình.
Không chịu ngồi đọc sách
Để sống tốt, thông minh…
Họ chỉ lo mỗi việc
Là bắt Pokemon.
Ra đường, trông cảnh ấy
Mà thấy buồn, thật buồn.
Tương lai của ta đấy.
Hãy nhìn kia, thanh niên
Trùm áo mưa kín mít,
Chơi game trong công viên.
Tham nhũng là đáng sợ.
Bán nước sợ gấp hai.
Nhưng đáng sợ hơn cả
Là thanh niên gái trai
Bàng quang với vận nước,
Như zombi vô hồn,
Những zombi béo tốt,
Tìm bắt Pokemon.
Một thế hệ nhảm nhí.
Nhảm nhí những cái đầu.
Tương lai của ta đấy.
Tương lai sẽ về đâu?
PS
Tôi đề nghị chính phủ,
Khi thời gian đang còn,
Học các nước Hồi Giáo,
Cấm trò Pokemon.
GIẬT MÌNH
Giật mình, thấy điểm chuẩn
Trường Công An ở ta
Thuộc vào hàng cao nhất.
Hơn cả Y, Bách Khoa.
Lạ thật, sao thế nhỉ?
Nhất là khi công an
Đang chịu nhiều tai tiếng.
Nguy hiểm, cũng không nhàn.
Gần như là mơ ước
Của thanh niên ngày nay,
Là bất chấp tất cả,
Được vào làm nghề này.
Đúng là rất khó hiểu,
Nhưng chắc không ngẫu nhiên.
Chỉ có thể giải thích -
Ở đây có mùi tiền.
Hoặc - đạo đức xuống cấp,
Trật tự đã không còn,
Người ta chọn bạo lực
Như một cách sinh tồn.
PS
Có cái gì nguy hiểm,
Không ổn trong việc này.
Nó cho thấy thực chất
Của thanh niên ngày nay.
GIỮ CHỪNG MỰC
Nhiều bác “lề trái” lạ.
Thích thì cứ chửi vung,
Mà không nghĩ như thế
Cũng là một dạng khùng.
Không nên gọi Thủ Tướng
Là “cái lão ngoẹo đầu”.
Càng không mắng bác Tổng
Là lú lẫn, ngu lâu.
Ừ, có thể hai vị
Có những cái không hay.
Không hay thì cứ nói,
Không thóa mạ kiểu này.
Bà chủ tịch quốc hội
Trót hỏi láo người dân.
Nhắc một lần là đủ.
Không chì chiết nhiều lần.
Đảng có cái chưa ổn,
Thì phản biện văn minh.
Không chửi tục, thóa mạ,
Mà có lý, có tình.
Mỗi người một tâm trạng,
Một thái độ, dẫu sao
Nói phải có chừng mực,
Kẻo thành nói tầm phào.
TÔI TIN
Các bác ngẫm thì biết
Ngày xưa ta thế nào,
Tức thời trước Đổi Mới,
Đất nước mình ra sao.
Ngày ấy ta nghèo đói
Như Ê-ti-ô-pi.
Đói ăn, đói cả mặc.
Nói chung không có gì.
Thằng Ngân Hàng Thế Giới
Vừa nhận xét nước mình
Là một “Case Study”
Tức là gương điển hình
Cho thế giới học hỏi.
Vì sau ba thập niên
Ta thoát nghèo bền vững,
Có hạ tầng, có tiền.
Thằng Economist
Số cách đây ba ngày
Cũng khen và dự báo
Ta thành “Rồng” sau này.
Hai thằng ấy nghiêm túc,
Nói là có nguyên do.
Vậy sao ta một mực
Cứ bi quan, buồn lo?
Ta đã khác nhiều lắm.
Mà không chỉ miếng ăn.
Ta đã được cởi trói
Dẫu chỉ mới một phần.
Ta đã biết thế giới,
Về môi trường, nhân quyền,
Về tự do, dân chủ
Và cả cách kiếm tiền.
Trước ta ăn đồ bẩn
Mà vẫn thấy ngon lành
Vì chưa có khái niệm
Môi trường và vệ sinh.
Trước dân ta khổ cực
Hệt như Bắc Triều Tiên,
Nhưng ta thấy vẫn ổn
Vì chưa biết nhân quyền.
Tóm lại giờ khá lắm,
Khá hơn xưa rất nhiều.
Khá thì mừng cái đã,
Dẫu bất cập còn nhiều.
Tôi vốn không thuộc loại
Được voi đòi máy bay.
Với chừng ấy đổi mới
Cũng đủ vui suốt ngày.
Gần đây, các bác biết,
Tôi to tiếng phê bình.
Nhưng tôi tin, tin lắm
Vào tương lai nước mình.
VUA VÀ DÂN
Tân trạng nguyên Nguyễn Trực,
Mới hăm lăm tuổi đời
Đã mạnh dạn nói thẳng
Với vua Lê đương thời:
“Bậc vua là phụ mẫu.
Vua mà đã có nhân
Thì thiên hạ chắc chắn
Không ai không có nhân.
Vua mà đã có nghĩa,
Chân chính và công minh,
Thì dân sẽ có nghĩa,
Đất nước sẽ yên bình.
Vậy, là vua, trước hết
Phải là vua, còn dân
Sẽ noi gương, cố gắng
Để dân phải là dân”.
Đời xưa là như thế.
Còn quan ta đời nay
Mấy người dám cương trực
Nói thẳng như thế này?
Thượng mà đã bất chính,
Xưa các cụ dạy rồi,
Thì hạ sẽ tác loạn.
Mà tắc loạn gấp đôi.
Còn vua mà vớ vẩn,
Quan cớ vẩn gấp mười.
Vậy hãy trách mình đã,
Rồi sau mới trách người.
CẢM ƠN SỐ PHẬN
Do Số Phận đưa đẩy,
Trong thời gian chiến tranh
Tôi không phải đi lính,
Lại còn được học hành.
Xin cảm ơn Số Phận
May mắn tha cho tôi
Khả năng bị giết chết
Hoặc bị thương, và rồi
Càng cảm ơn Số Phận
Tha cho tội vô tình
Phải bắn giết đồng loại,
Tức anh em của mình.
Tôi không hề can dự
Việc một triệu con người
Vượt biên và đã chết.
Đau không nói nên lời.
Không can dự cả việc
Nhiều gia đình Miền Nam
Bị mất nhà, mất đất
Và mất cả việc làm.
Trước một nửa đất nước
Và một nửa đồng bào,
Tôi là người vô tội,
Nhưng dẫu sao, dẫu sao…
CÔNG AN
Bác Tô Lâm nói đúng,
Ở ta thì miễn bàn -
Giao thông, vi phạm luật
Còn cãi lại công an.
Thậm chí dám gây sự,
Cãi cối rồi cãi chày.
Có khi còn đánh lại,
Vung cả chân, cả tay.
Nước khác thì thôi nhé.
Không xin xỏ dài dòng.
Bảo gì là làm ấy,
Nếu không muốn bị còng.
Công an là đại diện
Cho pháp luật, chính quyền.
Cần phải được tôn trọng.
Và tuân thủ, tất nhiên.
Bác Tô Lâm nói đúng -
Phải xiết lại kỷ cương
Và phải nghiêm trị mạnh
Những ai dám coi thường.
*
Nói đi, phải nói lại.
Pháp luật cần nghiêm mình.
Nhưng công an trước hết
Cũng phải xem lại mình.
Các cụ xưa đã dạy:
Mọi cái có nguyên do.
Sao thằng dân dám hỗn,
Dám chống trả, đôi co?
Thậm chí công an chết
Cũng chẳng buồn tẹo nào.
Dẫu như thế là láo,
Nhưng thử hỏi vì sao?
Công an nào dân ấy.
Điều ấy khỏi phải bàn.
Bác Tô Lâm trước hết
Phải chấn chỉnh công an.
TÔ HIẾN THÀNH
Là đại thần nhà Lý,
Đời Anh Tông, Cao Tông,
Tô Hiến Thành nổi tiếng
Là văn võ toàn song.
Một lần, ông bệnh nặng.
Tham tri Vũ Tán Đường
Suốt ngày đêm cần mẫn
Lo túc trực bên giường.
Gián nghị Trần Trung Tá,
Cũng là một đại thần,
Lại ít khi thăm hỏi
Vì luôn bận việc dân.
Thấy khó lòng qua khỏi,
Thái Hậu, mẹ Cao Tông
Ướm hỏi nếu ông chết
Nên chọn ai thay ông.
“Bẩm, chọn Trần Trung Tá.
Người văn võ toàn tài,
Tận trung và liêm khiết.
Ngoài ra không chọn ai!”
Thái Hậu nghe, liền nói:
“Tham Tri Vũ Tán Đường
Chăm lo ông nhất mực,
Luôn có mặt bên giường.
Trong khi Trần Trung Tá
Có vẻ như vô tình.
Sao ông chọn người ấy
Làm Phụ Chính thay mình?”
“Bẩm, bởi vì Thái Hậu
Hỏi người giúp quốc dân,
Chứ không hỏi chọn kẻ
Lo thuốc thang cho thần.”
PHẢN BIỆN
Tôi, người của chế độ,
Thuộc thế hệ đã già.
Yêu nước mới phản biện,
Chừng mực và ôn hòa.
Tôi chỉ nói những chuyện
Mọi người biết từ lâu.
Bằng loại thơ giản dị,
Năm chữ và bốn câu.
Nói đàng hoàng, xây dựng,
Không thóa mạ, điêu toa,
Về cái được, chưa được,
Về lịch sử nước nhà.
Một nước có phản biện
Là lành mạnh, bình thường
Để xã hội tiến bộ,
Minh bạch và kỷ cương.
Xét trên góc độ ấy,
Nhà nước nên khen tôi
Chứ không phải trù dập,
Hoặc bắt bớ, mà rồi
Điều ấy không quan trọng.
Tự nhận mình sĩ phu,
Tôi đã chuẩn bị sẵn
Cả phương án ngồi tù.
MỪNG
Có nhiều người lặng lẽ
Làm việc thiện xưa nay.
Mừng đất nước, xã hội
Còn nhiều người thế này.
Khiêm tốn và bình dị,
Họ, những người bình thường.
Không giàu lắm tiền bạc,
Nhưng giàu tình yêu thương.
Hôm nay ngẫu nhiên biết,
Mà thấy vui cả ngày,
Rằng trong lớp tôi dạy
Có một người thế này.
Đó là một cô gái,
Cùng nhóm bạn sinh viên,
Chạy vạy đâu không biết,
Kha khá một số tiền.
Rồi đem số tiền ấy,
Một món quà bất ngờ,
Sửa chữa và xây mới
Nhà cho hai bà Xơ.
Hai Xơ ở Nam Định,
Lặng lẽ suốt nhiều năm
Nuôi trẻ em bệnh tật
Và hoàn cảnh thương tâm.
Mà hai Xơ nghèo lắm,
Cùng các cháu cơm rau,
Trong ngôi nhà xiêu vẹo,
Lỗ chỗ thủng trên đầu.
Những tấm lòng cao quí.
Những bạn trẻ đáng yêu.
Xây được ngôi nhà ấy,
Của nhiều, lòng cũng nhiều.
Trẻ mà nghĩ được thế,
Thì tôi, dẫu bảy mươi,
Sao không thức chút nữa
Để viết thơ cho đời?
TỰ KIỂM ĐIỂM
Lo, cũng đáng lo thật.
Buồn, cũng nhiều cái buồn.
Nhưng suy đi nghĩ lại,
Thấy vui nhiều hơn buồn.
Vì nói gì thì nói,
Kinh tế vẫn tăng đều.
Lạm phát không cao lắm.
Việc làm cũng có nhiều.
Vui nhất thấy đất nước
Đã đổi thịt thay da.
Dân - tôi và các bác
Có đồng vào đồng ra.
Vui thấy bác thủ tướng
Quyết liệt và rõ ràng.
Nhất là giúp doanh nghiệp
Được làm ăn dễ dàng.
Hơn thế, có bác phó,
Người nghệ An quê tôi,
Được khen là có học,
Có dấu ấn không tồi.
Vui nữa, thấy bác Trọng,
Bác Quang và Bác Ngân
Lo mua sắm vũ khí
Để đánh Tàu, nếu cần.
Chuyện bác Ngân nhỡ miệng,
Trót hỏi một câu sai.
Thì thôi, tha cho bác.
Phật dạy không thù dai.
Ta có nhiều cái dở,
Nhưng cũng lắm cái hay.
Có điều, do bức xúc,
Thường quên những cái này.
Biết quên thì phải nhớ,
Không nhìn đời màu đen.
Cố mà tìm cái tốt,
Giảm chê và tăng khen.
*
Trưa nay Cụ Bà trách:
Bà Tuyết nói rằng anh
Hay chê đảng, nhà nước.
Như thế là bạc tình.
Đừng quên thời bom đạn
Anh không ra chiến trường.
Về còn có cái chữ,
Không chết, không bị thương.
Tôi không dám cãi lại.
Chỉ ngồi im, đăm chiêu.
Nhưng những lời Cụ nói
Làm tôi suy nghĩ nhiều.
FUKUZAWA
Xưa nay can đảm nhất
Là người dám phê bình
Các thói hư tật xấu
Của chính dân tộc mình.
Lúc đầu họ sẽ bị
Nhiều người khác chê cười.
Tiếp đến là chửi rủa
Rồi vinh danh suốt đời.
TƯƠNG LAI CỦA ĐẤT NƯỚC
Tương lai của đất nước
Không nằm ở số đông
Hèn nhát và mù quáng,
Bầy đàn và lên đồng.
Số đông tưởng là đúng,
Nhưng số đông thường sai.
Nhiệt tình mà ngu dốt
Thì tai họa gấp hai.
Tương lai của đất nước
Hiện đang ở những người,
Tạm thời còn số ít,
Nhưng day dứt vì đời.
Họ, những người trẻ tuổi,
Trăn trở với nước nhà.
Biểu tình bảo vệ biển,
Phản đối Formosa.
Đốm lửa nhiệt tình ấy
Sẽ có lúc cháy bùng,
Vực lại một dân tộc
Từng vinh quang, anh hùng.
Xin cảm ơn các bạn.
Cảm ơn những tấm lòng.
Tương lai là các bạn,
Chứ không phải đám đông.
ĐẲNG CẤP
Làm một cô gái trẻ,
Phải nhí nhảnh, thông minh.
Làm một người phụ nữ,
Phải chín chắn, nặng tình.
Qua được hai nấc ấy,
Để lên nấc thứ ba,
Thì cần có đẳng cấp.
Đẳng cấp một quí bà.
*
Đàn ông thích nhậu nhẹt,
Lại còn thói lòng thòng,
Thì thuộc loại đẳng cấp
Bằng không hoặc dưới không.
Ai học tập Bill Gates,
Hàng ngày đeo tạp dề
Lặng lẽ rửa bát đĩa,
Vợ ngồi uống cà phê,
Thì người ấy chắc chắn
Thuộc hàng siêu đàn ông.
Trong con mắt bà vợ
Là đẳng cấp siêu chồng.
*
Rất khác về đẳng cấp
Giữa nghe nhạc Mozart
Và nghe nhạc vớ vẩn
Của các “sao” nước ta.
Lại càng có đẳng cấp
Giữa đọc các truyện tranh
Và đọc cuốn tiểu thuyết
Bằng nguyên bản tiếng Anh.
*
Lên Phây chửi loạn xạ
Như một lũ người điên.
Không nói cũng biết chúng
Thuộc đẳng cấp thấp hèn.
Còn cái bọn mất dạy
Phá môi trường nước nhà
Thuộc đẳng cấp gì nhỉ?
Nghĩ mãi mà chưa ra.
NỮ QUYỀN
Tôi là người nhỏ bé,
Đòi hỏi cũng không nhiều.
Nhưng tôi có quyền sống
Và quyền được thương yêu.
Xinh đẹp hay xấu xí
Trong con mắt đàn ông,
Tôi được tạo hóa tặng
Quyền có con, có chồng.
Vì vậy, tôi lên tiếng
Đòi quyền ấy, nữ quyền.
Quyền được chồng chăm sóc,
Cả chuyện nhà, chuyện tiền.
Cả cái quyền ấy nữa,
Quyền có người làm tình.
Tức quyền có ai đó
Đêm, trèo lên bụng mình.
QUYỀN CỦA KIẾN
Chậu hoa cảnh tiền tỉ
Anh mua, đặt giữa nhà.
Nhưng nở hay không nở
Lại là quyền của hoa.
Anh có nghìn tờ báo,
Mấy trăm đài phát thanh.
Nhưng quyền của người khác -
Tin hay không tin anh.
Anh có thể dùng súng
Bắn một người vỡ đầu.
Nhưng không biết người ấy
Đang nghĩ gì trong đầu.
Anh có thể đàn áp
Hay bỏ tù, nếu cần.
Nhưng sợ hay không sợ
Lại là quyền của dân.
Chim cậy lớn, ăn kiến.
Đó là quyền của chim.
Kiến có quyền của kiến,
Kể cả quyền ăn chim.
MỆT VÀ BUỒN
Mệt lắm các bác ạ.
Mệt và buồn tê người,
Vì nhìn đâu cũng thấy
Bao oan trái sự đời.
Mệt đến không buồn viết.
Vì càng viết càng buồn.
Người viết buồn một nhẽ.
Người đọc chắc cũng buồn.
Hay thôi không viết nữa,
Cứ mũ ni che tai?
Cứ giả câm, giả điếc,
Đành nuốt giận thở dài?
Cõng cái già đã nặng.
Giờ cái buồn sự đời
Làm đôi chân muốn khuỵu,
Đi mà cứ khom người.
Người trẻ nếu đau một,
Người già đau gấp đôi.
Có muốn cũng không hiểu
Cái đau của chúng tôi.
Thôi nhé, ta thôi nhé.
Viết nữa chỉ thêm buồn.
Chỉ mong ngày thanh thản
Viết thơ vui trẻ con.
TIẾNG CHUÔNG CẢNH TỈNH
Hơn bốn năm về trước,
Ở Tiên Lãng, Hải Phòng,
Đoàn Văn Vươn nổ súng
Bảo vệ khu ao đồng.
Đối tượng ông nhắm bắn
Là đại diện chính quyền.
Là công an đủ loại,
Trang bị súng tiểu liên.
Hai mươi tháng sau đó
Ở thành phố Thái Bình,
Nông dân Đặng Ngọc Viết,
Do oan ức, bất bình
Vì đất đai tranh chấp,
Giải tỏa và bồi thường,
Cầm súng vào công sở,
Bắn bốn người trọng thương.
Đó là một thực tế
Đau lòng ở nước ta.
Không ai mong muốn nó,
Nhưng nó đang xẩy ra.
Vậy vì sao nên nỗi?
Vì sao hai dân thường
Chống chính quyền bằng súng,
Nhận kết quả đau thương?
Vì họ, rất đơn giản,
Quá uất ức, tủi hờn,
Không còn tin công lý.
Không biết làm gì hơn.
Vì chịu nhiều oan trái,
Vì họ, người dân thường,
Bị chặn hết cửa sống
Và dồn vào chân tường.
Giờ thì vụ Yên Bái.
Một vụ quan bắn nhau,
Mà bắn quan đầu tỉnh,
Trực diện, dí sát đầu.
Tức là cũng một dạng
Thể hiện cái bất bình
Vì chức tước, tiền bạc,
Vì gian dối, bất minh.
Tức là quan, thậm chí,
Cả quan chức rất cao,
Không tin cái công lý
Giờ trở nên tầm phào.
*
Đất nước đang gặp khó.
Niềm tin đã không còn.
Không còn cả công lý,
Đe dọa sự trường tồn.
Vụ thảm sát Yên Bái
Là bài học xót xa
Và tiếng chuông cảnh tỉnh
Để lãnh đạo nước ta
Suy ngẫm về công lý,
Về nỗi khổ dân tình,
Để cứu dân, cứu nước
Và cũng tự cứu mình.
THE REPUBLIC
Platông từng viết
The Republic, Cộng Hòa.
Về cấu trúc dân số
Chia xã hội thành ba.
Tầng lớp đông đúc nhất
Gồm các thợ thủ công.
Chuyên sản xuất của cải
Để nuôi sống cộng đồng.
Tiếp đến là binh sĩ
Để bảo vệ quốc gia.
Bảo vệ các giá trị
Của một nền Cộng Hòa.
Tầng lớp ưu tú nhất,
Dù không chiếm số đông,
Là những người có học,
Để quản lý việc công.
Họ phải nghĩ ra luật,
Xây trường học, nhà tù
Để bộ máy nhà nước
Được vận hành trơn tru.
Họ còn có trách nhiệm
Giáo dục cho cộng đồng,
Khai trí và hướng thiện.
Nhất là thợ thủ công.
Mô hình Cộng Hòa ấy
Về cơ bản ngày nay
Được áp dụng hiệu quả
Ở các nước phương Tây.
*
Ta, xã hội chủ nghĩa,
Cũng mang tiếng Cộng Hòa,
Mà làm thì ngược lại.
Xã hội cũng chia ba,
Nhưng lãnh đạo, rất tiếc,
Lại là bác công nông.
Hám lợi và ít học,
Còn thêm thói bốc đồng.
KHAI TRÍ
Cần phải có ai đó,
Những trí thức tinh hoa,
Nặng nghĩa với dân tộc,
Chấn hưng lại nước nhà.
Họ tập hợp nhau lại
Dịch sách của Tây Phương
Về dân quyền, chính trị,
Kinh tế và thị trường.
Việc làm ấy cần thiết
Để khai trí cho dân.
Dân trí được khai sáng,
Xã hội sẽ tốt dần.
Đó là cách mà nhóm
Của Fukuzawa
Thực thi thời Minh Trị
Nhằm chấn hưng nước nhà.
Chính nhờ biết tỉnh ngộ,
Mở cửa với Phương Tây,
Mà nước Nhật lạc hậu
Hùng mạnh như ngày nay.
Đành rằng ta, nói thật,
Người dân ta bây giờ
Quen cách sống khôn lỏi.
Với chính trị - hững hờ.
Thay cho việc đọc sách,
Người Việt thích bia hơi,
Thích ngắm gái, tư lợi,
Bảo thủ và lắm lời…
Thực tế là như vậy
Ở nước ta, Việt Nam.
Việc khai trí không dễ,
Nhưng làm vẫn phải làm.
Nếu không, sẽ có tội
Với Tổ Quốc, tiền nhân.
Với thế hệ con cháu
Và với cả nhân dân.
Vận mệnh của đất nước
Sẽ thế nào sau này
Phụ thuộc vào những việc
Chúng ta làm hôm nay.
Thế giới đang thay đổi.
Cả nhân loại đi lên.
Chỉ riêng ta tụt lại,
Nhất là về nhân quyền.
Hãy tiếp tục công việc
Của Cụ Phan Chu Trinh,
Lấy nền tảng dân trí
Xây xã hội văn minh.
Trách nhiệm này to lớn
Đè lên vai chúng ta,
Mỗi con dân Đại Việt.
Trách nhiệm với nước nhà.
MONG LẮM
Tự nhiên mong, mong lắm,
Mong đất nước của ta
Nhờ Thần Phật phù trợ,
Được như Myanmar.
Nhưng mà nghĩ cũng khó.
Myanmar xưa nay
Theo Phật và mộ Phật
Nên đức nặng phước dày.
Nhờ phước dày, nước họ
Đã thay đổi ngon lành.
Độc tài thành dân chủ,
Không bạo lực, chiến tranh.
Phước ta hình như mỏng.
Ta đập phá chùa chiền.
Cộng thêm món thịt chó,
Nên chiến tranh liên miên…
Mà cái Luật Nhân Quả
Vốn công bằng xưa nay
Với cả người, cả nước.
Lo là lo điều này.
Nhưng dẫu sao vẫn muốn
Và mong đất nước ta
Nhờ Thần Phật phù trợ,
Được như Myanmar.
HOA HẬU VIỆT NAM
Hoa hậu là biểu tượng
Cái đẹp của Việt Nam.
Đẹp không chỉ khuôn mặt,
Mà quan trọng - việc làm.
Không phải ở uống rượu
Và thuốc lá phì phèo.
Mà ở chỗ đồng cảm,
Thương xót những người nghèo.
Ở chỗ dám lên tiếng
Phản đối Formosa.
Dám biểu tình đòi lại
Hoàng Sa và Trường Sa.
Hoa hậu mà chỉ biết
Suốt ngày đứng trước gương,
Thì thậm chí thua kém
Cả những người bình thường.
Nhân đây tôi đề nghị
Dẹp bỏ cái trò này.
Trò hoa khôi, hoa hậu
Nhiều tai tiếng lâu nay.
Hoặc nếu thi, nhất thiết
Hoa hậu phải chống Tàu,
Dám về sống, làm việc
Ở vùng xa, vùng sâu.
Chứ như tôi được biết,
Phần lớn ở nước ta,
Người ta thành hoa hậu
Chỉ để chài đại gia.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 1
Cuộc đời đầy nghịch lý.
Thu nhập thì đi lên,
Đạo đức lại đi xuống,
Tỉ lệ nghịch với tiền.
Nhà xây ngày càng lớn,
Lại càng bé gia đình.
Tiện nghi toàn hiện đại,
Cư xử kém văn minh.
Con người tìm hạnh phúc
Trong mua sắm, chi tiêu.
Nên sử dụng thì ít,
Mà đồ đạc thì nhiều.
Suốt ngày bố câu cá,
Cùng bạn nhậu lai rai.
Về nhà lại kêu bận,
Không giúp con học bài.
Thay cho việc ngồi kể
Một câu chuyện thần tiên,
Mẹ đua với hàng xóm,
Mua đồ chơi đắt tiền.
Nói thì nhiều, nghe ít.
Lại thích chạy long rong.
Ai cũng lo kiếm sống.
Học cách sống thì không.
Con người cố làm sạch
Không khí và môi sinh,
Thế mà đang tự nguyện
Làm bẩn tâm hồn mình.
Con người vượt tỉ dặm
Thăm hỏi các vì sao.
Trở về, gặp hàng xóm,
Không nói nổi tiếng “Chào!”.
Cuộc đời là thế đấy.
Xã hội càng văn minh,
Ta càng tiến hóa ngược
Rồi để mất chính mình.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 2
Cha mẹ với con cái
Cho, không bao giờ đòi.
Con cái thì thích đòi
Mà không bao giờ trả.
*
Về nhà, thấy cha mẹ,
Không một lời hỏi han.
Vừa bước vào cơ quan
Đã cúi chào thủ trưởng.
*
Ngồi chơi cùng thiên hạ,
Ba hoa trăm điều hay.
Mẹ ốm, nằm bảy ngày,
Không một lời thăm hỏi.
*
Vào quán nhậu với bạn,
Tiêu tiền coi như không.
Anh em góp làm giỗ
Lại so đo từng đồng.
Tương tự, khi lễ Phật
Thì cỗ dày, mâm cao.
Ăn chung với bố mẹ
Không chịu góp đồng nào.
*
Giỗ tổ tiên coi nhẹ,
Nuôi cha mẹ thì không.
Nhưng cả vợ cả chồng
Đua nhau làm từ thiện.
*
Gửi tiền nuôi bố mẹ
Đã ít, lại hay quên.
Khi chết, xây lăng mộ
Tốn kém cả núi tiền.
*
Đáng lẽ tu thân trước,
Rồi mới đến tề gia,
Trị quốc, bình thiên hạ.
Nhưng các quan nước ta
Thì luôn làm ngược lại -
“Trị quốc” để kiếm ăn.
Rồi vào tù, sám hối
Mới nghĩ chuyện tu thân.
*
Thoải mái ngồi trong quán
Với bạn nhậu hàng giờ.
Vậy mà không thể chờ
Chỉ mấy giây đèn đỏ.
*
Người ta vượt đèn đỏ
Để tiết kiệm mấy giây.
Về nhà ôm điện thoại
Buôn chuyện đến nửa ngày.
*
Nhạc Tây, nhạc Hàn Quốc
Thuộc cứ gọi làu làu.
Ca dao và tục ngữ
Không nhớ nổi vài câu.
*
Cả hàng chục nghìn người
Chờ cầu may, cầu lộc.
Như thể may và lộc
Có thể cho và xin.
Họ không biết hoặc quên
Phật dạy: May và lộc
Không phải cho và xin,
Mà là do Nhân Quả.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 3
Để “an cư lạc nghiệp”,
Ai cũng mong có nhà.
Rồi làm việc cật lực,
Bớt ăn, bớt tiêu pha.
Rồi tích góp, vay mượn,
Chịu bao nỗi hy sinh,
Cuối cùng ta mua được
Một chỗ ở cho mình.
Ta vui, tưởng suýt ngất.
Vui vì đã có nhà.
Thế mà rồi, thật lạ,
Vui thì vui, nhưng ta
Suốt ngày rông ngoài phố,
Quán nhậu, quán bia hơi,
Quên ngôi nhà ta có
Nhờ tích góp cả đời.
Đáng ra là tổ ấm
Mà lạnh lẽo, trống không.
Người Việt ta thế đấy.
Ngẫm mà buồn trong lòng.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 4
Ta, cháu con hiểu thảo,
Trưởng thành rồi đi xa.
Khi lương tâm cắn dứt,
Ta vội gửi về nhà
Quần áo, đồ đạc cũ
Muốn vứt bỏ lâu nay.
Các cụ nhận, xúc động,
Biết ơn ta điều này.
Và rồi các cụ gửi
Các món quà nông thôn.
Toàn những cái tốt nhất,
Cho chúng ta, cháu con.
Nghịch lý này phổ biến,
Gần như thành đương nhiên.
Ta, cháu con hiếu thảo,
Quên hoặc cố tình quên.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 5
Khi có nhiều lựa chọn,
Sẽ càng ít đam mê.
Thức ăn thành nhạt nhẽo
Khi mâm cỗ ê hề.
Đạo đức thường đi xuống
Khi vật chất đi lên.
Không có tỉ lệ thuận
Giữa đạo đức và tiền.
Xưa sách xấu và hiếm
Người đọc sách lại nhiều.
Nay ít người đọc sách
Dù sách đẹp và nhiều.
Xưa đói nghèo, khổ sở
Ít người kêu khó khăn.
Nay nhiều người kêu khổ
Dù thừa mứa thức ăn.
Tóm lại là sướng quá
Lại hóa rồ, không vui.
Tưởng tiến lên phía trước,
Hóa ra lại tiến lùi.
NGHỊCH CẢNH SỰ ĐỜI - 6
Vợ chồng nào cũng muốn
Có được một mụn con.
Ai vô sinh, hiếm muộn
Thì lo lắng, bồn chồn.
Rồi lên chùa cầu tự,
Rồi chạy ngược chạy xuôi.
Rồi sinh sản ống nghiệm,
Rồi định xin con nuôi…
Thế mà rồi khi có
Đứa con ta chờ mong,
Ta giao việc nuôi nó
Cho giúp việc, lao công.
Tức là giao hạnh phúc
Được nuôi dưỡng con mình
Cho những người xa lạ
Hờ hững và vô tình.
Rồi con ta, khi lớn,
Được giao cho nhà trường,
Tức tước đi của chúng
Tình mẫu tử yêu thương.
Thay cho việc đọc sách
Cho con nghe ban đêm,
Ta để chúng nghịch mạng,
Chơi Ipad, chơi game.
Thay cho việc dạy dỗ
Làm phong phú tâm hồn,
Ta chỉ mua áo đẹp
Và đồ chơi cho con…
Đây cũng là nghịch cảnh
Khá phổ biến ngày nay.
Mong các bố mẹ trẻ
Luôn lưu ý điều này.
SÂU VÀ NÔNG
Xưa nay cái thực sự
Làm nên người đàn bà
Không phải sự mạnh mẽ
Mà là lòng vị tha.
Là đức tính chịu đựng
Để trong ấm ngoài êm
Và gia đình hạnh phúc,
Dù khóc thầm ban đêm.
Ca dao xưa cứ nói
Đàn ông nông mà sâu.
Còn phụ nữ sâu sắc
Như chiếc cơi đựng trầu.
Thực ra không phải thế.
Người đàn bà của anh
Chưa bao giờ nông cạn.
Nhưng vấn đề là anh
Liệu có đủ sâu sắc
Để cảm nhận, yêu thương
Cái thầm ý của vợ
Trong cuộc sống đời thường.
Liệu có đủ tinh tế
Thấy vợ anh hôm nay
Diện chiếc áo xanh nhạt
Rất khác với mọi ngày.
Chắc anh quên không nhớ
Rằng một hôm, đã lâu
Anh vu vơ khen nó
Hợp người và hợp màu.
Tinh ý thêm chút nữa,
Anh sẽ hiểu vì sao
Vợ anh nói “Em ổn”
Dù chẳng ổn chút nào.
Anh tự cho mình mạnh,
Đeo đuổi đường công danh,
Không nhận thấy bên cạnh
Người đàn bà của anh
Đang tự co mình lại,
Chấp nhận mọi hy sinh,
Phải nói dối “Em ổn”,
Vì chồng và gia đình.
Khi anh đi công tác,
Nhẹ nhàng như đi chơi,
Để vợ anh chịu đựng
Trăm mối lo sự đời.
Nhưng vợ anh không khóc,
Không một lời kêu ca.
Đó không phải mạnh mẽ,
Mà là lòng vị tha.
Nếu tinh tế, sâu sắc,
Anh sẽ hiểu vợ anh
Vì sao, dù bận rộn,
Vẫn chăm chỉ tập tành.
Thậm chí chịu đau đớn
Làm thẩm mỹ eo hông,
Khuôn mặt và vòng ngực -
Tất cả chỉ vì chồng.
Như bao đàn ông khác,
Anh kêu vợ nói nhiều.
Sao sâu, anh không hiểu
Còn nói là còn yêu.
Còn nói là còn muốn
Được chia sẻ với chồng.
Và quan trọng hơn cả,
Muốn tìm người cảm thông.
Không cần sâu sắc lắm,
Anh cũng hiểu một điều,
Rằng phụ nữ tồn tại
Để yêu và được yêu.
Thế đấy, vâng thế đấy,
Sự sâu và sự nông
Chỉ có thể nhận biết
Trong quan hệ vợ chồng.
NÓI NGỌNG
Suy cho cùng, nói ngọng
Chẳng có gì đáng chê.
Nhưng đôi khi nói ngọng
Gây hậu quả nặng nề.
Ăn nói phải cẩn thận,
Có lý và có tình.
Xin kể một câu chuyện
Để bác ngẫm về mình.
*
Một bác nông dân nọ
Do làm việc quá nhiều,
Mắc chứng nôn ra máu,
Chướng bụng và khó tiêu.
Vợ đưa ra trạm xá.
Trưởng trạm hỏi: “Đau gì?”
“Khổ quá, lôn ra máu.
Bác chữa giùm cháu đi!”
“Lôn ra máu. Băng huyết.
Chắc sắp sinh. Nhanh lên”.
Rồi ghi “lôn ra máu”
Và chuyển lên tuyến trên.
Tuyến trên, bệnh viện huyện.
Khi đọc xong hồ sơ,
Ông trưởng khoa nhíu mặt:
“Bác sĩ trẻ bây giờ
Viết lách cẩu thả quá.
Không tôn trọng cấp trên.
Có mỗi một chữ ấy
Mà quên đánh dấu huyền”.
Rồi ông quay điện thoại,
Bảo y tá đưa ngay
Bệnh nhân vào phòng đẻ.
Không chậm trễ một giây.
Tới nơi, cô y tá
Đưa tay sờ bệnh nhân.
Mà lại sờ chỗ kín,
Dưới những hai lớp chăn.
Bất chợt, cô kêu thét:
“Đẻ ngược rồi! Mổ ngay!
Trời ơi, tôi túm được
Chân đứa bé đây này!”
BIẾT MÀ ĐỀ PHÒNG
Có gã ăn mày nọ
Đến gõ cửa một nhà,
Lại đúng nhà giàu có.
Và rồi chàng thiếu gia
Hào phóng đưa cho gã
Một lúc mười đồng tiền.
Gã ăn mày cầm lấy,
Coi như việc hiển nhiên.
Hôm sau gã lại đến.
Thương tình, chàng thiếu gia
Lại cho mười đồng nữa.
Rồi sang ngày thứ ba,
Thứ tư, năm và sáu -
Vẫn được mười đồng tiền.
Gã ăn mày thích lắm,
Coi như việc hiển nhiên.
Nhưng sang ngày thứ bảy,
Gã rất không hài lòng
Khi chàng thiếu gia nọ
Chỉ cho gã năm đồng.
“Tôi sắp sửa lấy vợ.
Mặc dù rất thương anh…”
Gã ăn mày nghe thế,
Liền nổi cơn tam bành:
“Làm sao anh có thể
Bớt của tôi năm đồng
Nuôi con mụ nào đó?
Thế thì thật bất công!”
Gã ăn mày sau đó
Còn đánh chàng thiếu gia.
May gia nhân tới kịp,
Tống cổ hắn khỏi nhà.
*
Câu chuyện trên cho thấy
Một sự thật đắng cay,
Rằng ta giúp ai đó
Hào phóng và nhiều ngày,
Thì người được ta giúp
Coi như chuyện đương nhiên
Rằng ta phải giúp họ.
Không giúp sẽ rất phiền.
Và rằng trăm lần giúp
Nhưng một lần trót không,
Họ sổ toẹt tất cả.
Vậy biết mà đề phòng.
ĐỤC VÀ TRONG
Một giọt nước vẩn đục
Sẽ làm ly nước trong
Cũng vẩn đục như nó,
Dù có muốn hay không.
Nhưng một ly nước đục
Thêm một giọt nước trong
Thì ly nước vẫn đục.
Có mà cũng như không.
Một người biết suy nghĩ
Sống giữa những người điên,
Phải vật lộn ghê gớm
Để mình không bị điên.
Con người tỉnh táo ấy,
Giống như giọt nước trong,
Không thể nào đánh thức
Một xã hội lên đồng.
CUỘC ĐỜI SÒNG PHẲNG
Kẻ nô lệ thần tượng
Mù quáng và nực cười,
Không tìm hiểu sự thật,
Không suy nghĩ vì lười,
Kể thương thì thương thật,
Nhưng cũng đành bó tay.
Không ai cứu được họ,
Khi họ chọn cách này.
Họ đáng bị áp bức,
Bị chà đạp nhân quyền.
Bị lừa dối, ăn cướp.
Bị xô xuống buồn đen.
Tự nguyện làm nô lệ
Thì tự nguyện chịu đòn.
Cuộc đời sòng phẳng lắm.
Ngu mà cứ tưởng khôn.
KHI TA…
Khi thích nhạc cổ điển,
Mozart, Beethoven
Ta sẽ thấy thanh thản,
Tâm thức tự hướng thiền.
Khi ta thích các báo
Như Le Monde hoặc Time,
Tự ta không muốn đọc
Báo lá cải Việt Nam.
Khi ta được tiếp xúc
Với các bậc thâm sâu,
Tự ta sẽ xa lánh
Mấy cái đứa trẻ trâu.
Khi ta hiểu chánh pháp
Của Đức Phật Thích Ca,
Tự ta sẽ chán ghét
Việc đua đòi phù hoa.
Khi ta có ý thức
Tôn trọng bản thân mình,
Tự ta không cho phép
Trò trăng hoa ngoại tình.
Khi ta hiểu ý nghĩa
Của cuộc sống làm người,
Tự ta không muốn đến
Các quán nhậu bia hơi.
Khi ta được du lịch
Đến các nước văn minh,
Tự ta sẽ hiểu rõ
Vấn đề của nước mình.
*
Luôn luôn là như vậy.
Không thể nào đúng hơn.
Nhưng nhiều người, thật tiếc,
Không muốn sống tốt hơn.
Không muốn học cái mới
Để hoàn thiện chính mình.
Tự nguyện sống buông thả,
Bỏ bê chuyện gia đình.
Tự nguyện không đọc sách,
Chỉ nhậu nhẹt, ăn chơi.
Tự nguyện làm điều ác
Để rước họa vào người.
Tự nguyện sống thấp kém,
Cố tình hoặc vô tình
Phạm Năm Giới của Phật,
Sống trong vòng vô minh.
FUKUZAWA
Người dân của một nước
Thờ ơ với nước mình
Là ăn nhờ ở đậu
Trên chính cuộc đời mình.
Và quốc gia, với họ,
Chỉ là quán trọ tồi
Để họ dừng lại nghỉ
Một vài ngày mà thôi.
LẠI CHUYỆN ÔNG CHỦ VÀ ĐẦY TỚ
Báo Thanh Niên cho biết,
Các bác có tin không?
Chỉ riêng ở các bộ,
Thừa bảy nghìn xe công.
Mặc dù thừa như vậy,
Nhưng các bộ đã mua
Hơn sáu trăm xe mới.
Chuyện thật mà như đùa.
Các bác tính thì biết
Lãng phí bao nhiêu tiền,
Xe cũ và xe mới.
Đúng bọn này thật điên.
Đầy tớ của dân đấy.
Dân khổ sở trăm điều.
Bám biển, nay biển chết,
Được hỗ trợ bao nhiêu?
Chính dân, không phải chúng,
Cứu vớt các phi công.
Dân làm ra của cải,
Còn đầy tớ thì không.
Nếu tôi là thủ tướng,
Việc đầu tiên tôi làm
Là ký lệnh bắt buộc
Các đầy tớ Việt Nam
Phải tự túc phương tiện
Đến công sở hàng ngày.
Đứa nào không chịu được
Thì mời về đi cày.
GHI NHẬN
Các bác thử tưởng tượng,
Nếu đảng ta trước đây
Không mở cửa, đổi mới,
Sẽ thế nào hôm nay?
Hôm nay ta chắc chắn
Như dân Bắc Triều Tiên.
Không được nói, được chửi,
Không cơm ăn, không tiền.
Không có internet,
Không được đi nước ngoài,
Không có chiếc xe đạp,
Không có cả chiếc đài.
Không được mặc quần xoọc,
Cắt tóc theo ý mình.
Không khách sạn, nhà nghĩ,
Không có cả ngoại tình…
Chắc chắn là như thế.
Các bác cứ tin đi.
Nếu đảng không đổi mới,
Hỏi ta biết làm gì?
Định vùng lên lật đổ
Rồi thoát khỏi thằng Tàu?
Đừng đùa với cộng sản.
Không có chuyện ấy đâu.
Cho nên chửi cứ chửi,
Nhưng cũng phải phân minh.
Biết lượng sức mà tiến,
Biết người và biết mình.
Đảng có gì không đúng
Thì nói, ta, người dân
Việc mình làm thật tốt
Để mọi cái tốt dần.
BÁC TRỌNG
Nghe nói con bác Trọng
Là cán bộ bình thường.
Đi xe máy khiêm tốn.
Khiêm tốn cả đồng lương.
Hai người con của bác,
Một gái và một trai,
Sinh hoạt rất giản dị,
Giản dị cách tiêu xài.
Gả chồng cho con gái,
Bác chỉ làm tiệc trà.
Ngoài mấy bạn học cũ
Còn lại là người nhà.
Cũng khiêm tốn không kém -
Hỏi vợ cho con trai,
Trừ người thân hai họ,
Bác không hề mời ai.
Chỉ gửi Thiếp Báo Hỷ
Cho đồng nghiệp, bạn bè.
Lịch sự và trang trọng,
Không có gì đáng chê.
*
Ấy là nghe nói thế.
Chả biết đúng hay không.
Vậy mà tôi tin bác,
Liêm khiết và chí công.
Thông minh hay lú lẫn,
Ấy là việc của trời.
Còn đạo đức tốt xấu
Mới là việc của người.
Ciệc bác Trọng thân Mỹ
Hay là thân thằng Tàu
Thì lại là chuyện khác.
Chuyện dài, ta để sau.
*
Tôi ngày xưa lấy vợ
Không cưới, không mời ai.
Vì nghèo, tội Mụ Vợ,
Không có cả áo dài.
Không có nhà để sống,
Phải nằm bàn khá lâu.
Có con, chuyên gia nhịn,
Vợ chồng luân phiên nhau.
Giả sử tôi lúc ấy
Có chức và có quyền,
Biết đâu tôi có thể
Lợi dụng để kiếm tiền.
Vì nói gì thì nói,
Tôi vẫn chỉ là người.
Mà người, các bác ạ,
Thường rất tham của đời.
Nên tôi quí bác Trọng,
Chí ít về chuyện này.
Chuyện liêm khiết tiền bạc,
Một sự hiếm ngày nay.
May vì tôi viết lách,
Chưa sa ngã lần nào.
Thật thà, tôi nghĩ thế.
Còn các bác thì sao?
PARK CHUNG HEE
“Tôi sẽ đem bắn bỏ
Bất kỳ một kẻ nào
Ăn cắp của nhà nước
Dù một đồng, một hào”.
Tháng Bảy năm Sáu Mốt,
Tống thống Nam Triều Tiên
Đã tuyên bố như vậy
Trước hai vạn sinh viên.
*
“Trong vòng năm năm tới
Toàn dân phải chung lòng,
Cắn răng mà làm việc
Và tiết kiệm từng đồng.
Để mười năm, Hàn Quốc
Sẽ vươn lên đứng đầu
Ở khu vực Đông Á.
Và hai mươi năm sau
Là cường quốc thế giới
Về dân chủ, tự do
Về phát triển kinh tế,
Và xuất khẩu ô-tô…”
*
Nay thì ta đã biết
Hàn Quốc là thế nào.
Nhờ ông dám bắn bỏ
Dù tham nhũng một hào.
THƯỢNG LƯU
Thượng lưu theo nghĩa gốc
Là những gì đầu nguồn.
Đầu nguồn là cội rễ
Để dòng nước trào tuôn.
Vì đầu nguồn, cao ráo,
Nên nước ở thượng ngàn
Ngọt và luôn tinh khiết,
Bất biến cùng thời gian.
Sự ngọt, tinh khiết ấy
Lặng lẽ chảy về xuôi.
Rửa sạch và tưới mát
Cho đất và cho người.
Xưa nay trong lịch sử
Bất kỳ xã hội nào
Cũng có một tầng lớp
Ở đầu nguồn, chỗ cao.
Họ, tầng lớp trí thức,
Biết sáng tạo, nhân văn,
Có đạo đức, tư cách
Để lãnh đạo toàn dân.
Họ là người cầm lái,
Lúc biển lặng gió yên,
Lúc phong ba bão táp,
Đưa dân tộc đi lên.
Họ là người lưu giữ,
Phát huy và bảo tồn
Các giá trị văn hóa
Cho thế hệ cháu con.
Trong bộ phim nổi tiếng
“The Star Wars” tuyệt vời,
Khi Vuncan hấp hối,
Chết gần sáu tỉ người,
Thuyền trưởng tàu Trái Đất,
Tàu Mỹ, Capital,
Cố cứu nhóm trưởng lão,
Để họ được an toàn.
Vì nhóm này đang giữ
Gốc văn hóa của mình.
Cứu được họ thoát chết
Là cứu cả hành tinh.
LẠI MỘT BÁC ĐẾN KÊU KHỔ
1
Ở đời này, mọi cái
Tương đối và nhất thời.
Có ngày mưa, ngày nắng,
Ngày xấu, ngày đẹp trời.
Không thể có ánh sáng
Mà không có bóng đen.
Có lúc ví dày cộm,
Có lúc lại thiếu tiền.
Bây giờ anh gặp khó.
Gặp khó thì đã sao?
Có khi phải tụt xuống,
Nếu muốn vươn lên cao.
2
Anh có tốt đến mấy,
Cái gì cũng hơn người,
Luôn nghĩ đúng, làm đúng -
Có kẻ vẫn chê cười.
Thế mà thật trái khoáy -
Không ít kẻ vô duyên.
Nghĩ dở, làm cũng dở
Mà vẫn có người khen.
Tức là đời vớ vẩn.
Vớ vẩn cái khen chê.
Thì thôi, không để ý.
Không suy nghĩ nặng nề.
Khi người ta nhăn nhó
Thì mình hãy mỉm cười.
Dìm nhau ư? Mặc kệ.
Bảo họ: không rỗi hơi.
Cứ làm việc mình muốn.
Quan tâm làm đếch gì.
Việc chó, chó cứ sủa.
Việc người, người cứ đi.
3
Anh buồn và thất vọng.
Thì buồn, có sao đâu.
Ai đã từng khôn lớn
Mà không gặp buồn đau?
Khi một cánh cửa đóng,
Thì chắc chắn không xa
Nhiều cửa khác đang mở.
Vậy cố mà tìm ra.
Thích thì cứ lo lắng.
Thích nữa cứ gào lên.
Nhưng điều ấy không giảm,
Mà làm tăng buồn phiền.
Này nhé, đời đáng sống
Là nhờ vui hàng ngày.
Đời này sống được mấy
Mà thụng mặt suốt ngày?
ĐÔI ĐIỀU TÂM SỰ
Nói thật với các bác,
Rằng tôi cũng có tiền.
Có nhiều nữa là khác.
Tiền chính đáng, tất nhiên.
Nhưng xuất thân nghèo khổ,
Con một bác đi cày.
Cũng nếm mùi bom đạn
Và không ít đắng cay.
Nên tự tôi quyết định,
Mà quyết định từ lâu,
Sống khiêm tốn, giản dị,
Cả khi nếu tôi giàu.
Ăn - có gì ăn ấy,
Chủ yếu chỉ dưa cà.
Mặc - may sẵn, giá rẻ.
Nói chung là xuề xòa.
Thừa sức mua xe khủng,
Nhưng ô tô của tôi
Là chiếc Huyndai nhỏ,
Ít tiền nhưng không tồi.
Nhà - đang ở căn hộ
Khu chung cư Cầu Bươu,
Loại rẻ nhất Hà Nội,
Dù nhà tôi có nhiều.
Vì sao? Vì Phật dạy
Mọi đau khổ con người
Là do chiều thân xác
Và đua đòi với đời.
Hơn thế, tôi luôn nghĩ
Mình từng là người nghèo,
Thì không nên nổi trội
So với người đang nghèo.
*
Con cháu tôi thường nói:
Ông chính trực, công minh,
Trời cho sướng thì sướng.
Sao cứ làm khổ mình?
Đáp: Ông đâu có khổ.
Càng không bao giờ ki.
Như thế đã là sướng.
Sướng hơn nữa làm gì?
*
Tôi sống như thế đấy,
Chẳng biết đúng hay sai.
Ở đời chúng ta sống
Quả không ai giống ai.
Người già lắm “tâm sự”.
Luôn vẫn thế xưa nay.
Thêm chút “tâm sự” nữa -
Nhắc các bác thế này:
Một - làm nên hạnh phúc
Chủ yếu là tinh thần,
Chứ không phải nhà ở,
Xe cộ và miếng ăn.
Hai - Ăn quá béo bổ
Không hay ho gì đâu.
Cũng không hay ho nốt
Là thói thích khoe giàu.
Ba - Muốn thì hưởng thụ,
Nhưng nhậu nhẹt vừa thôi.
Xe, không mua Rolls-Royce.
Mua Huyndai như tôi.
Bốn - Tiền tiêu không hết
Thì dành cho cháu con.
Cháu con không chịu nhận
Thì mua Bộ Châm Ngôn.
Năm - Nói thì cứ nói.
Tôi già, chấp làm gì.
Các bác có điều kiện,
Sướng được thì sướng đi.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét